بررسی تاثیرگذاری شبکه های اجتماعی اینترنتی بر روی مشارکت سیاسی دانشجویان (docx) 1 صفحه
دسته بندی : تحقیق
نوع فایل : Word (.docx) ( قابل ویرایش و آماده پرینت )
تعداد صفحات: 1 صفحه
قسمتی از متن Word (.docx) :
به نام آنکه انسان را آفرید و خرد را به عنوان بزرگترین گوهر هستی به او بخشید
تقدیم به پدر و مادرم
فهرست مطالب
عنوان صفحه
چکیده 14
فصل اول: مقدمات و کلیات 15
بیان مساله15 اهمیت پژوهش 17
نتیجه و کاربرد پژوهش 17
پیشینه تحقیق 18
سئوال اصلی 25
فرضیه اصلی 25
فرضیه رقیب 25
تعریف مفاهیم 25
متغیرها 28
روش تحقیق 28
جامعه آماری پژوهش 28
روش نمونه گیری و حجم نمونه 28
پایایی پرسشنامه 31
چارچوب نظری 32
فصل دوم: مدل تحلیلی پژوهش 38
فصل سوم: شبکههای اجتماعی اینترنتی، تاریخچه شکلگیری، ویژگیها و تمایزها 45
ظهور نسل دوم وب و پیدایش شبکههای اجتماعی اینترنتی 45
"وب2 " چیست؟ 47
تاریخچه شکلگیری شبکههای اجتماعی اینترنتی و روند تکامل آنها 53
علل رشد سریع شبکههای اجتماعی اینترنتی 56
ویژگیهای شبکههای اجتماعی اینترنتی 58
عملکرد شبکههای اجتماعی اینترنتی 59
انواع سایتهای اجتماعی اینترنتی 61
فصل چهارم: آمار توصیفی 63
1-4: ترکیب جنسیتی 63
2-4:ترکیب سنی 64
3-4:مقطع تحصیلی 65
4-4: حوزه تحصیلی 66
5-4: مدت زمان استفاده دانشجویان از اینترنت 67
6-4: مدت زمان استفاده دانشجویان از شبکههای اجتماعی اینترنتی 68
7-4: تغییرات ایجاد شده در مدت زمان استفاده از شبکههای اجتماعی اینترنتی و تعداد کاربران این شبکهها در ایام انتخابات و رخدادهای پس از آن از نگاه دانشجویان 69
8-4: تاثیر فیلترینگ بر دسترسی جوانان و بویژه دانشجویان به سایتهای اجتماعی فیلتر شده 70
9-4: منابع کسب اخبار و اطلاعات روزمره دانشجویان 71
10-4 : کیفیت بهرهگیری از اینترنت 72
11-4:سطح علاقهمندی به مشارکت در گفتگوهای سیاسی-اجتماعی در شبکههای اجتماعی اینترنتی 73
12-4: ارزیابی دانشجویان از سطح اعتماد جوانان به شبکههای اجتماعی اینترنتی 43
13-4: کیفیت مشارکت دانشجویان در شبکههای اجتماعی اینترنتی 75
14-4: سطح مشارکت در انتخابات 76
15-4: سطح فعالیتهای سیاسی- اجتماعی دانشجویان 78
16-4: تاثیر شبکههای اجتماعی بر مشارکت در انتخابات 78
17-4: سطح تاثیرگذاری شبکههای اجتماعی اینترنتی در پیش و پس از انتخابات 79
18-4: میزان تاثیرگذاری شبکههای اجتماعی اینترنتی در آگاهی معترضین از زمان و مکان تجمعات اعتراضی 80
19-4:مقایسه سطح تاثیرگذاری شبکههای اجتماعی اینترنتی و شبکههای اجتماعی سنتی بر اعتراضات پس از انتخابات 81
20-4: الگوی مشارکت(مواضع سیاسی پس از انتخابات) 82
21-4: الگوی مشارکت(واکنش شهروندان به تضییع مداوم حقوقشان از سوی حکومت) 83
22-4: عوامل موثر بر مشارکت سیاسی مردم از نگاه دانشجویان 84
23-4: میزان رضایت سیاسی دانشجویان 85
24-4: حمایت از مواضع سیاسی شخصیتها و طیفهای سیاسی 86
25-4: سطح اعتماد دانشجویان به نظام سیاسی 87
26-4: سطح تقاضای سیاسی دانشجویان 88
فصل پنجم: ارتباط متغیرهای جمعیتشناختی با متغیرهای مستقل:
1-5: ارتباط میان متغیرهای جمعیتشناختی بامدت زمان استفاده دانشجویان از اینترنت و شبکههای اجتماعی اینترنتی 90
1-1-5 : رابطه میان سن و مدت زمان استفاده از اینترنت 90
2-1-5: رابطه میان جنسیت و مدت زمان استفاده از اینترنت 91
3-1-5:رابطه میان حوزه تحصیلی و مدت زمان استفاده از اینترنت 92
4-1-5: رابطه میان سن و مدت زمان استفاده از شبکههای اجتماعی ایتنترنتی 93
5-1-5: رابطه جنسیت و مدت زمان استفاده از شبکههای اجتماعی ایتنترنتی 96
6-1-5: رابطه حوزه تحصیلی و مدت زمان استفاده از شبکههای اجتماعی ایتنترنتی 97
7-1-5: رابطه سن با تغییرات ایجاد شده در مدت زمان استفاده از شبکههای اجتماعی اینترنتی و تعداد کاربران این شبکهها از نگاه دانشجویان 99
8 -1-5: رابطه جنسیت با تغییرات ایجاد شده در مدت زمان استفاده از شبکههای اجتماعی اینترنتی و تعداد کاربران این شبکهها از نگاه دانشجویان 99
9-1-5: رابطه حوزه تحصیلی با تغییرات ایجاد شده در مدت زمان استفاده از شبکههای اجتماعی اینترنتی و تعداد کاربران این شبکهها از نگاه دانشجویان 101
10-1-5: رابطه میان سن و منابع اصلی کسب اخبار دانشجویان 102
11-1-5: رابطه میان جنسیت و منابع اصلی کسب اخبار دانشجویان 103
12-1-5: رابطه میان حوزه تحصیلی و منابع اصلی کسب اخبار دانشجویان 105
2-5: ارتباط میان متغیرهای جمعیت شناختی با میزان علاقهمندی و اعتماد دانشجویان به شبکههای اجتماعی اینترنتی 105
1-2-5: رابطه سن با سطح علاقهمندی دانشجویان به مشارکت در گفتگوهای سیاسی- اجتماعی در شبکههای اجتماعی اینترنتی 107
2-2-5: رابطه جنسیت با سطح علاقهمندی دانشجویان به مشارکت در گفتگوهای سیاسی- اجتماعی در شبکههای اجتماعی اینترنتی 108
3-2-5: رابطه حوزه تحصیلی با سطح علاقهمندی دانشجویان به مشارکت در گفتگوهای سیاسی- اجتماعی در شبکههای اجتماعی اینترنتی 109
4-2-5: ارتباط میان سن با ارزیابی دانشجویان از سطح اعتماد جوانان به سایتها یا شبکههای اجتماعی اینترنتی 110
5-2-5: ارتباط میان جنسیت با ارزیابی دانشجویان از سطح اعتماد جوانان به سایتها یا شبکههای اجتماعی اینترنتی 112
6-2-5: ارتباط میان حوزه تحصیلی با ارزیابی دانشجویان ازسطح اعتماد جوانان به سایتها یا شبکههای اجتماعی اینترنتی 113
فصل ششم: بررسی ارتباط میان سرمایه اجتماعی(سطح اعتماد به نظام سیاسی) با متغیرهای مستقل
1-6: ارتباط میان سرمایه اجتماعی با مدت زمان استفاده دانشجویان از اینترنت و شبکههای اجتماعی اینترنتی 115
1-1-6: رابطه میان سرمایه اجتماعی و مدت زمان استفاده از اینترنت 115
2-1-6: رابطه میان سرمایه اجتماعی و مدت زمان استفاده از شبکههای اجتماعی اینترنتی 117
3-1-6: رابطه میان سرمایه اجتماعی و تغییرات ایجاد شده در مدت زمان استفاده از شبکههای اجتماعی اینترنتی و تعداد کاربران این شبکهها از نگاه دانشجویان 119
4-1-6: رابطه سرمایه اجتماعی و منابع کسب اخبار روزانه دانشجویان 120
2-6: ارتباط سرمایه اجتماعی با میزان علاقهمندی و اعتماد دانشجویان به شبکههای اجتماعی اینترنتی 122
1-2-6: رابطه سرمایه اجتماعی و سطح علاقهمندی دانشجویان به مشارکت در گفتگوهای سیاسی- اجتماعی در شبکههای اجتماعی اینترنتی 123
2-2-6:رابطه میان سرمایه اجتماعی با ارزیابی دانشجویان از سطح اعتماد جوانان به سایتها یا شبکههای اجتماعی اینترنتی123
فصلهفتم: بررسی رابطه میان میزان رضایت سیاسی با مدت زمان استفاده از اینترنت و شبکههای اجتماعی اینترنتی، میزان علاقهمندی به مشارکت سیاسی در این شبکهها و سطح اعتماد به شبکههای اجتماعی اینترنتی
1-7: سنجش ارتباط میان میزان رضایت سیاسی و مدت زمان استفاده از اینترنت و شبکههای اجتماعی اینترنتی 125
1-1-7: ارتباط مابین میزان رضایت سیاسی با مدت زمان استفاده از اینترنت 125
2-1-7: ارتباط مابین میزان رضایت سیاسی با مدت زمان استفاده از شبکههای اجتماعی اینترنتی 127
3-1-7: ارتباط مابین میزان رضایت سیاسی با تغییرات ایجاد شده در مدت زمان استفاده از شبکههای اجتماعی اینترنتی و تعداد کاربران این شبکهها از نگاه دانشجویان 129
4-1-7: ارتباط مابین میزان رضایت سیاسی و منابع کسب اخبار روزانه دانشجویان 130
2-7: سنجش ارتباط مابین سطح رضایت سیاسی با سطح علاقهمندی به مشارکت سیاسی در شبکههای اجتماعی اینترنتی و اعتماد دانشجویان به آنها 131
1-2-7: رابطه میزان رضایت سیاسی و سطح علاقهمندی دانشجویان به مشارکت سیاسی در شبکههای اجتماعی اینترنتی131
2-2-7:رابطه میزان رضایت سیاسی وارزیابی دانشجویان از سطح اعتماد جوانان به سایتها یا شبکههای اجتماعی اینترنتی133
فصل هشتم: بررسی ارتباط میان مواضع سیاسی با متغیرهای مستقل
1-8: سنجش رابطه میان مواضع سیاسی و میزان استفاده از اینترنت و شبکههای اجتماعی اینترنتی 135
1-1-8: ارتباط میان مواضع سیاسی و مدت زمان استفاده از اینترنت 135
2-1-8: ارتباط میان مواضع سیاسی و مدت زمان استفاده از شبکههای اجتماعی اینترنتی 137
3-1-8: ارتباط میان مواضع سیاسی با تغییرات ایجاد شده در مدت زمان استفاده از شبکههای اجتماعی اینترنتی و تعداد کاربران این شبکهها از نگاه دانشجویان 139
4-1-8: ارتباط میان مواضع سیاسی با منابع کسب اخبار و اطلاعلات روزانه دانشجویان 140
5-1-8: ارتباط میان مواضع سیاسی با مدت زمان استفاده دانشجویان از اینترنت 142
6-1-8: ارتباط میان مواضع سیاسی با مدت زمان استفاده دانشجویان از شبکههای اجتماعی اینترنتی 144
7-1-8: ارتباط میان مواضع سیاسی و تغییرات ایجاد شده در مدت زمان استفاده از شبکههای اجتماعی اینترنتی و تعداد کاربران این شبکهها از نگاه دانشجویان 146
8-1-8: رابطه میان مواضع سیاسی با ارزیابی دانشجویان از سطح اعتماد جوانان به سایتها یا شبکههای اجتماعی اینترنتی 148
2-8: سنجش رابطه میان مواضع سیاسی با سطح علاقهمندی دانشجویان به مشارکت درگفتگوهای سیاسی- اجتماعی در شبکههای اجتماعی اینترنتی 149
1-2-8:ارتباط مواضع سیاسی دانشجویان و سطح علاقهمندی آنان به مشارکت سیاسی در شبکههای اجتماعی اینترنتی 149
2-2-8: رابطه مواضع سیاسی و ارزیابی دانشجویان از سطح اعتماد جوانان به سایتها یا شبکههای اجتماعی اینترنتی 151
3-2-8: ارتباط مواضع سیاسی دانشجویان و سطح علاقهمندی آنان به مشارکت سیاسی در شبکههای اجتماعی اینترنتی 152
4-2-8: ارتباط مواضع سیاسی و ارزیابی دانشجویان از سطح اعتماد جوانان به سایتها یا شبکههای اجتماعی اینترنتی 153
فصل نهم: بررسی ارتباط میان تقاضای سیاسی دانشجویان با متغیرهای مستقل
1-9: سنجش رابطه سطح تقاضای سیاسی دانشجویان با مدت زمان استفاده آنان از اینترنت و شبکههای اجتماعی 154
1-1-9: ارتباط میان سطح تقاضای سیاسی و مدت زمان استفاده از اینترنت 154
2-1-9: رابطه میان سطح تقاضای سیاسی با مدت زمان استفاده دانشجویان از شبکههای اجتماعی اینترنتی 155
3-1-9: ارتباط مابین سطح تقاضای سیاسی و تغییرات ایجاد شده در مدت زمان استفاده از شبکههای اجتماعی اینترنتی و تعداد کاربران این شبکهها از نگاه دانشجویان 157
4-1-9: رابطه میان سطح تقاضای سیاسی با منابع کسب اخبار و اطلاعات روزانه دانشجویان 158
2-9: سنجش رابطه سطح تقاضای سیاسی دانشجویان با سطح علاقهمندی آنان به مشارکت سیاسی در شبکههای اجتماعی اینترنتی و میزان اعتماد آنان به این شبکهها 160
1-2-9: رابطه سطح تقاضای سیاسی دانشجویان و میزان علاقه آنان به مشارکت سیاسی در شبکههای اجتماعی اینترنتی 160
2-2-9: ارتباط سطح تقاضای سیاسی و ارزیابی دانشجویان از سطح اعتماد جوانان به سایتهای اجتماعی اینترنتی 161
فصل دهم: بررسی ارتباط میان میزان استفاده دانشجویان از اینترنت و شبکههای اجتماعی اینترنتی با میزان رضایت سیاسی، مواضع سیاسی و سطح تقاضای سیاسی
1-10: رابطه میان استفاده از اینترنت و شبکههای اجتماعی اینترنتی با میزان رضایت سیاسی 163
1-1- 10: ارتباط میان مدت زمان استفاده از اینترنت و میزان رضایت سیاسی 163
2-1-10: ارتباط میان مدت زمان استفاده از شبکههای اجتماعی اینترنتی و میزان رضایت سیاسی 165
3-1-10: ارتباط مابین تغییرات ایجاد شده در مدت زمان استفاده از شبکههای اجتماعی اینترنتی و تعداد کاربران این شبکهها از نگاه دانشجویان در ایام انتخابات و اعتراضات پس از آن با میزان رضایت سیاسی 166
4-1-10: ارتباط میان منابع کسب اخبار دانشجویان با میزان رضایت سیاسی 167
2-10: بررسی ارتباط میان میزان استفاده دانشجویان از اینترنت و شبکههای اجتماعی اینترنتی با مواضع سیاسی 169
1-2-10: ارتباط میان مدت زمان استفاده از اینترنت و مواضع سیاسی 169
2-2-10: ارتباط میان مدت زمان استفاده از شبکههای اجتماعی اینترنتی بامواضع سیاسی 171
3-2-10: ارتباط مابین تغییرات ایجاد شده در مدت زمان استفاده از شبکههای اجتماعی اینترنتی و تعداد کاربران این شبکهها از نگاه دانشجویان در ایام انتخابات و اعتراضات پس از آن با مواضع سیاسی 173
4-2-10: ارتباط میان منابع کسب اخبار دانشجویان با مواضع سیاسی 175
5-2-10: ارتباط میان مدت زمان استفاده از اینترنت و مواضع سیاسی 177
6-2-10: ارتباط میان مدت زمان استفاده از شبکههای اجتماعی اینترنتی با مواضع سیاسی 178
7-2-10: ارتباط مابین تغییرات ایجاد شده در مدت زمان استفاده از شبکههای اجتماعی اینترنتی و تعداد کاربران این شبکهها از نگاه دانشجویان در ایام انتخابات و اعتراضات پس از آن با مواضع سیاسی 179
8-2-10: ارتباط میان منابع کسب اخبار دانشجویان با مواضع سیاسی 180
3-10: بررسی ارتباط میان میزان استفاده دانشجویان از اینترنت و شبکههای اجتماعی اینترنتی با سطح تقاضای سیاسی 181
1-3-10: ارتباط میان مدت زمان استفاده از اینترنت و سطح تقاضای سیاسی 181
2-3-10: ارتباط میان مدت زمان استفاده از شبکههای اجتماعی اینترنتی با سطح تقاضای سیاسی 183
3-3-10: ارتباط مابین تغییرات ایجاد شده در مدت زمان استفاده از شبکههای اجتماعی اینترنتی و تعداد کاربران این شبکهها از نگاه دانشجویان در ایام انتخابات و اعتراضات پس از آن با سطح تقاضای سیاسی 185
4-3-10: ارتباط میان منابع کسب اخبار دانشجویان با سطح تقاضای سیاسی 186
فصل یازدهم: سنجش ارتباط میان سطح علاقهمندی به مشارکت در مباحثات سیاسی در شبکههای اجتماعی اینترنتی و سطح اعتماد دانشجویان به این شبکهها با میزان رضایت سیاسی، مواضع سیاسی و سطح تقاضای سیاسی
1-11: ارتباط میان سطح علاقهمندی به مشارکت در مباحثات سیاسی در شبکههای اجتماعی اینترنتی با میزان رضایت سیاسی ، مواضع سیاسی و سطح تقاضای سیاسی 188
1-1-11: رابطه سطح علاقه به مشارکت در مباحثات سیاسی در شبکههای اجتماعی اینترنتی با میزان رضایت سیاسی 188
2-1-11:رابطه سطح علاقه به مشارکت در مباحثات سیاسی در شبکههای اجتماعی اینترنتی با مواضع سیاسی 190
3-1-11:ارتباط سطح علاقه به مشارکت در مباحثات سیاسی در شبکههای اجتماعی اینترنتی با مواضع سیاسی 191
4-1-11: رابطه سطح علاقه به مشارکت در مباحثات سیاسی در شبکههای اجتماعی اینترنتی با تقاضای سیاسی 192
2-11: رابطه میان سطح اعتماد دانشجویان به شبکههای اجتماعی اینترنتی با میزان رضایت سیاسی، مواضع سیاسی و سطح تقاضای سیاسی 194
1-2-11: رابطه میان سطح اعتماد دانشجویان به شبکههای اجتماعی اینترنتی با میزان رضایت سیاسی 194
2-2-11: رابطه میان سطح اعتماد دانشجویان به شبکههای اجتماعی اینترنتی با مواضع سیاسی 195
3-2-11: رابطه میان سطح اعتماد دانشجویان به شبکههای اجتماعی اینترنتی با مواضع سیاسی 197
4-2-11: سنجش ارتباط میان سطح اعتماد دانشجویان به شبکههای اجتماعی اینترنتی با سطح تقاضای سیاسی 198
فصل دوازدهم: سنجش ارتباط میان رضایت سیاسی با میزان مشارکت سیاسی و الگوی مشارکت
1-12: ارتباط رضایت سیاسی با میزان مشارکت سیاسی 199
1-1-12: رابطه رضایت سیاسی با شرکت در انتخابات 199
2-1-12: ارتباط میان رضایت سیاسی با مشارکت در فعالیتهای سیاسی- اجتماعی 200
2-12: ارتباط رضایت سیاسی با الگوی مشارکت 202
1-2-12: رابطه میان رضایت سیاسی با پذیرش نتایج انتخابات 202
2-2-12: ارتباط میان رضایت سیاسی با واکنش شهروندان نسبت به تضییع حقوقشان از سوی حکومت 204
فصل سیزدهم: سنجش ارتباط میان سطح تقاضای سیاسی با میزان مشارکت سیاسی و الگوی مشارکت
1-13: ارتباط مواضع سیاسی با میزان مشارکت سیاسی 206
1-1-13:رابطه مواضع سیاسی با شرکت در انتخابات 206
2-1-13: رابطه مواضع سیاسی با مشارکت در فعالیتهای سیاسی- اجتماعی 208
3-1-13: رابطه مواضع سیاسی با شرکت در انتخابات 210
4-1-13: رابطه مواضع سیاسی با مشارکت در فعالیتهای سیاسی- اجتماعی 211
2-13: ارتباط مواضع سیاسی با الگوی مشارکت 213
1-2-13: رابطه مواضع سیاسی و پذیرش نتایج انتخابات 213
2-2-13: رابطه مواضع سیاسی با واکنش شهروندان نسبت به تضییع حقوقشان از سوی حکومت 215
3-2-13: رابطه مواضع سیاسی و پذیرش نتایج انتخابات 216
4-2-13: رابطه مواضع سیاسی با واکنش شهروندان نسبت به تضییع حقوقشان از سوی حکومت 218
فصل چهاردهم: ارتباط میان سطح تقاضای سیاسی(الگوی سطح تقاضا) با میزان مشارکت سیاسی و الگوی مشارکت
1-14: ارتباط میان سطح تقاضای سیاسی با میزان مشارکت سیاسی 222
1-1-14: رابطه میان سطح تقاضای سیاسی با شرکت در انتخابات 224
2-1-14: رابطه مواضع سیاسی با مشارکت در فعالیتهای سیاسی- اجتماعی 224
2-14 : ارتباط مواضع سیاسی با الگوی مشارکت 225
1-2-14: رابطه مواضع سیاسی و پذیرش نتایج انتخابات 226
2-2-14: رابطه مواضع سیاسی با واکنش شهروندان نسبت به تضییع حقوقشان از سوی حکومت 227
جمع بندی و نتيجهگيري 229
پیوست(پرسشنامه) 232
فهرست منابع 239
چکیده انگلیسی 241
چکیده:
هرچند زمان زیادی از ظهور شبکههای اجتماعی فعال بر روی اینترنت نمیگذرد، اما از همان آغاز فعالیت این شبکهها در سپهر مجازی و بویژه از اواسط دهه 1990 بدین سو که کاربرد این شبکهها عمومیت یافت، بحثهای فراوانی پیرامون عملکرد آنها و تاثیراتی که چنین شبکههایی میتوانند بر کاربرانشان بگذارند، در گرفته است. از جمله حوزههایی که بحث بر سر تاثیرگذاری یا عدم تاثیرگذاری شبکههای اجتماعی اینترنتی به صورت قابل ملاحظهای جریان داشته و با گذر ایام، همراه با رشد سریع و دور از انتظار این شبکهها و کاربرانشان با شدت و حدت بیشتری در جریان است، تاثیرگذاری شبکههای اجتماعی اینترنتی بر روی مشارکت سیاسی کاربران است. بواسطه محبویت روزافزون و رشد کمی و کیفی این شبکهها به نظر میرسد دیگر نمیتوان چشمها را بر روی تاثیرات اجتماعی و سیاسی آنها فرو بست. شبکههای اجتماعی اینترنتی را میتوان بسان کهکشانهایی در نظر آورد که هزاران ستاره را در دل خود جای دادهاند. این شبکهها بهمثابه کلان شبکههایی هستند که هزاران شبکهاجتماعی خرد و کلان را در خود جای دادهاند و پشتیبانی میکنند. در این پژوهش تاثیرگذاری شبکههای اجتماعی اینترنتی بر مشارکت سیاسی کاربرانشان در انتخابات دوره دهم ریاست جمهوری در ایران مورد بررسی قرار گرفته است.
واژگان کلیدی: شبکههای اجتماعی، شبکههای اجتماعی اینترنتی، دیدگاههای آرمانگرایانه و بدبینانه، مشارکت سیاسی متعارف و غیرمتعارف.
فصل اول:کلیات پژوهش
بیان مساله
در طول قرن بیستم شاهد گذار از عصرصنعتی و ورود به عصراطلاعات بودهایم. ظهور اینترنت از مهمترین نمودهای این گذار و پیامدهای جامعه اطلاعاتی می باشد. فضای مجازی زندگی بشر را دستخوش تغییرات شگرف نموده است، هرچند خصوصیات این دگرگونی هنوز به طورکامل مشخص نیست، اما در اصل مساله تردید چندانی وجود ندارد. اینترنت از زمان فراگیر شدنش امیدواریهای زیادی را نزد اندیشمندان به وجود آورده تا بلکه بتواند در انسانها نیرویی مضاعف برای مشارکت دموکراتیک ایجاد کند. به واقع سرشت میانکنشی اینترنت و امکانات و ابزاری که آن( به ویژه پس ازگذار به نسل دوم وب و پیدایش شبکههای اجتماعی مجازی اینترنتی) به عنوان عاملی میانجی در برقراری ارتباط میان افرادی که پیش از این امکان پیوند با یکدیگر را نداشتند، در عین حال گسترش روزافزون دامنه فراگیری آن که موجب شده مولفه جغرافیا و به عبارتی فاصله مکانی روز به روز کماهمیت تر جلوه کند، همراه با عدم توانایی نسبی دولتها در کنترل محتوای آن، عامل اصلی پیدایش این امیدواریها بوده است. با گذشت حدود یک دهه از فراگیرشدن موج فناوریهای نسل دوم وب که شبکههای اجتماعی اینترنتی نظیر فیس بوک و توییتر را می توان به عنوان مصادیق آن در نظرگرفت، روند جدیدی در زمینه تولید محتوا در فضای سایبر آغاز شده است. در این شبکهها به جای آنکه ایجاد کنندگان آنها جریان تولید اطلاعات را در کنترل خود داشته باشند، این کاربران هستند که تولید محتوا میکنند و حتی شکل تولید محتوا را نیز به گونهای که مد نظر پدید آورندگان این سایتها نبوده است تغییرداده و کاربریهای نوینی را برای این شبکهها ایجاد میکنند؛ از جمله از این شبکهها برای بحث و تبادل نظر پیرامون مباحث سیاسی وگفتگو در مورد عقاید سیاسی، اجتماعی، مذهبی، اقتصادی و... بهره میگیرند. بسیاری از سیاست پیشهگان نیز بر اهمیت این رسانه نوین به ویژه در جلب توجه جوانان پی برده و دست به تاسیس صفحات شخصی در سایتهای اجتماعی که از استقبال عمومی بالایی برخوردارند، زدهاند تا از این طریق فعالیتهایشان را به اطلاع عموم رسانده و خود را نیز پاسخگوتر نشان دهند و بویژه در زمان رایدهی بتوانند از این امکان نوین برای برقراری ارتباط آسانتر با رایدهندگان و بویژه جوانان که مخاطبان اصلی این سایتها هستند بهره گیرند. در حال حاضر شبکههای اجتماعی اينترنتي امکانات گوناگون و متنوعی را در اختیار کاربرانشان قرارداده و طیف گستردهای از علایق را مورد پشتیبانی قرار میدهند. در ایران نیز به سرعت دامنه نفوذ اینترنت در کل و سایتهای اجتماعی اینترنتی به طور خاص چه به لحاظ کمی(تعداد کاربران) و چه به لحاظ کیفی(نحوه وچگونگی استفاده) گسترش یافته است. در حالیکه میزان اثرگذاری شبکههای اجتماعی اینترنتی و در مجموع نسل دوم وب بر روی مشارکت سیاسی همچنان مبهم است، بسیاری بر این باورند که ظهور این رسانه نوین را باید به مثابه فرصتی مغتنم و مثبت برای دموکراسی در نظرگرفت. با وجود رشد بیسابقه اينگونه شبكهها به نظر میآید در ایران نگاه چندان مثبتی نسبت به این ابزار نوين ارتباطي وجود ندارد و به آنها با دیده تردید و به مثابه منشا تهدید نگریسته میشود، حال آنکه میتوان از اين فناوریها به منظورتولید و انتشار اطلاعات مطابق با هنجارهای جامعه بهره برد. کاربران ایرانی از پیش فعالیت گستردهای بر روی وبلاگها و شبکههای اجتماعی فعال بر روي اينترنت داشتهاند که به نظر میرسد این امر در آستانه انتخابات ریاست جمهوری دهم و به ویژه پس از انتخابات به واسطه فضای رسانهای شکل گرفته، وسعت بیشتری پیدا کرده است. ما در این پژوهش قصد داریم به بررسی تاثیرگذاری شبکههای اجتماعی اینترنتی بر روی مشارکت سیاسی کاربران ایرانی آنها و به طورخاص دانشجویان که جامعه آماری پژوهش ما را تشکیل میدهند پرداخته و در صورت امکان چگونگی این تاثیرگذاری را نیز مشخص سازیم. به نظرمیرسد با توجه به گسترش سریع استفاده از اینترنت و در کل فناوریهای نوین ارتباطی در ایران، بررسی تبعات و پیامدهای گسترش به کارگیری اين فناوريها در عرصههاي گوناگون کاملا ضروری است، به ویژه بررسی کیفیت استفاده از این فناوریها و طیف وسیع امکانات ایجاد شده به وسیله آنها از جمله شبکههای اجتماعی اینترنتی موضوعی جدی است که متاسفانه از آن غفلت شده است و به واقع فقر منابع و پژوهش در این حوزه کاملا مشهود است. این در حالی است که شاهد موج گسترده علاقهمندی پژوهشگران در عرصه بینالمللی به تحقیق در این حوزه میباشیم. بررسی تبعات اجتماعی، سیاسی و فرهنگی نفوذ فناوریهای نوین در سطح جامعه از اهمیت اساسی برخوردار است. امید است تا در پایان به یافتهها و اطلاعات سودمندی در خصوص موضوع مورد بحث دست یابیم.
اهمیت پژوهش:
شاید هنگامی که دانیل بل از اصطلاح جامعه اطلاعاتی استفاده کرد هرگزگمان نمیبرد روزی فرا رسد که رسانههای نوین ارتباطی به مهمترین ابزار تولید و انتقال اطلاعات تبدیل شوند و به واقع ارتباطات در عصر اطلاعات چنین جایگاه ارزندهای بیابد. با نگاهی گذرا میتوان دریافت که سیر تحولات جهانی در تمامی عرصهها دگرگون شده است و فناوریهای ارتباطی نیز از این تحول در امان نماندهاند. آغاز به کار اینترنت را به واقع باید نقطهعطفی در تحول وسایل ارتباط جمعی در نظرگرفت. دامنه نفوذ این وسیله نوین ارتباطی و امکانات تحت آن، از جمله شبکههای اجتماعی اینترنتی به حدی است که دیگر نمیتوان چشمها را بر روی تاثیرات اجتماعی آنها فروبست. از آنجا که یکی از عرصههای مهم تاثیرگذاری احتمالی این شبکهها عرصه سیاست و بویژه حضور فعالانه کاربران این شبکهها در مباحث سیاسی و به احتمال، مشارکت سیاسی آنان میباشد که برای هر نظام سیاسی از اهمیت به سزایی برخورداراست، اهمیت پژوهش در این حوزه به وضوح نمایان میشود.
نتیجه و کاربرد پژوهش:
استفاده سیاسی از فناوریهای نوین ارتباطی و به خصوص شبکههای اجتماعی اینترنتی در کشورمان به تازگی باب شده است، از این رو بررسی تاثیرات این امر نه تنها برای پژوهشگران علاقهمند، بلکه برای سیاست پیشهگان و تصمیم گیرندگان کشور نیز از اهمیت اساسی برخوردار است تا بتوانند به درستی ابعاد این پدیده نوین را درک کرده و عملکردی مناسب در مقابل آن داشته باشند. روشن است که مقابله با فناوریهای نوین به ویژه در حوزه ارتباطات دستاورد چندانی برای حکومتها نخواهد داشت و این فناوریها از کنترل کامل حکومت خارج است، حتی چنانچه حکومتی بتواند مانع استفاده شهروندانش از امکانات فضای مجازی گردد در این راه خود نیز به سختی دچار آسیب میگردد، زیرا حکومتها در عصر حاضر با دستگاه عریض و طویل بوروکراسی، جز با بهرهگیری از اینترنت و امکانات فضای مجازی قادر به اداره امور نخواهند بود، مگر آنکه علاقهمند باشند در گذشته سیرکنند و به شیوهای ابتدایی حکومت نمایند که در این صورت نیز با موج مقاومت و مخالفتهای اجتماعی روبرو شده و به واقع تنها موقعیت خود را به خطر میاندازند. از این رو اتخاذ رویکرد صحیح و نگاهی تعاملی به جای تقابل با این پدیدهها میتواند تهدیدات احتمالی را که از این ناحیه متوجه نظام سیاسی می شود تبدیل به فرصت نموده و درجه انعطاف پذیری و انطباق نظام با شرایط نوپدید را افزایش دهد. امیدواریم یافتههای ما در این پژوهش بتواند برای محققین، همچنین اولیای امور مفید باشد.
پیشینه تحقیق:
با کمال تاسف باید گفت در کشورمان پیرامون موضوع مورد بحث یعنی تاثیرشبکههای اجتماعی اینترنتی بر مشارکت سیاسی کار چندانی یا حتی بهتر است بگوییم اصولا کاری تا آنجا که پژوهشگر مطلع است، صورت نگرفته است. اما در ارتباط با شبکههای اجتماعی مجازی و در کل فناوریهای نوین ارتباطی و تاثیرآنها بر روی جوامع مختلف آثاری به چاپ رسیده است که عمدتا ترجمهای از کتب و مقالات غیر فارسی میباشند.
اکثر مقالات مرتبط با موضوع این پژوهش، مقالاتی است که از سوی محققان غیر ایرانی به رشته تحریر در آمده است که به عنوان پیشینه تحقیق به برخی از مقالات انجام شده اشاره میگردد. یکی از مهمترین مقالات مورد استناد در این پژوهش، مقالهای است با عنوان مشارکت سیاسی و وب2 به قلم الیسون اور از اساتید دانشگاه نیوسالت ولز(Orr،2007). او در این مقاله به بررسی تاثیرگذاری نسل دوم وب بر روی مشارکت سیاسی می پردازد. به باور نویسنده در زمینه تاثیرگذاری امکانات ایجاد شده در نسل دوم وب و از جمله شبکههای اجتماعی اینترنتی مبالغه شده است. اور معتقد است به رغم برخی ویژگیهای منحصر به فرد وب2 از جمله ماهیت میانکنشی آن و تولید محتوا توسط کاربران و به تعبیری عاملیت کاربران در تولید محتوا، نمیتوان با دیدگاه خوشبینانه در زمینه تاثیرگذاری قوی وب 2 بر مشارکت سیاسی همراه شد. الیسون اور تاکید میکند که شکل و سرشت ارتباطات روی شبکه به گونهای نیست که بتوان از تاثیر فوق العاده آن بر مشارکت سیاسی سخن راند. گفتگویی میتواند موثر باشد که میان گروههای ناهمگن و نامتجانس که دارای دیدگاههای گوناگون میباشند صورت گیرد، حال آنکه با تاسف باید متذکر شویم که گفتگو میان عقاید و گروههای ناهمگن در فضای مجازی چندان متداول نیست و بیشتر گفتگوهای آنلاین درون گروههای همگن که عقایدی نزدیک به هم دارند صورت میگیرد که تحمل شنیدن عقاید مخالف را ندارند. نویسنده بر این باور است که نسل دوم وب با امکاناتی که در اختیار کاربران قرار میدهد میتواند راهها و فرصتهایی را برای افرادی که به واقع خواهان مشارکت هستند و مشارکتجو محسوب میشوند فراهم آورد. آنچه نقش اصلی را در مشارکت سیاسی بازی میکند نه فرصت مشارکت بلکه علاقه مندی و خواست فرد برای مشارکت سیاسی میباشد، در نتیجه با تغییر در عزم و اراده افراد است که میتوان از نسل دوم وب برای افزایش مشارکت سیاسی بهره گرفت.
از دیگر مقالات مفیدی که در خصوص موضوع این پژوهش نگاشته شده است، مقالهای است با عنوان وب سایتهای شبکهساز اجتماعی و میزان اثرگذاری آنها بر درگیر شدن جوانان در امور سیاسی که توسط دو تن از اساتید دانشگاه کارولینای شرقی با نامهای جودی بائوم گارتنر و جاناتان موریس به رشته تحریر درآمده است(Gartner&Morris،2010) در این مقاله نویسندگان بکارگیری سیاسی SNSs را از سوی جوانان در صحنه رقابتهای دور نخست انتخابات ریاست جمهوری ایالات متحده در سال2008 مورد بررسی قرار دادهاند. آنان بر این باورند که اگرچه شبکههای اجتماعی اینترنتی به عنوان یک منبع مهم درکسب اخبار و اطلاعات از سوی جوانان شناخته شده است و آنها بیشتر اخبار و اطلاعاتشان را از طریق این سایتها کسب میکنند، اما مطالعات انجام شده نشان داده است که اینگونه سایتها موجبات افزایش درگیر شدن جوانان در امور سیاسی و سرانجام مشارکت سیاسی را فراهم نمیآورند. کاربران این سایتها، به نسبت کاربران دیگر رسانهها تمایل و علاقهمندی برای مشارکت سیاسی پیدا نکردهاند. یافتههای تجربی آنان در این پژوهش نشان داد که استفاده از این سایتها حتی موجب افزایش آگاهی سیاسی جوانان در خصوص مسائل سیاسی به طورکل و بویژه کسب آگاهی در خصوص کاندیداها و برنامههایشان و در مجموع روند انتخابات نشده است و حتی به نظر میرسد که سطح آگاهیهای سیاسی آنان به نسبت افرادی که از این سایتها استفاده نمیکردند به نسبت کمتر بود. به واقع، نتایج تحقیق آنان برای علاقهمندان اینترنت که با نگاهی توام با خوش بینی بدان مینگرند، مایوسکننده به نظر میرسد.گارتنر و موریس اعلام داشتند مشارکت سیاسی جوانان آمریکایی کاربرSNSs به واسطه فعالیتهای سیاسی آنلاین نه تنها افزایش نیافته، بلکه محدود شده است.آنها در پایان مقاله خاطر نشان میسازندکه انتظارات و آرزوهای موجود در زمینه میزان تاثیرگذاری اینترنت در مجموع و شبکههای اجتماعی اینترنتی به طور خاص، یادآور نویدها و آرزوهای گذشته پیرامون نسل اول وب و دیگر رسانههای پیش از آن از جمله تلویزیون و حتی فناوریهای ارتباطی اولیه میباشد. اما از سویی دیگر گارتنر و موریس یادآور میشوند که یافتهها و سخنان آنان بدین معنی نیست که وب2 با امکانات نوین ارتباطیای که در اختیارکاربران قرار میدهد، به هیچ عنوان نمیتواند به بسیج شهروندان یاری رساند. برای مثال توانایی کمپین بوش در انتخابات سال 2004 در بهرهگیری از ایمیل به منظور جلب پشتیبانی از او کارگر افتاد و در مسیر پیروزی در انتخابات کمک شایانی به بوش کرد. همچنین موفقیت فوقالعاده باراک اوباما در استفاده از امکانات نوین ارتباطی به منظور بسیج طرفدارانش بر روی شبکه و کسب پشتیبانی در فیس بوک نشان داد که اینترنت و ابزارهای نوین ارتباطی نسل دوم وب [ بویژه سایتهای اجتماعی اینترنتی] به سرعت به ابزاری قدرتمند و گریزناپذیر در جریان مبارزات انتخاباتی تبدیل میشوند. اما از نگاه گارتنر و موریس این ادعا و انتظار که(SNSs) بتوانند انقلابی در مشارکت سیاسی دموکراتیک پدید آورند، بیش از آنکه ریشه در واقعیتهای موجود داشته باشد،گزافهگویی و اغراق در خصوص تاثیرگذاری این سایتها است.
آیا اینترنت تشویق کننده و مروج دموکراسی است؟ این عنوان، نام مقالهای است که توسط وو جونگشین استاد و رییس دانشکده ارتباطات دانشگاه کارولینای شمالی به رشته تحریر در آمده است (Shin،2003). او در این مقاله بادیدی به نسبت خوشبینانه تاثیر اینترنت و امکانات ایجاد شده در آن بویژه سایتهای اجتماعی اینترنتی را در ترویج دموکراسی[که بدون شک مشارکت سیاسی از مولفههای اساسی آن است] مورد ارزیابی قرارداده است. شین در اینمقاله بر روی انتخابات سال 2002 ریاست جمهوری کره جنوبی متمرکز میشود. نویسنده معتقد است که اینترنت اولین و جدیدترین فناوری ارتباطی است که کنش متقابل در فضای مجازی را امکانپذیر میسازد. بهرهگیری از این وسیله ارتباطی و امکانات آن از دهه1990 بدین سو بسیار مورد توجه احزاب و نامزدهای سیاسی قرارگرفته است. شین با بررسی انتخابات ریاست جمهوری کره جنوبی در سال 2002 اعلام میدارد که این انتخابات و نتیجه نهایی آن تاثیر گذاری اینترنت بر سیاست را به وضوح نمایان ساخت. رییس جمهور منتخب دومون هین و طرفدارانش بر روی شبکه پیروز این انتخابات بودند. او در حالی به گفته شین رییس جمهور کره جنوبی شد که پیروزیاش بر خلاف معمول ناشی از ائتلاف سنتی میان رسانهها و قدرتهای سیاسی و اقتصادی نبود. دومون هین با رسانههای اصلی کره جنوبی که 70 درصد بازار خبری سنتی در این کشور را در اختیار داشتند دچار مشکل بود، اما به لطف بهرهگیری از امکانات اینترنتی و برقراری رابطه متقابل با مردم پیروز انتخابات لقب گرفت. هین نظراتش، همچنین برنامههای اساسیاش برای اداره کشور را در سایتهای اینترنتی منتشر ساخت و با مردم در این ارتباط بر روی شبکه به بحث پرداخت. در جریان مبارزات انتخاباتی هین 7 هزار نامه الکترونیکی دریافت کرد و موفق شد بیش از یک میلیارد دلار کمک مالی از طرف بیش از 80 هزار اهداءکننده شخصی جمعآوری کند. همه این کمکها و پشتیبانیها به یمن بهرهگیری از اینترنت و امکانات آن به دست آمده بود. " اخبار من" و " روسامو" که سایتهای حامی هین بودند، نقشی اساسی در انتخاب او بدین سمت داشتند. نویسنده مقاله در پایان خاطرنشان میسازد، هرچند اینترنت و امکانات آن محدودیتهای فراوانی دارد، اما به صورت بالقوه از این توانایی برخوردار است که بر فعالیتهای سیاسی افراد تاثیر گذاسته و موجب شرکت فعال آنان در امور سیاسی شود. از دیدگاه شین آنچه این مهم را میسر ساخته، دو ویژگی تعیین کننده اینترنت است: 1- ماهیت فاقد نظم 2- سرشت میانکنشی آن که ارتباط متقابل میان افراد را میسر میسازد. این ویژگیها سبب میشود تا نظرات و صداهای گوناگون فرصتی برای ابراز وجود پیدا کرده و شنیده شوند.
وودی استنلی از مقامات محلی واشینگتن دیسی و استاد دانشگاه کالیفرنیای جنوبی به همراه دکتر کریستوفر وئر از موسسه سیاست عمومی در سان فرانسیسکو ایالت کالیفورنیا مقالهای را تحت عنوان تاثیرات بهرهگیری از اینترنت بر روی مشارکت سیاسی به رشته تحریر درآوردند (Stanely &Vear،2003). آنان در این مقاله دو دیدگاه اصلی درخصوص میزان تاثیرگذ اری اینترنت بر مشارکت سیاسی، یعنی دیدگاه خوشبینانه که بر قابلیت بسیجکنندگی اینترنت تاکید دارد و دیدگاه مخالفی که بر عدم تاثیرگذاری اینترنت در این زمینه تاکید دارد و با نگاهی توام با بدبینی اعلام میدارد که اینترنت و امکانات نوین ارتباطی که این رسانه در اختیار کاربرانش قرار میدهد تنها قدرت موجود را تقویت کرده و موجبات کنترل بهتر نظام سیاسی بر جامعه را فراهم میآورد را مورد بررسی قرار داده، با دیدگاه بدبینانه مخالفت ورزیده و اعلام میدارندکه هرچند مباحث مطرح از سوی اکثر نخستین نظریهپردازان در خصوص قابلیت بسیج کنندگی اینترنت با توجه به برخی پژوهشهای تجربی و یافتههای علمی آنها رد شده است اما این یافتهها محل بحث بوده و آنان این یافتهها را به چالش میکشند. این دو با بهرهگیری از تحلیلی تجربی در خصوص مباحثات عمومی روی شبکه در جریان بحث بر روی یک طرح راهبردی به یافتههایی متفاوت در زمینه تاثیرگذاری اینترنت بر روی مشارکت سیاسی دست یافتند. به باور استنلی و وئر مباحثات شبکه محور موجب جلب و برانگیخته شدن افراد جدید برای مشارکت در فرایند تصمیمگیری شده و طیفی از موضوعات مورد بحث را تحت تاثیر خود قرار میدهد. نتایج یافتههای آنان نشان میدهد گسترش فرصتهای مشارکت میتواند صداها و نظرات متفاوت را منعکس کرده و از این طریق گستره و دامنه اطلاعات تصمیم گیرندگان را متحول سازد. نویسندگان مقاله سپس متذکر میشوند که تکنولوژیهای نوین ارتباطی و بویژه اینترنت و امکانات نوین نسل دوم وب مشارکت مدنی را تقویت کرده، هزینهها و مخاطرات مشارکت را کاهش داده و فرصتهای نوینی را به منظور درگیرشدن افراد و ورود آنان به حوزه مسائل سیاسی فراهم میآورد. از نگاه آنان مباحثات اینترنتی پیرامون مسائل سیاسی، افرادی را که پیش از این در زمره مشارکت کنندگان سیاسی قرار نمیگرفتند درگیر مسائل سیاسی میسازد و امکان فعالیتهای مشارکت جویانه نوین را برای آنان ایجاد میکند. استنلی و وئر در پایان اظهار میدارند، حتی اگر اینترنت و مباحثات شکلگرفته بر روی شبکه همانگونه که یافتهها و تحقیقات پیشین تاکید میکنند نتواند افراد بیشتری را در جهت مشارکت سیاسی بسیج کنند، اما قادرند تاثیرات به مراتب گستردهتر و عمیقتری را در خارج از حوزه مشارکت سیاسی متعارف به جای بگذارند. این امر یا از طریق تسریع کثرتگرایی صورت میگیرد که به نوبه خود موجب تحولات سریع و تسهیل فعالیتهای اعتراضی میگردد و یا از طریق نقش مشابهی که فناوریهای نوین ارتباطی از جمله اینترنت میتوانند در دموکراتیک سازی فرایندهای تصمیم سازی حکومتی داشته باشند، انجام میپذیرد.
فیس بوک مروج تعهد سیاسی و درگیرشدن افراد در امورر سیاسی است.این مقاله به قلم سه نفر از اساتید دانشگاه سانتا باربارا به رشته تحریر درآمده است(Feezell&Et al،2009).
نویسندگان ابتدا این سئوال را مطرح میکنند که آیا گروههای آنلاین که بر روی سایتها و شبکههای اجتماعی مجازی نظیر فیس بوک فعال هستند، میتوانند مروج تعهد سیاسی، درگیر شدن افراد در امور سیاسی و در نهایت مشارکت سیاسی باشند؟ آنان برای پاسخ بدین سئوال به پژوهش آماری روی آورده و جامعه آماری خود را از میان دانشجویان برگزیدند. در این پژوهش 450 دانشجو به عنوان افراد پرسش شونده انتخاب شدند تا تاثیر عضویت آنان در این سایتها و شبکهها بر روی درگیرشدن و ورودشان به حوزه مسائل سیاسی در انتخابات سال 2008 مورد ارزیابی قرار گیرد. یافتههای فیزل و همکارانش نشان داد که مشارکت سیاسی آنلاین از سوی دانشجویان پرسششونده در نهایت به مشارکت سیاسی در فضای واقعی ختم میگردد. اما نکته دیگری که نویسندگان مقاله در جریان پژوهش دریافتند این بود که عضویت و مشارکت در این سایتها و شبکههای اجتماعی به واقع تاثیر چندانی بر افزایش آگاهیهای سیاسی آنان نداشته است.
در این پژوهش فیزل و همکارانش از فرضیه بسییج پشتیبانی کردند و یافتههای آنان نیز این فرضیه را تایید کرد. روشن گردید که گروههای آنلاین نیز بسیاری از کارکردهای مدنی مثبت راکه از سوی گروههای خارج از شبکه صورت میگیرد، به همان شکل انجام میدهند و بویژه به لحاظ بسیج افراد به منظور مشارکت سیاسی موفق عمل میکنند. نویسندگان مقاله همچون بسیاری دیگر در زمینه تواناییهای مشارکت آنلاین بر افزایش مشارکت سیاسی خوشبین هستند. آنان بر این باورند که فیس بوک و دیگر سایتهای شبکهساز اجتماعی راههای نوینی را برای افزایش ارتباطات دوسویه و چندسویه میان افراد و پرکردن فاصله میان کاربران در اختیار میگذارند. این فناوریهای نوین ارتباطی که ارتباطات در آنها سرشتی میانکنشی دارد، مشارکت سیاسی را در میان کاربرانشان ترویج میکنند. فیس بوک و سایتهایی نظیر آن، این اجازه را میدهند تا گروههای سیاسی آنلاین شکل گیرد و این گروهها اکثر مزایا و امکاناتی را که گفتگوهای رو در رو فراهم میآورند، به شکلی مشابه ایجاد میکنند. با تحلیل مندرجات گروههای سیاسی آنلاین در مییابیم که این گروهها به شیوههای گوناگون به ایجاد ارتباطات متقابل سیاسی میان اعضایشان میپردازند. ویژگی مهمی که شایان توجه میباشد این است که تمامی کنشها در اینجا سرشتی میانکنشی و مشارکت گونه دارد و اعضا از این امکان برخوردارند که از راههای گوناگون به اظهار نظر در خصوص مسائل مختلف بپردازند. در نتیجه، از این زاویه میتوانیم بگوییم که فیس بوک و دیگر سایتها و شبکههای اجتماعی نظیر آن که در فضای مجازی فعال هستند، میتوانند در ترویج و گسترش درگیرکردن افراد در امور سیاسی و در نهایت مشارکت سیاسی آنان نقشی اساسی ایفا نمایند. اما نکته مهمی که در پایان از سوی فیزل و همکارانش مورد اشاره قرار میگیرد این است که آگاهی سیاسی و مشارکت سیاسی دو روی یک سکه هستند و میباید در کنار هم مورد توجه قرار گیرند. هرچند یافتههای این پژوهش نشان از افزایش مشارکت سیاسی در فضای واقعی به واسطه مشارکت سیاسی آنلاین از طریق سایتها و شبکههایی نظیر فیس بوک دارد، اما متاسفانه افزایش قابل توجهی در آگاهی سیاسی افراد به واسطه فعالیت سیاسی آنلاین مشاهده نگردید و این خود نقطه ضعفی است که نباید مورد مسامحه قرار گیرد.
پژوهشهای انجام گرفته در این زمینه در حوزه آکادمیک آمریکای شمالی و نیز تا حدودی شرق آسیا بسیار است که از حوصله این تحقیق خارج است؛ از این رو ما به ذکر این چند مقاله اکتفا میکنیم، اما علاقهمندان بحث میتوانند با رجوع به سایتهای علمی در حوزه علوم انسانی و بویژه ارتباطات، سیاست و جامعهشناسی به متون و مقالات بسیار باارزشی در این حوزه دست یابند.
مفروض: بخش قابل توجهی از دانشجویان مشارکت کننده در انتخابات ریاست جمهوری دهم از شبکههای اجتماعی اینترنتی استفاده کرده و یا تاثیر پذیرفتهاند.
سئوال اصلی: شبکههای اجتماعی اینترنتی چه تاثیری برکمیت وکیفیت مشارکت سیاسی دانشجویان در انتخابات ریاست جمهوری دهم داشته است؟
فرضیه اصلی: شبکههای اجتماعی اینترنتی موجب افزایش مشارکت سیاسی دانشجویان، بویژه مشارکت سیاسی غیرمتعارف آنان(به عنوان مثال شرکت در تجمعات اعتراضی و یا سازماندهی تجمعات اعتراضی) شده است.
فرضیه رقیب: مشارکت سیاسی(بویژه مشارکت سیاسی غیرمتعارف) دانشجویانی که در انتخابات ریاست جمهوری دهم شرکت کردهاند، بیش از آنکه تحت تاثیر شبکههای اجتماعی اینترنتی بوده باشد، متاثر از شبکههایاجتماعی از پیش موجود و سنتی نظیرخانواده و گروه دوستان بوده است.
تعریف مفاهیم :
شبکههای اجتماعی: شبکههای اجتماعی فضاهایی هستند که بر محور علایق، ارزشها، ایدئولوژیها و یا نوستالژی مشترک شکل میگیرند و باید میان شبکههای اجتماعی در فضای واقعی با شبکههای اجتماعی مجازی تفاوت قائل شویم، زیرا در شبکههای اجتماعی مجازی روابط چهره به چهره و رو در رو شکل نمیگیرند (Boyd&Ellison،2007).
شبکههای اجتماعی اینترنتی: عبارتند از سرویسهای شبکه محوری که به افراد اجازه میدهند تا برای خود نمایهای شخصی یا نیمه شخصی درون یک سیستم مرتبط ایجاد نمایند و با جمعی از دیگر کاربران آن سیستم ارتباط برقرارنموده، همچنین فهرست ارتباطی آنها را از نظر بگذرانند(Boyd&Ellison،2007).
تعریف دیگری نیز از شبکههای اجتماعی اینترنتی وجود دارد بدین مضمون: شبکهای که جامعهای مجازی را برای افراد علاقهمند به موضوعات خاص یا تنها علاقهمند به ارتباط با دیگراعضا از طریق ایجاد نمایهای شخصی روی شبکه با دادههایی که مرتبط با تاریخچه زندگی اعضا و اطلاعات شخصی آنها، تصاویر، علایق و مواردی که از آنها تنفر دارند و هرگونه اطلاعات دیگری که کاربران برای ارسال از طریق صدا، پیامفوری، ویدئو کنفرانس و وبلاگها انتخاب کردهاند، فراهم میآورد(Pc.magazin. Encyclopedia).
مشارکت سیاسی: مشارکت سیاسی مفهومی پیچیده و چند بعدی است. مشارکت سیاسی مفهومی است که برای نظامهای سیاسی دموکراتیک و شبه دموکراتیک حائز اهمیت فراوان است و بسیاری سلامت هر نظام دموکراتیک را در گرو مشارکت سیاسی شهروندانش میدانند. همچون بسیاری دیگر از مفاهیم متداول در علوم سیاسی، بر سر مفهوم مشارکت سیاسی نیز مجادلات بسیاری درگرفته است و اجماع نظردر خصوص تعریف این مفهوم وجود ندارد. فرهنگ علوم سیاسی آکسفورد مشارکت سیاسی را به معنای شرکت کردن در سیاست تعریف کرده است، اما این تعریف همانگونه که کاملا مشخص است، بسیارکلی و مبهم می باشد. مشارکت میتواند اشکال بسیاری به خود بگیرد، از عمل منفعلانه تماشای اخبار تلویزیونی یا گوش سپردن به اخبار رادیو تا عمل رایدهی که بارزترین جلوه مشارکت سیاسی است. عرف چنین بوده است که مشارکت سیاسی را تنها شرکت در انتخابات در نظر میگرفتهاند، با این وجود روشن است که مشارکت سیاسی ابعادی فراتر از عمل رایدهی را در بر میگیرد. از این روی ما در این پژوهش مولفههای گوناگون مشارکت سیاسی را مد نظر قرار میدهیم که عبارتند از:
1- حضور در ستادهای تبلیغاتی: عضویت و فعالیت در ستادهای تبلیغاتی کاندیداهای ریاست جمهوری با هدف کمک به کاندیدای مورد نظر برای پیروزی در انتخابات.
2-کمک داوطلبانه بهکاندیدا یا حزب مورد حمایت: حضور فعالانه و بدون هرگونه چشمداشت مالی از جمله مشارکت در پخش آگهیهای تبلیغاتی و فعالیتهایی از این قبیل.
3- ارسال پیام یا نظر سیاسی بر روی شبکه: این بخش کاملا در حوزه مشارکت سیاسی آنلاین میباشد و بدین معنا است که کاربر شبکه، عقاید و ملاحظات سیاسی خود را با دیگرکاربران مرتبط با خود در میان میگذارد.
4-مشارکت در انتخابات ریاست جمهوری دهم: روشن است که مقصود از مشارکت در انتخابات حضور در پای صندوق رای و به عبارت دیگر رای دادن است. رایدهی فعالیتی است که بیشتر تصریح کننده وفاداری شهروندان به نظام است، اگرچه ممکن است حاوی پیام و یا محتوای خاصی نیز باشد اما به صورت عمده کنشی از سر وظیفه است.
5-شرکت در تجمعات اعتراضی: حضورمستقیم در تجمعاتی که پس از انتخابات و در اعترض به نتایج اعلام شده در تاریخهای مشخص برگزار گردید.
6-ترغیب دیگران به شرکت در انتخابات ریاست جمهوری و یا شرکت در تجمعات اعتراضی وتحصنها: این مولفه را باید از شرکت در انتخابات جدا کرد. مقصود در اینجا این است که فرد علاوه بر اینکه خود در انتخابات شرکت میکند، دیگران از جمله خانواده، دوستان،گروه همسالان و... را نیز به شیوههای گوناگون به شرکت در انتخابات ترغیب میکند.
مشارکت سیاسی متعارف و غیر متعارف: روشن است که تمامی فعالیتهای مشارکتگونه سیاسی را نمیتوان در یک سطح قرار داد. پژوهشهای صورت گرفته بر روی مشارکت سیاسی عمدتا اظهار داشتهاند که شیوههای متفاوتی از فعالیت سیاسی وجود دارد. در مجموع دوگونه کلی مشارکت سیاسی مورد شناسایی قرارگرفته است که عبارتند از مشارکت سیاسی متعارف و مشارکت سیاسی غیرمتعارف.
مونروئه مشارکت سیاسی متعارف را شامل کنشهای مشارکت گونهای میداند که در سنتها و هنجارهای هرکشور پذیرفته شده است و در مقابل از نگاه او کنش سیاسی غیرمتعارف شامل آن دسته از کنشهایی است که خارج از هنجار و سنن پذیرفته شده و مورد قبول عموم است(Bourne،2010: Monroe، 2005).
اما این تعریف که از سوی بسیاری پذیرفته شده است تا حدودی گمراه کننده است؛ هرچند سنن و هنجارهای هر جامعه در خصوص پذیرش سطوح مختلفی از مشارکت سیاسی تا حدی موثر است، اما این دوگونه مشارکت سیاسی مشخصههایی دارد که در عصر حاضر کمابیش در تمامی جوامع فارغ از سنن و هنجارهای اجتماعی پذیرفته شده است. اعمالی همچون رایدهی، مشارکت در فعالیتهای حزبی و ارائه کمکهای مالی به حزب یا کاندیدای مورد علاقه در زمره فعالیتهای مشارکتجویانه متعارف و کنشهایی نظیر اعتراضات، تظاهرات، تحریم افراد یا شرکتهای مختلف بنا به دلایل سیاسی، اعتصاب سیاسی و مسدود کردن یا تصرف خیابانها، آشوبهای خیابانی و تظاهرات خشونتآمیز نیز در زمره کنشهای مشارکتجویانه غیر متعارف به حساب میآیند.
متغیرها:
متغیر مستقل: دراین پژوهش متغیرمستقل ما شبکههای اجتماعی اینترنتی میباشد.
متغیر وابسته: متغیر وابسته در این پژوهش مشارکت سیاسی است.
روشتحقیق: در این پژوهش ما از روش کمی، از طریق پیمایش بهره خواهیمگرفت. در این راه ابزار گردآوری دادهها پرسشنامه خواهد بود. این پرسشنامه ( که نمونه آن در بخش پیوست آمده است) علاوه بر پرسشهای جمعیت شناختی دارای 22 پرسش است که برای سنجش ابعاد مختلف متغیر مستقل و نیز مشارکت سیاسی تهیه شده است.
جامعه آماری پژوهش: با توجه به محدودیتهای زمانی و بودجه تحقیقاتی، همچنین به منظورآنکه بتوانیم دادههایی قابل اطمینان ارائه دهیم، جامعه آماری ما محدود به دانشجویان دانشگاه تهران میباشد. با بهرهگیری از ابزار پرسشنامه از 380 نفر از دانشجویان نظرخواهی خواهیم کرد. این تعداد پرسشنامه به صورت هدفمند انتخاب شده است که در ادامه بدان میپردازیم.
روش نمونه گیری و حجم نمونه: برای دستیابی به اهداف مورد نظر این پژوهش با توجه به آنکه بانک اطلاعاتی دانشگاه تهران تعداد دانشجویان این دانشگاه را در سال تحصیلی 1388-1389 بیش از 24000 نفر اعلام نموده است که توزیع فراوانی آن بر حسب پردیس / دانشکده و مقطع تحصیلی در جدول ذیل آمده است:
پردیس / دانشکده (ستقل)مقطع تحصیلی تا کارشناسیمقطع تحصیلی تا دکتریجمعهنرها13427632105فنی414227226864علوم17489432691مدیریت180313033106اقتصاد371269640روانشناسی6998071506تربیت بدنی339219558ادبیات95510111966الهیات7704771247جغرافیا525305830علوم اجتماعی7974851282حقوق8049371741محیط زیست0312312جمع کل142951055324848
مطابق جدول نمونه گیری مورگان تعداد نمونه های مورد نیاز از این جامعه آماری میباید 379 نفر باشد که برای سهولت در کار معادل 380 نفر تعیین گردید.
جدول مورگان برای تعیین حجم نمونه در جامعه های محدود:
NSNSNSNSNS1010100802801628002602800338151411086290165850265300034120191209230016990026935002462524130973201759502744000351302814010334018110002784500351353215010836018611002855000357403616011338018112002916000361454018011840019613002977000364504419012342020114003028000367554820012744020515003069000368605221013246021016003101000037365562201364802141700313150003757059230140500217180031720000377756324014455022519003203000037980662501486002342000322400003808570260152650242220032750000381907327015570024824003317500038295762701597502562600335100000384
در هر ستون S نماینده نمونهی قابل قبول و N معرف حجم جامعه است.
همچنین از آنجا که توزیع جنسیتی دانشجویان تقریبا برابر است و نیز هرم جمعیتی دانشجویان در مقاطع تحصیلی کارشناسی و تحصیلات تکمیلی (کارشناسی ارشد و دکتری) کمابیش همسان است لذا پرسشنامه ها متناسب با همین ترکیب جمعیتی در میان دانشجویان توزیع گردید.
پایایی پرسشنامه تحقیق
قابلیت اعتماد یا پایایی یکی از ویژگیهای فنی ابزار اندازه گیری است. مفهوم یاد شده به این امر می پردازد که ابزار اندازه گیری در شرایط یکسان تا چه حد نتایج یکسانی بدست می دهد.
به این منظور برای اطمینان از پایایی پرسشنامه که در این پژوهش ابزار اندازه گیری محسوب میشود پیش از توزیع پرسشنامهی نهایی ابتدا معادل یک درصد کل جامعه نمونه یعنی 38 پرسشنامه تهیه و بطور متناسب با ترکیب جمعیتی کل جامعه آماری توزیع گردید.
در این مرحله از پاسخدهندگان علاوه بر پاسخ پرسشهای مطرح شده خواسته شد تا در مورد نحوهی چیدمان پرسشها؛ نوع اطلاعات و نحوه پرسش در مورد آنها؛ شیوهی صفحهبندی و آرایش گزینههای پرسشنامه نیز نظرات اصلاحی خود را بیان نمایند. بدین ترتیب با جمعبندی اطلاعات دریافتی در این مرحله پرسشها از شکل تشریحی به صورت گزینهدار تغییر یافتند. همچنین سئوالاتی که موجب سلب اعتماد پاسخ دهنده در محفوظ ماندن هویت و محرمانه ماندن مشخصات فردی او می گردید حذف شد و نهایتا سئوالات طولانی یا دارای محتوای مشابه به منظور مختصر نمودن پرسشنامه حذف یا در هم ادغام شد و مقرر گردید تا پرسشنامهها در کوی دانشگاه تهران توزیع گردد تا تنوع و ترکیب جمعیتی گستردهتری به دست آمده و تا حد امکان به تمامی دانشجویان دانشگاه تهران دسترسی داشته باشیم. بررسی نتایج نهایی از اصلاحات انجام شده نشان داد که پاسخ دهندگان به نحو مناسبی قادرند تا مفهوم پرسشها را درک کنند و با دقت مناسبی به پرسشها پاسخ دهند.
چهارچوب نظری
اینترنت از زمان فراگیرشدنش امیدواریهای زیادی را نزد اندیشمندان به وجود آورده است تا بتواند آغازگر مرحلهای نوین در مشارکت سیاسی انسانها در جوامع مختلف باشد. به واقع سرشت میانکنشی آن و امکاناتی که(به ویژه پس از گذار به نسل دوم وب و پیدایش شبکههای اجتماعی مجازی اینترنتی) به عنوان عاملی میانجی در برقراری ارتباط میان افرادی که پیش از این امکان پیوند با یکدیگر را نداشتند، در عین حال گسترش روزافزون دامنه فراگیری آن که موجب شده مولفه جغرافیا و به عبارتی فاصله مکانی روز به روز کم اهمیتتر جلوه کند، همراه با عدم توانایی نسبی دولتها در کنترل محتوای آن، عامل اصلی پیدایش این امیدواریها بوده است(orr،2007). با گذشت حدود یک دهه از فراگیرشدن موج فناوریهای نسل دوم وب که شبکههای اجتماعی اینترنتی نظیر فیس بوک و توییتر را میتوان به عنوان مصادیق آن در نظر گرفت، روند جدیدی در زمینه تولید محتوا در فضای سایبر آغاز شده است. در این شبکهها به جای آنکه ایجاد کنندگان آنها جریان تولید اطلاعات را در کنترل خود داشته باشند، این کاربران هستند که تولید محتوا میکنند و حتی شکل تولید محتوا را نیز به گونهای که مدنظر پدید آورندگان این سایتها نبوده است تغییر داده و کاربریهای نوینی را برای این شبکهها ایجاد میکنند، از جمله از این شبکهها برای بحث و تبادل نظر پیرامون مباحث سیاسی وگفتگو در مورد مسائل سیاسی، اجتماعی، مذهبی، اقتصادی و... بهره میگیرند.
معمول چنین بوده است که هرگاه رسانهای نوین جای خود را در زندگی اجتماعی انسانها باز کرده است، بحثهای زیادی میان متخصصان امر پیرامون تاثیرات آن بر روی نظام سیاسی در کل و روی مشارکت سیاسی به طور خاص درگرفته است. این پرسش که آیا رسانه نوین میتواند تحولی شگرف در جهان ایجاد کرده و بویژه آیا رسانه نوظهور از این توانمندی برخوردار است که موجب تقویت سطح مشارکت سیاسی در میان شهروندان جوامع مختلف گردد. این مباحثات از زمان رواج تلگراف به عنوان نخستین وسیله ارتباطی فراگیر مطرح بوده است. برخی در زمان پیدایش این وسیله ارتباطی تا آنجا پیش رفتند که اظهار امیدواری میکردند تلگراف بتواند صلح جهانی را به ارمغان آورد. اما دیدیم که تلگراف در دو جنگ ویرانگر جهانی(بویژه جنگ جهانی اول) به خوبی مورد استفاده قرار گرفت! اینگونه استدلالها در مورد اینترنت و به ویژه شبکههای اجتماعی اینترنتی که محصول نسل دوم وب هستند نیز با شدت وحدت تمام درگرفته است. برخی از تحلیلگران بر این باورند که شبکههای اجتماعی اینترنتی و درکل امکانات ارتباطی پدید آمده در نسل دوم وب موجب افزایش درگیرشدن افراد در مسائل اجتماعی و سیاسی جامعه خود شده و در نهایت به افزایش مشارکت سیاسی افراد یاری میرسانند، اما بسیاری نیز با این دیدگاه مخالفت میورزند. در مجموع بحث بر سر تاثیرگذاری اینترنت در کل و شبکههای اجتماعی اینترنتی و دیگر فناوریهای ارتباطی و اطلاعاتی بر روی مشارکت سیاسی به طورخاص، به صورت گسترده محل رقابت و منازعه میان دو دیدگاه بدبینانه که در قالب فرضیه تقویت تبلور یافته از سویی و دیدگاه خوش بینانه(آرمانگرایانه) در قالب فرضیه بسیج از سوی دیگر، بوده است. طرفداران فرضیه تقویت بر این باور هستند که شبکههای اجتماعی اینترنتی و در کل تمامی فناوریهای نوین ارتباطی از قدرت مستقر و پراکنش بهتر آن پشتیبانی میکنند، زیرا افراد و سازمانهایی که بر مسند قدرت تکیه زدهاند و از قبل در فراگرد سیاسی فعال بودهاند قادرند تا تولید، انتشار و نحوه به کارگیری این فناوریها را تحت سیطره خود درآورده و از آنها در جهت مقاصد و منافع خود بهرهبرداری کنند(orr،2007). برخی نیز با تکیه بر نتایج پژوهشهای کمی تاکید میکنند اغلب افرادی در فضای مجازی به مشارکت سیاسی میپردازند که از پیش در فضای واقعی جزء مشارکتکنندگان فعال به حساب میآمدهاند. اینان بر این باورند که هرچند فضای مجازی و شبکههای اجتماعی اینترنتی امکانات و فرصتهای جدیدی را برای مشارکت سیاسی در اختیار افراد قرارمیدهد، اما آنچه در مشارکت سیاسی حائز اهمیت است، نه امکانات و فرصت مشارکت بلکه خواست، انگیزه و خصوصیات خود افراد است که اولویت دارد و فضای مجازی نیز نمیتواند موجب تغییرخواست و اراده افراد برای مشارکت گردد. ویژگیهای فردی و شخصیتی افراد و تاثیری که این ویژگیها بر سطح و کیفیت مشارکت سیاسی میگذارد از جمله مواردی است که از سوی محققین بسیاری بر روی آن تاکید شده است. به عنوان مثال وچیونه و کاپرارا بر نقش عوامل تعیینکننده فردی بر روی مشارکت سیاسی افراد تاکید میکنند. از نگاه این دو، افراد فارغ از جهتگیری سیاسیشان تنها احمال دارد که درگیر بازی سیاسی شده و به مشارکت سیاسی بپردازند؛ آنچه در این خصوص دارای اهمیت بیشتر است باورآنها در زمینه تاثیرگذار بودن فعالیت و مشارکتشان است؛ شهروندانی که در تاثیرگذاری فعالیت سیاسیشان بر فرایند سیاسی تردید دارند حتی اگر فضا برای مشارکت فعالانه آنها مهیا باشد، دلیلی برای مشارکت در فرایند سیاسی نمیبینند. در مقابل در جاییکه امکان مشارکت سیاسی پویا فراهم نیست، چنانچه افراد بر این باور باشند که میتوانند نظام سیاسی را تحت تاثیر قرار دهند، این احتمال وجود دارد تا به رغم وجود مخاطرات فردی در جهت تعقیب و دستیابی به اهداف خود گام بردارند (vecchione &caprara،2009). احساس تاثیرگذاری سیاسی در افراد از عوامل فردی بسیار تاثیرگذار در مشارکت سیاسی افراد است. از دید این دسته از محققین اصلیترین مولفه در مشارکت سیاسی ویژگیهای فردی است و نه عوامل محیطی و بیرونی. این گروه در مجموع بر 3 عامل و ویژگی فردی به عنوان مشخصههای فردی موثر بر مشارکت سیاسی افراد تاکید میکنند که عبارتند از: 1- اعتماد به نظام سیاسی که فوکویاما وجود آن را برای ثبات دموکراسی ضروری میداند(Bourne،2010 )2- احساس کارآمدی و تاثیرگذاری سیاسی 3- احساس آگاهی جمعی.
جدا از بحث اهمیت عوامل فردی بر مشارکت سیاسی برخی دیگر از محققینی که پیرو فرضیه تقویت هستند بر سطح کیفی مباحثات و روابط اجتماعی شکلگرفته در شبکههای اجتماعی اینترنتی تاکید میکنند. از دید آنان گفتگویی میتواند موثر باشد که میان گروههای ناهمگن و نامتجانس که دارای دیدگاههای گوناگون میباشند صورت گیرد، حال آنکه گفتگو میان گروههای ناهمگن با عقاید مختلف در فضای مجازی چندان متداول نیست و بیشتر گفتگوهای آنلاین درون گروههای همگن که عقایدی نزدیک به هم دارند صورت میگیرد و افراد و گروهها تحمل شنیدن عقاید مخالف را ندارند(orr، 2007).
یکی دیگر از موضوعاتی که از سوی محققین به عنوان مانعی جدی بر سر راه تاثیرگذاری گسترده اینترنت و شبکههای اجتماعی فعال بر روی آن بر افزایش مشارکت سیاسی و ترویج دموکراسی مطرح میگردد، بحث شکاف دیجیتال است. شکاف دیجیتالی تبعیض میان کسانی است که به فناوری اطلاعات دسترسی دارند و طیف وسیعی از افراد که از دسترسی و توان استفاده از این فناوری محرومند. شکاف دیجیتال را نباید تنها شکافی فیزیکی در ارتباط با اینترنت در نظر گرفت بلکه بواسطه پیامدهای متعددی که در حوزههای مختلف در پی دارد، میباید بدان به دیده مسالهای اجتماعی نگریست(shin، 2003). از این رو به باور این گروه از پژوهشگران بحث بر سر تاثیرگذاری گسترده شبکههای اجتماعی اینترنتی بر مشارکت سیاسی اغراقآمیز و به دور از واقعیت است. بسیاری از مردم حتی به تلفن هم دسترسی ندارند، چه برسد به اینترنت و بسیاری نیز به رغم امکان استفاده از اینترنت بنا به دلایل مختلف از این شبکه و امکانات آن از جمله شبکههای اجتماعی اینترنتی بهره نمیگیرند. در هر صورت وجود محدودیتها در امکان دسترسی و استفاده گستره وسیعی از مردم از اینترنت و امکانات نوینی که بر روی شبکه وجود دارد باعث شده است تا بسیاری به این رسانه نوین با دیده تردید نگریسته و چندان امیدی به امکان ایجاد تفاوت و اثرگذاری اینترنت و شبکههای اجتماعی فعال بر روی آن بر مشارکت سیاسی و در نهایت ترویج دموکراسی در سطحی گسترده نداشته باشند.
بر خلاف این فرضیه، طرفداران فرضیه بسیج(لازم به توضیح است که این فرضیه هیچ ارتباطی با نظریه بسیج منابع ندارد) یا به تعبیری آرمانگرایان، اینگونه استدلال میکنند که بهرغم تلاشهای گسترده صورت گرفته از سوی دولتها و در سطح خردتر نخبگان و صاحبان قدرت در سطوح منطقهای و محلی، فناوریهای نوین ارتباطی و به ویژه شبکههای اجتماعی مجازی اینترنتی، سلطه صاحبان قدرت بر حوزههای اطلاعاتی و ارتباطی را کاهش داده و موجب فراگیری ارتباطات و اطلاعات در اکثر حوزهها گردیدهاند(orr، 2007). اینترنت بواسطه ماهیت خود منابعی را فراهم میآورد که آگاهی مردم از فرایند تصمیمگیری سیاسی را افزایش داده و به لحاظ تاثیرگذاری بیرونی نیز اینترنت[و شبکههای اجتماعی فعال بر روی آن] سپر محافظی را در اختیار شهروندان میگذارد تا صدایشان را به گوش دیگران برسانند. اینترنت و امکانات موجود بر روی این شبکه به واسطه ویژگیهای منحصر به فرد خود، اطلاعاتی متفاوت از اطلاعات سایر رسانههای موجود که به عنوان ماشین تبلیغاتی قدرتهای سیاسی و اقتصادی مستقر عمل میکنند را در اختیار کاربرانش قرار میدهد. اینترنت همچون رسانههای جمعی قدیمی رسانه "اقلیت برای اکثریت" نیست و با توجه گستره وسیع خود امکان ارتباط افراد زیادی را با یکدیگر مهیا میسازد(shin، 2003).در واقع اینترنت[بویژه پس از گذار به نسل دوم وب و ظهور شبکههای اجتماعی مجازی و دیگر امکانات ارتباطی چندسویه] کاربرانش را از مصرفکنندگان صرف اخبار منتشر شده به فعالانی که خود در امر تولید و بویژه انتشار اخبار دست دارند مبدل ساخته است. کاربران حال میتوانند بر فرایند تصمیمگیری سیاسی اثرگذار باشند. در همین ارتباط برای مثال پژوهش استنلی و وئر نشان داد مباحثات شبکه محور موجب جلب و برانگیخته شدن افراد جدید برای مشارکت در فرایند تصمیمگیری شده و گستره وسیعی از موضوعات مورد بحث را تحت تاثیر خود قرار میدهد. گسترش فرصتهای مشارکت میتواند صداها و نظرات متفاوت را منعکس کرده و از این طریق گستره و دامنه اطلاعات تصمیم گیرندگان را نیز متحول سازد(Stanely&Weare،2003). از دید طرفداران این فرضیه، اهمیت این شبکهها به ویژه در نظامهای سیاسی بسته که جریان آزاد اطلاعات با مشکلات متعددی همراه است، نمود بیشتری مییابد. شبکههای اجتماعی اینترنتی راههای جدیدی را پیش روی افراد، بویژه جوانان برای انتقال اطلاعات و نظرات میگذارند که تا حدود زیادی از دست اندازی حکومتها مصون است. شبکههای اجتماعی اینترنتی نظیر وبسایتهای شخصی و پیامهای فوری راهی آسان و در دسترس را برای میانکنشهای اجتماعی با دیگران فراهم میآورند و روابط اجتماعی را تسهیل میکنند(pempek، 2009). اینان بر این باورند که هرچند نظامهای سیاسی از امکاناتی برای کنترل فضای مجازی برخوردارند، اما سرشت میانکنشی ارتباطات شکل گرفته در این شبکهها و بویژه ارتباطات افقی و روابط غیرسلسلهمراتبی که در این شبکهها شکل میگیرد، همچنین امکانات و راههای موجود در این شبکهها برای فرار از کنترل و نظارت دستگاههای قدرت، در مجموع فضایی نامساعد را برای اعمال کنترل و نظارت حکومتها و سیستمهای نظارتی بر فعالیتهای سیاسی کاربران این شبکهها ایجاد میکند. از این رو کنترل کامل این شبکهها از سوی نظامهای سیاسی امکانپذیر نمیباشد و فرصت برای مشارکت آزادانهتر و بدون هراس مهیا میباشد(kruger، 2005). در ارتباط با کیفیت ارتباطات اجتماعی در شبکههای اجتماعی ایترنتی نیز برخی پژوهشها به نتایج مثبتی رسیدند، به عنوان مثال یافتههای فیزل و همکارانش نشان داد که مشارکت سیاسی آنلاین در نهایت به مشارکت سیاسی در فضای واقعی ختم میگردد و شبکههای اجتماعی اینترنتی بویژه در زمینه بسیج افراد با هدف مشارکت سیاسی موفق عمل میکنند(Feezell&Etal،2009).در مجموع همانگونه که در بالا بدان اشاره گردید از نگاه پژوهشگرانی که با خوشبینی به اینترنت و شبکههای اجتماعی اینترنتی مینگرند، دو ویژگی در اینترنت و امکانات موجود بر روی شبکه و بویژه شبکههای اجتماعی اینترنتی وجود دارد که موجب پیدایش نگاه مثبت و امیدوارانه به تاثیرگذاری مثبت این رسانه نوین ارتباطی بر مشارکت سیاسی و ترویج دموکراسی گشته است. این دو ویژگی عبارتند از: سرشت میانکنشی اینترنت و 2- ماهیت فاقد نظم و هرج و مرج گونه اینترنت و شبکههای اجتماعی فعال بر روی آن که امکان نظارت دقیق برکنشهای سیاسی افراد را اندک میسازد.
شبکههای اجتماعی اینترنتی و درکل شبکههای اجتماعی مجازی کارکردی دوگانه دارند. این شبکهها از طرفی میتوانند راه را برای بسیج افراد در کنشهای مشارکتگونه حتی کنشهای اعتراضی و آنچه که در مجموع مشارکت سیاسی غیر متعارف نامیده شده است، هموار سازند و از طرف دیگر ممکن است در بخشها و مواردی نیز توسط نخبگان سیاسی و صاحبان قدرت به منظور حفظ و حتی تقویت جایگاه سیاسیشان و در نگاهی کلان از سوی نظامهای سیاسی با هدف حفظ موقعیتشان مورد بهره برداری قرار گیرند. ما بر این باوریم که شبکههای اجتماعی فعال بر روی اینترنت میتوانند تاثیری مثبت در جهت افزایش مشارکت سیاسی(چنانچه این مفهوم را فراتر از تنها رای دهی و کنشهای سیاسی مرسوم در نظر آوریم) داشته باشند. سپهر مجازی میتواند آمیزهای از فرصتها و تهدیدات باشد و نباید نگاهی محدود و تنگ نظرانه به تاثیرگذاری مثبت یا منفی آن داشت. علیرغم نقاط ضعف ذکرشده برای فرضیه بسیج به نظر میرسد تا با نگاهی واقع بینانهتر در کاربرد این فرضیه و یافتههای بدست آمده بر اساس آن میتوان از تاثیر مثبت این شبکهها بر مشارکت سیاسی(با توجه به تعریفی که از مشارکت سیاسی ارائه شد) سخن گفت.
فصل دوم: مدل تحلیلی پژوهش 5010785507365متغیرهای جمعیت شناختی00متغیرهای جمعیت شناختی
5010785516890سرمایه اجتماعی00سرمایه اجتماعی1325245503555میزان رضایت سیاسی00میزان رضایت سیاسی4053840452755004196715374015002209165473075002700655389890مدت زمان استفاده از اینترنت و سایتهای اجتماعی اینترنتی00مدت زمان استفاده از اینترنت و سایتهای اجتماعی اینترنتی
205740173355میزان مشارکت سیاسی00میزان مشارکت سیاسی5018405444500رضایت سیاسی00رضایت سیاسی2693035548005نوع بهره برداری از اینترنت00نوع بهره برداری از اینترنت1318260577850مواضع سیاسی00مواضع سیاسی4366895212090002216785259080009874252108200081724537147500
1318260529590سطح تقاضای سیاسی00سطح تقاضای سیاسی2693035507365میزان اعتماد به سایتهای اجتماعی 00میزان اعتماد به سایتهای اجتماعی 5018405330835مواضع سیاسی00مواضع سیاسی205740397510الگوی مشارکت00الگوی مشارکت4373880755650043815002057400042938702940050021958302876550023183851574800095250043434000107505519304000
5018405209550تقاضای سیاسی00تقاضای سیاسی
با هدف تبیین علی و رسیدن به چهارچوبی مشخص برای تحلیل دادههای پژوهش ما مدل تحلیلی فوق را طراحی کردیم. به نظر میرسد در ابتدا متغیرهای مقدماتیای وجود دارند که بر روی متغیر مستقل ما یعنی شبکههای اجتماعی اینترنتی اثرگذاراند. در این پژوهش چندین متغیر مقدماتی را بر روی متغیرهای مستقل مورد سنجش قرار دادهایم. همچون اغلب پژوهشها متغیرهای جمعیت شناختی مورد نظر ما عبارتند از: جنسیت، سن و زمینه تحصیلی دانشجویان. در واقع به دنبال بررسی این امر بودهایم که آیا تفاوتهای جنسیتی، سنی و تحصیل در رشتههای تخصصی مختلف تاثیری بر چگونگی استفاده دانشجویان ازسایتهای اجتماعی و در کل اینترنت(به لحاظ کمی و کیفی) دارد یا خیر؟ نتایج به دست آمده نشاندهنده عدم تاثیرگذاری عامل جنسیت بر متغیرهای مختلف میباشد و تفاوت معناداری میان دانشجویان دختر و پسر پیرامون مدت زمان استفاده از اینترنت و سایتهای اجتماعی وجود ندارد. دومین متغیر جمعیتشناختی مورد نظر سن دانشجویان میباشد. هرچند دانشجویان تفاوت سنی بسیار بالایی ندارند، اما آیا همین تفاوت هرچند اندک میتواند تاثیر بر مدت زمان استفاده آنان از اینترنت و شبکههای اجتماعی اینترنتی و چگونگی استفاده از این سایتها داشته باشد؟ نتایج به دست آمده نشاندهنده تاثیرگذاری اندک عامل سن بر متغیرهای مستقل است. در این خصوص میتوان گفت دانشجویانی که سن کمتری دارند، مدت زمان بیشتری از سایتهای اینترنتی استفاده میکنند. سومین متغیر جمعیتشناختی مورد بررسی در این پژوهش زمینه تحصیلی دانشجویان بوده است. با توجه به محتوای متفاوت رشتههای دانشگاهی در این پژوهش چهار حوزه تحصیلی کلی را از یکدیگر تفکیک نمودیم که عبارتند از: رشتههای فنی و علوم پایه 2- علوم انسانی 3- پزشکی و 4- هنر. هدف بررسی این امر بوده است که آیا تحصیل در شاخههای متفاوت علمی بر مدت زمان استفاده دانشجویان از اینترنت و سایتهای اجنماعی اثر گذار است و در نحوه استفاده از این شبکهها تفاوت ایجاد میکند یا خیر؟ در نگاه کلی می توان گفت در میان متغیرهای جمعیتشناختی بررسی شده زمینه تحصیلی بیشترین معناداری یا به عبارتی قویترین ارتباط را با متغیرهای مستقل دارا میباشد. در میان جامعه دانشجویی مشهور است که دانشجویان فنی بیش از سایر دانشجویان سیاسی هستند و جالب اینکه این موضوع در این پژوهش به تایید میرسد و بر این اساس دانشجویانی که در حوزه تحصیلی فنی و علوم پایه تحصیل میکنند بیش از سایر دانشجویان از اینترنت و به ویژه سایتهای اجتماعی اینترنتی استفاده میکنند و علاوه بر این به میزان بیشتری نیز به مباحثات سیاسی در شبکههای اجتماعی اینترنتی علاقهمند بوده و به تاثیرگذاری انتخابات بر استفاده از این شبکههای اجتماعی باور دارند. پس از دانشجویان فنی، دانشجویان علوم انسانی، هنر و پزشکی در رتبههای بعدی قرار دارند. لازم به ذکر است که علاوه بر متغیر های جمعیت شناختی فوق سطح تحصیلات، شغل و تاهل را نیز مورد سنجش قرار دادیم که به واسطه فقدان معناداری از ذکر آنها در این پژوهش خودداری شده است.
جدا از متغیرهای جمعیتشناختی، سرمایه اجتماعی(میزان اعتماد به نظام سیاسی) به عنوان یک متغیر مقدماتی مورد سنجش قرارگرفته است. سرمایه اجتماعی مولفههای متعددی دارد که در این پژوهش سطح اعتماد به نظام سیاسی مورد بررسی قرار گرفته است. با توجه به نتایج به دست آمده روشن گردید سرمایه اجتماعی بر متغیرهای مستقل سنجیده شده اثرگذار است و به واقع سطح معناداری بالا میباشد. اعتماد پایین به نظام سیاسی یا بهتعبیری ضعف سرمایه اجتماعی به افزایش استفاده از اینترنت و سایتهای اجتماعی انجامیده است. همچنین دانشجویانی که اعتماد پایینی به نظام سیاسی دارند بسیار کمتر از منابع خبری رسمی و دولتی(صدا و سیما و روزنامهها) استفاده میکنند و عمدتا تحت تاثیر اینترنت و شبکههای ماهوارهای هستند. سطح علاقهمندی اینگونه از دانشجویان به مشارکت در مباحثات سیاسی در سایتهای اجتماعی بالاتر از دانشجویانی است که اعتماد بالایی به نظام سیاسی دارند و جالب اینکه سطح اعتماد به سایتهای اجتماعی در میان دانشجویان بیاعتماد به نظام سیاسی بالاتر است. دیگر متغیر مقدماتی ارزیابی شده میزان رضایت سیاسی است. نتایج به دست آمده نشان میدهد میان سطح رضایت سیاسی و متغیرهای مستقل ارتباطی قوی برقرار است و سطح معناداری بالا میباشد. در مجموع میزان رضایت سیاسی دانشجویان بسیار پایین ارزیابی میشود. میان سطح رضایت سیاسی و متغیرهای مستقل رابطهای معکوس برقرار است و مشاهده میشود هرچه میزان رضایت سیاسی کاهش یافته است مدت زمان استفاده از اینترنت و سایتهای اجتماعی، استفاده از اینترنت به عنوان منبع اصلی خبری، سطح علاقهمندی به شرکت در مباحثات سیاسی و میزان اعتماد به اینگونه سایتها افزایش یافته است.
مواضع سیاسی دیگر متغیر مورد نظر در پژوهش ما میباشد. میان این متغیر مقدماتی با متغیرهای مستقل نیز ارتباطی قوی برقرار است و رضایت سیاسی تاثیرگذاری بالایی بر متغیرهای مستقل پژوهش دارد. هرچه مواضع سیاسی رادیکالتر است، مدت زمان استفاده از شبکههای اجتماعی افزایش یافته است؛ همچنین این گروه از دانشجویان استفاده بسیار کمتری از منابع رسمی خبری یعنی صدا و سیما و روزنامهها دارند و عمدتا از اینترنت و شبکههای ماهوارهای به عنوان منبع اصلی کسب اخبار روزمره استفاده میکنند. آنان اعتماد بسیار بالاتری به شبکههای اینترنتی دارند و به شرکت در مباحثات سیاسی شکل گرفته بر روی این شبکهها نیز علاقهمندتر هستند.
آخرین متغیر مقدماتی که مورد ارزیابی قرارگرفته است، الگوی سطح تقاضا یا به تعبیری سطح تقاضای سیاسی است. هرچند نتایج نشان میدهد که در مجموع دانشجویان مشکلات اقتصادی را به عنوان مهمترین معضل در اولویت قرار دادهاند و در وهله نخست خواهان رسیدگی به مشکلات اقتصادی هستند و مسائل سیاسی را در رتبه بعدی قرار میدهند، اما دانشجویانی که تقاضای سیاسی بالایی دارند و مشکلات سیاسی را به عنوان مهمترین مشکل امروز جامعه ایرانی ارزیابی کردهاند از اینترنت و شبکههای اجتماعی اینترنتی مدت زمان بیشتری بهره میبرند و بسیاری از این افراد اینترنت را به عنوان منبع خبری خود برگزیدهاند، در نتیجه در مییابیم سطح تقاضای سیاسی نیز بر متغیرهای مستقل سنجیده شده در پژوهش اثرگذار است.
در یک ارزیابی کلی میتوان گفت که به غیر از متغیرهای جمعیت شناختی(البته حوزه تحصیلی تا حدودی بر متغیرهای مستقل اثرگذار بوده است)، سایر متغیرهای مقدماتی تاثیرگذاری بالایی بر متغیرهای مستقل دارند و حال میتوانیم درگام بعدی به منظور رسیدن به تببین علی تاثیرگذاری متغیرهای مستقل مورد بررسی بر متغیرهای واسطه را مورد ارزیابی قرار دهیم. همانگونه که پیش از این نیز ذکر گردید، متغیر مستقل اصلی در پژوهش انجام گرفته، شبکههای اجتماعی اینترنتی و به عبارتی سایتهای اجتماعی اینترنتی است که در سپهر مجازی شبکههای اجتماعی متعدد و متنوعی را ایجاد میکنند؛ از جمله سایتهایی نظیر فیس بوک و یوتیوب که میتوانیم آنها را کلان شبکههای اجتماعی بنامیم و در این کلان شبکهها هزاران شبکه اجتماعی کوچک و بزرگ وجود دارد که برخی بیش از چند ده هزار و حتی چند میلیون عضو دارند. جدا از شبکههای اجتماعی اینترنتی، استفاده از اینترنت(هم مدت زمان استفاده از اینترنت و هم استفاده از آن به عنوان منبع کسب اخبار روزمره) ، علاقه به مشارکت در مباحثات سیاسی- اجتماعی در اینگونه شبکهها و ارزیابی سطح اعتماد جوانان بویژه دانشجویان به این سایتهای اجتماعی را نیز به عنوان متغیر مستقل مورد سنجش قرار دادهایم. به نظر میرسد متغیرهای واسطهای وجود دارند که بر ارتباط میان متغیرهای مستقل و متغیرهای وابسته اثرگذارند و به نوعی میتوان آنها را حلقههای میانجی یا زنجیرههای متصلکننده متغیرهای مستقل به متغیرهای وابسته در نظر گرفت. در این پژوهش ما میزان رضایت سیاسی، مواضع سیاسی اتخاذ شده و سطح تقاضای سیاسی دانشجویان را به عنوان متغیرهای واسطه مورد سنجش قرار دادهایم. هرچند این متغیرها پیش از این به عنوان متغیرهای مقدماتی مورد ارزیابی قرارگرفت، اما به نظر میرسد ارتباط این متغیرها با متغیرهای مستقل دوسویه است. بدین معنی که همانگونه که متغیرهای مذکور بر متغیرهای مستقل اثرگذارند، متغیرهای مستقل(بویژه مدت زمان استفاده از اینترنت و شبکههای اجتماعی اینترنتی)نیز بر این متغیرها تاثیر دارند و این دو با یکدیگر رابطه متقابل دارند.
ارزیابی نتایج بدست آمده گویای صحت ادعای ما میباشد. در خصوص مدت زمان استفاده از اینترنت باید گفت کاربران حرفهای اینترنت که حداقلروزانه 3-1ساعت از اینترنت استفاده میکنند بالاترین میزان نارضایتی سیاسی را دارند، همچنین این گروه به نسبت سایر دانشجویان مواضع سیاسی رادیکالتری اتخاذ کرده و سطح تقاضای بالاتری نیز دارند. در نتیجه روشن میگردد میان مدت زمان استفاده از اینترنت با متغیرهای واسطه(میزان رضایت سیاسی،مواضع سیاسی و سطح تقاضای سیاسی) ارتباطی قوی و مثبت وجود دارد. همچنین استفاده از شبکههای اجتماعی اینترنتی به عنوان متغیر مستقل اصلی نیز رابطه معناداری با متغیرهای واسطه دارد و نتایج نشاندهنده تاثیرگذاری بالای مدت زمان استفاده از این شبکهها بر متغیرهای واسطه میباشد. بر این اساس کاربران حرفهای شبکههای اجتماعی اینترنتی که در مجموع از این شبکهها زیاد استفاده میکنند نارضایتی سیاسی بالاتری داشته، مواضع سیاسی رادیکالتری اتخاذ کرده و تقاضای سیاسی بالاتری نیز به نسبت سایر دانشجویان دارند. دیگر متغیر مستقل بررسی شده در این پژوهش منابع کسب اخبار دانشجویان است که تاکید بر روی استفاده از اینترنت به عنوان منبع اصلی کسب اخبار است. نتایج نشان از ارتباطی قوی میان استفاده از اینترنت به عنوان منبع خبری اصلی و متغیرهای واسطه دارد. دانشجویانی که اخبار روزمره خود را عمدتا از طریق اینترنت بدست میآورند به نسبت سایرین، بویژه دانشجویانی که از صداو سیما و روزنامههای رسمی برای کسب اخبار استفاده میکنند، نارضایتی سیاسی بالاتر، مواضع سیاسی رادیکالتر و تقاضای سیاسی بالاتری دارند.
میزان علاقه دانشجویان به مشارکت در مباحث سیاسی- اجتماعی در شبکههای اجتماعی اینترنتی دیگر متغیر مستقل آزمون شده است و نتایج بدست آمده نشان دهنده آن است که دانشجویانی که علاقهمندی بیشتری به مباحثات فوق ابراز داشتهاند، نارضایتی سیاسی بالاتری داشته، مواضع سیاسی رادیکالتری اتخاذ کرده و سطح تقاضای سیاسی بالاتری نیز دارند؛ در نتیجه میتوان گفت در خصوص این متغیر نیز معناداری بالا میباشد و ارتباطی قوی میان متغیر فوق با متغیرهای واسطه برقرار است.
ارزیابی از سطح اعتماد جوانان و بویژه دانشجویان به سایتهای اجتماعی دیگر متغیر مستقل آزمون شده است که در اینجا نیز سطح معناداری بالا بوده و نتایج به دست آمده نشان میدهد دانشجویانی که سطح اعتماد به اینگونه سایتها را بالاتر ارزیابی کردهاند، رضایت سیاسی پایینتری دارند، اما میان این متغیر با تقاضای سیاسی و مواضع سیاسی ارتباط معناداری وجود ندارد.
در نگاهی کلی با بررسی نتایج فوق میتوان گفت جدا از سطح اعتماد به شبکههای اجتماعی اینترنتی،سایر متغیرهای مستقل آزمون شده بر متغیرهای واسطه ما در این پژوهش اثرگذار است و بدین ترتیب سخن از ارتباط متقابل میان متغیرهای مستقل با میزان رضایت سیاسی، مواضع سیاسی و نیز تقاضای سیاسی که یکبار به عنوان متغیر مقدماتی و بار دیگر به عنوان متغیرهای واسطه مورد ارزیابی قرارگرفتند صحیح به نظر میرسد.
اما در نهایت آخرین زنجیره یا حلقه ارتباطی مورد نظر به منظور دستیابی به تبیین علی در خصوص موضوع تاثیرگذاری شبکههای اجتماعی اینترنتی بر مشارکت سیاسی، سنجش متغیرهای واسطه و تاثیر احتمالی آنها بر متغیرهای وابسته میباشد. مشارکت سیاسی متغیر وابسته مورد نظر در این پژوهش است. فرضیه ما این بود که شبکههای اجتماعی اینترنتی موجب تقویت و بهتعبیری افزایش مشارکت سیاسی غیرمتعارف (مشارکت در اعتراضات رخداده نسبت به نتایج اعلام شده انتخابات دوره دهم ریاست جمهوری)شده است. در نتیجه به دنبال بررسی سطح مشارکت و الگوی مشارکت سیاسی دانشجویان برآمدیم. در مجموع نتایج بدست آمده نشان میدهد متغیرهای واسطه بر متغیرهای وابسته یعنی سطح و الگوی مشارکت سیاسی اثرگذار است.
بر اين اساس مشاهده ميگردد دانشجوياني كه رضايت سياسي پاييني دارند به ميزان كمتري نيز در انتخابات شركت داشتهاند و به تعبيري مشاركت انتخاباتي آنها پايينتر است. از سويي ديگر ميزان رضايت سياسي با سطح فعاليتهاي سياسي نيز در ارتباط است و نارضايتي سياسي بالا به افزايش سطح فعاليتهاي سياسي انجاميده است. همچنين ميزان رضايت سياسي به عنوان متغير واسطه با الگوي مشاركت سياسي كه براي ما در اين پژوهش حائز اهميت فراوان است نيز رابطه دارد و ملاحظه ميگردد دانشجوياني كه رضايت سياسي پايينتري دارند به ميزان بسيار كمتري نتايج رسمي اعلام شده در انتخابات دوره دهم رياستجمهوري را پذيرفتهاند و اين گروه تا حدود زيادي از اقدامات اعتراضي و به عبارتي كنشهاي مشاركتجويانه غيرمتعارف حمايت به عمل آوردهاند. در ارتباط با مواضع سياسي نيز نتايج بدست آمده گوياي آن است كه مواضع سياسي نيز با متغيرهاي وابسته يعني ميزان مشاركت و الگوي مشاركت در ارتباط است. دانشجوياني كه مواضع سياسي همگام با نظام دارند و از مواضع سياسي محمود احمدينژاد حمايت كردهاند به نسبت دانشجويان حامي مواضع سياسي رهبران معترض به نتايج انتخابات مشاركت انتخاباتي بالاتري دارند. همچنين اين گروه از دانشجويان كه مواضع سياسي راديكالي اتخاذ كردهاند سطح فعاليتهاي سياسي بالاتري نيز دارند و به ميزان بسيار بيشتري از كنشهاي سياسي غيرمتعارف و اقدامات اعتراضي پس از انتخابات حمايت به عمل آوردهاند. سطح تقاضاي سياسي آخرين متغير واسطهاي است كه ارتباط آن با متغيرهاي وابسته سنجيده شده است و دادههاي بدست آمده گوياي آن است كه ارتباط اين متغير با متغيرهاي وابسته ضعيف است و دانشجوياني كه تقاضاي سياسي بالاتري دارند به نسبت ديگر همتايانشان تا حد اندكي فعاليتهاي سياسي سطح بالاتري دارند و تا حدودي بيش از ساير دانشجويان از كنشهاي مشاركتجويانه غيرمتعارف حمايت كردهاند.
فصل سوم: شبکههای اجتماعی اینترنتی، تاریخچه شکلگیری، ویژگیها و تمایزها
ظهور نسل دوم وب و پیدایش شبکههای اجتماعی اینترنتی
اینترنت به عنوان یک فناوری نوین ارتباطی راهی را که دیگر رسانهها در مدت زمانی طولانی طی کردند به سرعت پیمود و به رسانهای تاثیرگذار در سطحی جهانی مبدل گشت. هرچند در حال حاضر در برخی جوامع در حال توسعه و بویژه در میان گروههای حاشیهای و طبقات اجتماعی فرودست در این جوامع استفاده از اینترنت رواج لازم را نیافته است اما در همین جوامع نیز تاثیرگذاری اینترنت(هرچند به صورت غیرمستقیم) مشهود است. همانگونه که جهانگیر معینی به درستی مورد اشاره قرار میدهد:
زمینههای به کارگیری اینترنت در جهان سوم رو به رشد است؛ به صورتی که با اطمینان میتوان پیشبینی کرد که در بیست سال آینده مردم در این جوامع برای گذاران امورشان به مراتب بیش از اکنون به اینترنت وابسته خواهند بود. چنین تصوری چندان دور از ذهن نیست؛ زیرا اولا جامعه اطلاعاتی نوین در حال تکوین است و این جامعه اطلاعاتی جدید ابعادی جهانی دارد و دیر یا زود کشورهای جهان سوم را نیز در برخواهد گرفت؛ ثانیا اینترنت به تدریج به بخشی از تمدن معاصر تبدیل شده است. به عبارت دیگر روند توسعه کشورها به سمتی میرود که پدیدههایی مانند اینترنت در آینده نقش به سزایی در حیات اجتماعی- فرهنگی و سسیاسی انسانها ایفا خواهند کرد. از این رو تصیمگیری درباره گسترش شبکههای اجتماعی از این دست در جهان سوم نه یک انتخاب، بلکه امری ناگزیر است (معینی علمداری ، 1384).
با توجه به مباحث فوق سخن از اینترنت به عنوان رسانه مسلط در آینده چندان به دور از واقعیت نیست. اما اینترنت چگونه در مدت زمانی کوتاه به چنین جایگاهی دست یافته است؟. بدون شک پاسخ را باید در تحولات درونی رخ داده در شبکه جستجو کرد و ظهور امکانات نوینی که با استقبال مخاطبان گوناگون روبرو شده است؛ پیدایش آنچه که به نسل دوم وب شهره گشته است و سایتهای اجتماعی از جمله امکانات تحت آن هستند.
اینترنت در ابتدای راه خود امکان برقراری ارتباطات دوسویه و بویژه چندسویه را به کاربران نمیداد و این مهم با ظهور نسل نوین وب که به نسل دوم وب مشهور گشت امکانپذیرگردید. به همین دلیل به منظور بررسی ریشه شکلگیری شبکههای اجتماعی اینترنتی نیز لازم است تا مروری بر روند شکلگیری نسل دوم وب داشته باشیم. فناوری ویژهای که رشد سریع شبکههای اجتماعی را به لحاظ کمی وکیفی ممکن ساخته است و موجبات محبوبیت گسترده این شبکهها را فراهم آورده است پدیدهای است که وب2یا به تعبیری نسل دوم وب نامیده شده است. این فناوری منحصر به شبکههای اجتماعی اینترنتی نبوده وعلاوه بر ارتباطات میانکنشی به توسعه امکانات متنوع دیگر نیز یاری رسانده است. در اوايل دهه ۱۹۸۰ در موسسه سرن (مركز تحقيقات هستهاى اروپا)، دانشمندى به نام تيم برنرزلى گسترش اتصال درونى رايانههاى دنيا را مطرح كرد و پيشبينى كرد كه در آينده بتوان به تمام اطلاعات و فايلهاى مرتب مربوط به فيزيك دسترسى يافت. در ۱۹۸۸ اولين برنامه كاربردى فرامتن منتشر شد و در مارس ۱۹۸۹ برنرزلى به همراه روبرت كايليائو براى شروع كار پروژهاى را ايجاد كرد كه از طريق شبكه رايانهاى دستيابى به فرامتن را فراهم مىكرد. پروژهاى به نام «تار عنكبوتى وب» كه شامل شبكهاى از پيوندها بود. در واقع هدف اصلى آن، اشتراك مسائل تحقيقاتى و همكارى ميان فيزيكدانان در نقاط مختلف بود. بدین ترتیب شبكه وب در ماه مه ۱۹۹۱ پس از تحقيقات گسترده با نام وب در سرن منتشر شد و در سال ۱۹۹۳ به عموم معرفى گرديد.CERN در سال ۱۹۹۳ وب را براى استفاده عموم به طور رايگان آزاد اعلام كرد. سازمان سرن، وب را در اختيار علاقهمندان به آن قرارداده است. بنابراین(www) یا وب توسط"تیم برنرزلی" و" رابرت کایلیائو" در سال 1990 در لابراتوارهای مرکز "سرن" ژنو متولد شد(Qumar،2007). در روند رو به رشد اینترنت و وب کمترکسی هست که واژه وب دو را نشنیده باشد. اصطلاح وب2 را برای نخستین بار در سال 2004, شرکت رسانهای اریلی در سایت اینترنتیاش بکار برد که توصیفی است برای آنچه نسل دوم اینترنت نامیده میشود. نخستین کنفرانس درباره ویژگیهای اساسی نسل دوم اینترنت در(7-5) اکتبر 2004 در هتل نیکو Nikko سان فرانسیسکو برگزار و با استقبال جهانی مواجه شد. شرکت اریلی رهبران تجاری خلاق و پیشرو و مدیران مبدع و کارآفرین را در قالب کنفرانسها و نشستهایش دور هم جمع میکند تا ایدههای بکر و تحول آفرین را سازماندهی کند، شاید که جرقه زایش صنعتی نوین باشد. این شرکت میکوشد تا منبع اطلاعات نابی باشد برای فناوریهای نو و آنها را از طریق چاپ و یا به صورت آنلاین منتشر میکند(Nickson،2009).
"وب2 " چیست؟
" وب2 " هنوز تعریف مشخص و به اجماع رسیدهای ندارد. اما در یک نگاه کلی و اجمالی وب2 را "نسل نوین اینترنت" مینامند، به این معنی که درک غالب ما از اینترنت که گرفتن مطلب است بواسطه ارتباطی که با وب سایتها برقرار میکنیم از طریق www با چالشهایی مواجه شده است. آیا امکان استفاده مطلوب از وب سایتها در شرایطی که میلیونها خبر و مطلب را عرضه میدارند وجود دارد؟ آیا راهی هست که اینترنت را تعاملی تر کند؟ و... ."وب 2" رویکردی نو با استفاده از برخی فناوریهای نوین است برای پاسخ به این چالشها. از جمله مفاهیم و فناوریهایی که بر وب 2 مؤثر هستند میتوان از ویکیها، پادکستها وRSS نام برد. البته وب2 نام فناوری خاصی نیست بلکه یک اصطلاح عمومی است برای آنچه که "نسل جدید اینترنت" نامیده شده و مشخصه عمده آن این است که کاربرمحور است ."برای مثال ویکیپدیا دایرةالمعارفی است که تحت "وب2" طراحی شده است. این دایره المعارف آن لاین توسط کاربران نوشته و مدام ادیت میشود. در واقع در "نسل دوم" رابطه کاربر با اینترنت به معنی واقعی کلمه تعاملی میشود. حال این خود کاربران هستند که وب را میگردانند(مرکز تحقیقات و مطالعات رسانهای روزنامه همشهری،1386).
برنرزلی و کایلیائو هرگز حاضر نشدند حق انحصاری اختراع خود را به ثبت برسانند و درست به همین دلیل است که صحبت کردن از "اولین صفحه وب" غیر ممکن است، چراکه این فناوری بسرعت گسترش یافت. پس برای وب صفحه مادر وجود ندارد، بلکه چندین صفحه مادر وجود دارد. در واقع وب2 یا نسل دوم وب چيزي بيشتر از يك اسم نيست. اسمي كه تيم اريلي روي نسل جديدي از دات كامهاي شبيه هم گذاشت. چيزي كه موجب شباهت اين سايتها به یکدیگر میگردد نه يك استاندارد جديد، كه شباهتهايي در استفاده از همان ابزارها و استانداردهاي قديمي بود. سايتهاي نسل دومی نگاهشان را به ابزار وب عوض كرده بودند.
رابرت کایلیائو که در اختراع "پهنای جهانی وب" همکار تیم برنرزلی بود، درکنفرانس خبری که به مناسبت شب علم اروپا برگزار شد، ضمن ایراد سخنانی درباره 17 سال اول زندگی شبکه، ویکی پدیا و "وب 2" را مورد انتقاد قرار داد. رابرت کایلیائو که در این کنفرانس خبری که به عنوان "پدرخوانده وب" حضور داشت، پدیده "وب" را نسخه قرن بیستمی "ماشین چاپ" گوتنبرگ دانست و اذعان کرد که این اختراع همانند ماشین چاپ دنیای ارتباطات را دستخوش تحول کرد. کایلیائو در اظهارات خود "ویکی پدیا" را مورد انتقاد قرار داد و تاکید کرد:
"ویکی پدیا نمی خواهد که وب تغییر کند. به نظر من شبکه نیازی به ایجاد یک دایره المعارف آزاد ندارد، چراکه تمام شبکه یک دایره المعارف آزاد است. در واقع تمرکز منابع روی یک سایت خاص مغایر با ایده وب است."
وی همچنین اصطلاح "وب 2" را مورد انتقاد قرار داد و اظهار داشت:
" وب 2 وجود ندارد. درحقیقت وب 2 به معنای استفاده اجتماعی از شبکه است که این هم موضوع جدیدی نیست. چرا که از اول، شبکه با هدف به اشتراک گذاشتن اطلاعات و برقراری تماس بین تمام افراد متولد شد. هدفی که اکنون به راحتی دنبال می شود."
پدرخوانده وب افزود:
" هیچ فناوری نوآورانهای در وب 2 وجود ندارد، چرا که ما درمقابل خود یک فناوری جدید نمی بینیم و وب 2 تنها گسترس بین اتصلات است که در هر حال اساس آن ساختار شبکه است (winbeta.net) ."
اما به هر حال نمیتوان کتمان کرد که وب ديگر تنها يك ابزار ساده اطلاعرساني يا يك سايت اندكي پوياتر مانند يك فروشگاه الكترونيكي(نسل اول وب) نمیباشد. حالا وب در حال تبديل شدن به يك ميعادگاه عمومي است كه در آن كاربران مشاركت موثر و اساسي دارند. به نظر شما سايت ويكي پديا بدون مطالبي كه كاربرانش در آن ميگذارند چيز جالب دیگری هم دارد؟ يا اوركات را خالي از كاربران و روابط بين آنها تصوركنيد! همينطور سايتهايي مثل بلاگر يا پرشين بلاگ اگر كسي در آنها چيزي ننويسد حرفي براي گفتن ندارند. در گذشته چنین شرایطی وجود نداشت و همين تفاوت مهم نسل اول وب با نسل دوم وب است وگرنه استانداردها همانهايي هستند كه بودند: HTML و XML سالها پيش استاندارد شده بودند. جاوا اسكريپت هم عمري دراز دارد. از معرفي وب سرويسها و استانداردهاي مرتبط با آنها مثل SOAPهم زمان زيادي گذشته. حتي RSS هم چيز چندان جديدي نيست.دیدگاهتیم برنرزلی مخترع وب در خصوص وب ابزاری بود که دانش را از طریق میانکنشها و همکاریهای انسانی ایجاد و متمرکز میکرد. به نظر میرسد نسل دوم وب نقطه عطفی مهم در راه نیل به این هدف به شمار میرود (History of web2،2007).
شبكه جهانى وب يكى از جديدترين خدمات اطلاع رسانى در اينترنت است كه نسبت به ديگر ابزارها و خدمات اينترنت به سرعت در حال رشد و گسترش است و بسيارى از صاحب نظران عقيده دارند كه ظهور شبكه جهانى وب با قابليت ارائه تصاويرگرافيكى رنگى، فيلم، صوت و متن همراه با پيوندهاى فرامتنى مهمترين دليل رشد روزافزون استفاده از اينترنت است، به طورى كه مشتاقان به كارگيرى وب به سرعت در حال افزايشاند. طبق گزارشهاى آمارى در ژوئن سال ۱۹۹۳ تنها ۱۳۰ سايت وب بر روى اينترنت قابل دسترسى بود در حالى كه اين ميزان تا ماه ژوئن سال ۱۹۹۵ به بيش از ۲۳ هزار سايت وب رسيد. همچنين طبق برآورد شركت ديناكوئست تا پايان سال ۱۹۹۷ بيش از ۸۰ ميليون رايانه به اينترنت متصل شد كه رشدى معادل ۷۱ درصد را نسبت به سال ۱۹۹۶ نشان مىداد(پایگاه فناوری اطلاعات و ارتباطات، 1385).
گاهی وب را با اینترنت به جای یکدیگر استفاده میکنند و وب را هم معنی با اینترنت تعریف میکنند، در حالیکه اینترنت اصطلاحی قدیمیتر میباشد و به مفهوم شبکه جهانی دسترسی همگانی می باشد که قبل از وب برای اتصال تلفنها و سرورها به کار برده میشد اما وب شبکهای از سرورها وکامپیوترهای به هم متصل شده است که براساس یک سری پروتکلها یا قراردادهای عمومی، دسترسی ِ عموم را به صفحات مختلف امکانپذیر میسازد. پس اینترنت شبکهایی عظیم از کامپیوترها است که خدمات متعددی روی آنها ارائه میشود و یکی از آنها نیز وب میباشد که امکان مشاهده صفحات مختلف با استانداردهای مشخص را (همچونHTTP) فراهم میآوردو خدماتی همچون رفتن به صفحات مختلف دیگر، پست الکترونیکی و .. را برای ما به ارمغان میآورد. امروزه كاربران كامپيوتر در سراسر جهان به استفاده از وب و اطلاعات گرافيكى آن گرايش دارند. اما وب فقط بخشى از اينترنت بزرگ است. وب در واقع رابط اينترنت است. يك قرارداد مخصوص اينترنت قرارداد يا پروتكل HTTP، است و اين پروتكل است كه استفاده از وب را در اينترنت ممكن مى ند. مهمترين هدف اينترنت آن است كه كاربران بتوانند از اطلاعات ذخيره شده در كامپيوتر كاربران ديگر بهره بگيرند. وب يك روش جذاب براى بهرهگيرى از اطلاعات ذخيره شده در كامپيوترهاى خدمات دهنده(Server) پراكنده شده در اينترنت است. وب يك برنامه در حال تغيير و تكامل است و از نقش اوليه خود در ارتباطات دانشگاهى پا فراتر نهاده و براى نشر انواع اطلاعات به شكل جالب توجه براى مخاطبان اينترنت، در نظر گرفته شده است. براى كاربران جديد اينترنت، وب يك رابط چندمنظوره برنامههاى كاربردى شبكه است كه مرز ميان آنها را پنهان ساخته است. رشد و گسترش كاربرد وب به دليل قابل استفاده بودن در محيط چند رسانهاى همچنان ادامه دارد.
درگذشته(البته با معیارهای جامعه اطلاعاتی قدیم یعنی همان دهه 1990 یا به اصطلاح دوران وب 1.0) کاربران اینترنت به دو دسته مجزا تقسیم میشدند:
دسته اول گروه معدودی از متخصصین بودند که در شرکتهای نرمافزاری یا اطلاعرسانی کار میکردند و محصولات مختلف اطلاعاتی شامل نرمافزار، خبر یا محصولات علمی را تهیه میکردند.
گروه دوم جماعت گستردهای ازکاربران عادی بودند که صرفا نقش مصرفکننده داشتند و در تالیف یا شکلدهی نوع و محتوای محصولات مورد استفاده خود نقش چندانی ایفا نمیکردند. به عبارت دیگر نسل اول وب یک شاهراه یکطرفه بود و جریان اطلاعات از سوی شرکتهای تولید کننده به سمت کاربران مصرفکننده جاری بود. با ظهور پدیدهای که بعدها به نام وب 2.0 شناخته شد، تعاریف کلاسیک مصرفکننده و تولیدکننده در عالم وب به تدریج دگردیسی یافت. اگر بازدیدکنندگان سایتهای خبری و اطلاعرسانی در وب 1.0 صرفا نقش مصرفکنندگان بیاراده آن سایتها را داشتند، وب 2.0 این امکان را به وجود آورد که بازدیدکنندگان در پروسه تولید و تکامل اطلاع نقش بازی کنند و به مؤلفینی خرد مبدل گردند. اصطلاح “تولید توسط انبوه مصرفکنندگان” یا مصرفکنندگان مولف در تقابل با تولید توسط گروه انگشتشماری از افراد متخصص قرار میگیرد. گسترش و فراگیرشدن نقش کاربران به عنوان مولفینی نوظهور شاید مهمترین اتفاقی باشد که در سالهای اخیر ساز وکار جامعه اطلاعاتی را تحتتاثیر خود قرار داده است(Ezin Articles،2009).
وب سايتهاي نسل دوم وب ویژگیهای مشترکی دارند که این ویژگیها را میتوان چنین خلاصه کرد:
• توليد محتوا در آنها توزيع شده است. كاربران در رشد سايت نقش مهمي دارند و در واقع هركدام مالك بخشی از آن هستند.
• معماري سرويسگرا و مدل توزيع نرم افزار SaaS و ميزباني سرويسها: در اين مدل بجاي آنكه كاربر بابت خريد نرم افزار پول بدهد، پول را بابت استفاده از آن ميدهد. سرويسهايي كه هر فروشنده ارائه ميدهد به خوبي تعريف شدهاند و سرويسهاي ديگري از تركيب سرويسهاي قبلي ايجاد ميشوند.
• تبديل وب سايتها از مجموعهاي از اطلاعات به منابع محتوا و عمليات. تبديل وب از يك سيلوي اطلاعات به يك سكوي محاسبات.
• مدلهاي تجاري بسيار ساده و سبك كه عمليات سر راستي را به خوبي انجام ميدهند و به خوبي قابليت تركيب شدن با همتاهايشان را دارند.
• رويكرد گسترده به استانداردسازي و بازكردن معماري و واسطهاي سرويسها، با بهرهگرفتن از توان استانداردسازي XML (مثلا استفاده از RSS در سايتهاي خبري)
• افزايش سهم مرورگر و سرويس گيرنده در عمليات: سرويس گيرنده غني، واسطهاي كاربري پيشرفته تر، استفاده از فناوريهايي چون آژاكس و FlashوSilverlight.
• شباهتهاي گرافيكي: ظاهر سايتهاي تحت نسل دوم وب از قواعد نانوشتهاي پیروی ميكنند. گرافيستها بهترين تجربههايشان را يكجا جمع كردهاند تا سايتهاي بهتری طراحي كنند. از صفحات پيچيده و شلوغ خبري نيست. كاربر با يك نگاه پيام اصلي صفحه را مييابد. اجزاي صفحه به اندازهاي درشت و واضح و رنگها چنان آرامش بخشاند كه هيچ نوع اضطرابي در كاربر برنيانگيزد. فضاها تخت و يك تكهاند. منوها سادهاند. دكمههاي عملياتي و اصلي با رنگهايي تند مشخص ميشوند و دركل همه چيز براي تجربهاي مطبوع و بي دردسر براي كاربر آماده ميشود.
• سرويسهاي مجاني: بسياري از سرويسها مجانياند، و يا لااقل در اولين قدم از كاربر پول طلب نميكنند (Wordpress.com).
شبکههای اجتماعی اینترنتی:
اکثر تحلیلگران نسل دوم وب را به مثابه ابزاری میدانند که مشارکت آنلاین را از طریق ایجاد محتوا و میانکنشهای اجتماعی از سوی کاربران تشویق میکند. نسل دوم وب به واسطه امکانات ذاتی خود( از جمله کمک به ایجاد آگاهی جمعی، وجود گستره متنوعی از حوزههای مختلف دانش، شبکههای اجتماعی و مواردی از این دست) میلیونها نفر را جذب خود ساخته و فضایی مجازیای را ایجاد کردهاند که میلیونها نفر در آن سهیماند(History of web2،2007). این مهم عمدتا به وسیله شبکههای اجتماعی فعال بر روی اینترنت به دست آمده است.
تاریخچه شکلگیری شبکههای اجتماعی اینترنتی و روند تکامل آنها
شبکههای اجتماعی اینترنتی نیز همچون بلاگها و ویکیها از اجزاء نسل دوم وب هستند که ایجاد شبکههای اجتماعی آنلاین را مورد پشتیبانی قرار میدهند و امکان برقراری ارتباط میان افراد مختلف را بدون توجه به عامل جغرافیا فراهم میآورند. اینترنت به عنوان یک رسانه پستمدرن، تداعیگر مرگ فاصلهها در جغرافیای ذهنی برخاسته از راهآهن است. با احداث راهآهن، انسان بر فاصله و مسافت غلبه کرد. تکوین زیرساخت اینترنت نیز بیانگر همان اتفاق[ اما این بار در سپهر مجازی] است. انسان امروز [تا حدود زیادی] بر زمان و مکان غلبه یافته است. به عبارتی صداهایی که دیرزمانی بود شنیده نمیشدند، حال شنیده میشوند. میتوان گفت تمرکزگرایی شدید در رسانههای حاکم سنتی با تمرکززدایی به مراتب شدیدتری در رسانههای دیجیتالی و پستمدرن به چالش کشیده شده است(گلشنپژوه،1387). با ایجاد یک محیط اجتماعی آنلاین شبکههای اجتماعی فعال بر روی اینترنت که محصول نسل دوم وب هستند به کاربران خود کمک میکنند تا مفهوم شخصیت و فردیت را دریابند که خود مزایای مثبت فراوانی را به همراه دارد. با ظهور نسل دوم وب و امکانات نوین ارتباطی که در اختیار کاربران قرار گرفته بود نخستین شبکههای اجتماعی فعال بر روی شبکه متولد شدند.
از بیشتر جنبهها، ایدهها و افکار پشت شبکههای اجتماعی اینترنتی ایدههای نوینی نیستند. از نخستین روزهای ظهور اینترنت انجام بسیاری از فعالیتهایی که در حال حاظر کاربران در شبکههای اجتماعی اینترنتی انجام میدهند از جمله ایجاد صفحات شخصی و ارتباط با دیگران از طریق واسطههایی همچون اتاقهای گفتگو و بلاگها امکانپذیر بود، اما این امکانات در شبکههای اجتماعی اینترنتی با یکدیگر ترکیب شدند. نخستین سایتهای اجتماعی در اواخر دهه 1990 پا به عرصه حیات گذاشت. از نگاه بسیاری friendster به مثابه نخستین شبکه اجتماعی فعال بر روی اینترنت است که تاثیرگذاری بالایی داشت. پس از آن بود که موجی از سایتهای اجتماعی پدیدار گشت و در حال حاظر نیز ظهور شبکههای اجتماعی نوین ادامه دارد(History of Web2،2007).
بر اساس تعریف ارائه شده از شبکههای اجتماعی اینترنتی میتوان گفت نخستین شبکههای اجتماعی از این دست در 1997 شروع به فعالیت نمودند. SixDegrees را میتوان به عنوان نخستین سایت اجتماعی اینتنرنتی معرفی کرد، هرچند برخی نیز با این امر موافق نبوده و موارد دیگری را مطرح مینمایند. اما همانگونه که بوید و الیسون اظهار میدارند این سایت نخستین سایتی بود که به کاربرانش اجازه داد تا صفحات شخصی برای خود ایجاد کنند و فهرست دوستان خود را با مدیریت خود فعال کنند و پس از آن و در سال 1998 بود که موج شکلگیری فهرست دوستان شکل گرفت و سایتهای بسیاری به ارائه این خدمت روی آوردند. این امکانات به اشکال دیگر پیش از ظهور این سایت نیز وجود داشت؛ برای مثال در Classmateدانشآموزان دبیرستانی و دانشجویان میتوانستند با یکدیگر ارتباط برقرار نمایند اما کاربران قادر به ایجاد نمایه شخصی و فهرست دوستان خود نبودند. SixDegrees نخستین سایتی بود که همه این امکانات را برای نخستین بار در اختیار کاربران خود قرار داد و تا مدتی تنها سایت در این زمینه بود و یکهتازی میکرد. میلیونها نفر به سرعت جذب این سایت شدند، اما این سایت به لحاظ تجاری با شکست مواجه گردید و در سال 2000 پرونده آن بایگانی شد و به تاریخ پیوست(Boyd&Ellison،2007). موسسین و بنیانگذاران سایت بر این باور بودند که علت اصلی شکست سایت این بود که فراتر از زمان خود حرکت کرده بود و به عبارتی از زمانه خود جلوتر بود و به نظر میرسد تا حدودی حق با آنها بود. اما SixDegrees پیشگام مرحله نوینی از ارتباطات در سپهر مجازی گردید و از این رو شایسته تقدیر است. از سال 1997 تا 2001 شماری از ابزارهای اجتماعی ترکیبهای گوناگونی از صفحات شخصی و فهرست دوستان را مورد پشتیبانی قرار دادند. به عنوان مثالAsian Avenue، Black Planet، MiGente به کاربرانشان اجازه میدادند تا صفحات شخصی متعلق به خودشان را ایجاد نمایند؛ کاربران این سایتها میتوانستند بدون تایید یا کسب اجازه از دیگران دوستان خود را انتخاب نمایند و یا با افراد دیگر ارتباط برقرار کنند. از این پس شمار شبکههای اجتماعی اینترنتی رو به افزایش گذاشت و با استقبال کاربران روبرو گردید. CyWord با هدف برقراری ارتباط میان کرهایها در 1999 شروع به کار کرد و در سال 2001 در شمار شبکههای اجتماعی اینترنتی قرار گرفت. Lunar Storn که در سوئد تاسیس شده بود و سوئدیها را با یکدیگر مرتبط میساخت نیز در سال 2000 به جرگه شبکههای اجتماعی فعال بر روی اینترنت پیوست. موج بعدی آغاز به کار شبکههای اجتماعی اینترنتی زمانی آغاز شد که Ryzeدر سال 2001 با هدف کمک به افراد برای تجارت شروع به فعالیت نمود. اگرچه این سایت هیچگاه با اقبال عمومی چندانی روبرو نشد، اما فصل نوینی را در تاریخ شبکههای اجتماعی اینترنتی گشود(Boyd &Ellison،2007).
ظهور فیسبوک نیز در سال 2004 مرحله جدیدی در تاریخ شبکههای اجتماعی اینترنتی به حساب میآید. فیسبوک در اوایل سال 2004 به عنوان یک شبکه اجتماعی منحصر به دانشجویان دانشگاه هاروارد آغاز به کارکرد و پس از مدتی پشتیبانی از دیگر دانشگاهها را نیز در دستورکار خود قرار داد. کاربران این سایت برای عضویت در ابتدا نیاز به ایمیل آدرس دانشگاهی داشتند، در سال 2005 فیس بوک دانشآموزان دبیرستانی را نیز تحت پوشش قرار داد. مدت چندانی نگذشت که این سایت برای تمامی افراد قابل استفاده گردید و جنبه عمومی پیدا کرد و در حال حاضر با اختلافی زیاد به نسبت سایر شبکههای اجتماعی محبوبترین سایت اجتماعی در جهان است که تعداد کاربران آن بیش از جمعیت چندین کشور به نسبت پرجمعیت میباشد و تعداد این کاربران هر لحظه رو به افزایش است(Valenzuela،2008).
به لحاظ عملکرد و چگونگی پذیرش عضو نیز میان شبکههای اجتماعی تفاوتهایی وجود دارد. در حالیکه بیشتر سایتهای اجتماعی فعال بر روی اینترنت به دنبال رشد کمی و دستیابی به کاربران بیشتر هستند، برخی از این شبکهها نظیر Beautiful People و A small word lدر مقابل، دسترسی و عضویت در سایتهایشان را محدود میکنند و همگان را به عنوان عضو نمیپذیرند(Boyd&Ellison،2007).
شبکههای اجتماعی اینترنتی به سرعت در حال رشد بوده و محبوبیت بالایی را به خود جلب کردهاند. این رشد اغلب شرکتهاب تجاری را بر آن داشته تا درصدد سرمایهگذاری مالی به منظور ایجاد، خریداری و تبلیغات در این شبکهها برآیند. از طرفی نیز برخی از این شرکتها کارکنانشان را از دسترسی به چنین شبکههایی محروم کردهاند و عضویت در این شبکهها را برای آنان ممنوع کردهاند. ارتش ایالات متحده عضویت سربازانش را در این سایتهای اجتماعی بویژه در Myspace ممنوع کرده است و حکومت کانادا نیز کارمندانش را از عضویت در فیس بوک منع کرده است(History of Web2،2007). همانگونه که پیش از این نیز ذکر گردید، بدون شک ظهور شبکههای اجتماعی در پیوندی تنگاتنگ با نسل دوم وب قرار دارد. امکانات نسل دوم وب امکان برقراری ارتباطات چندسویه و شبکهای را فراهم آورد و به تدریج شبکههای اجتماعی اینترنتی شکل گرفتند.
شبکههای اجتماعی نیز بسان خود اینترنت به لحاظ ارزشی بیطرف بوده و از جمله فناوریهایی است که میتواند در هر دو زمینه ارتنباطات مثبت و منفی اثرگذار باشد. به عبارت دیگر فضای سایبر مکانی است برای افرادی با طیف وسیعی از علایق. رشد سریع شبکههای اجتماعی اینترنتی در دو سه سال گذشته کاملا مشهود است. این شبکهها از طریق اینترنت قابل دسترسی هستند، با این حال داشتن اینترنت در خانه به ویژه دسترسی گسترده به شبکه، مشارکت در این سایتهای اجتماعی را افزایش میدهد. در تحقیقی که به وسیله بوید(2008) انجام گرفت مشخص گردید احتمال بسیار بیشتری میرود جوانان 16 سال به پایین به نسبت دیگر گروههای سنی به عضویت این شبکهها درآیند(Ofcom،2008).
گزارشهای رسانهای اظهار داشتند که برخی مدارس،کتابخانهها و اماکن شغلی دسترسی به این سایتها را ممنوع و یا محدود کردهاند. این گزارشهاخود بازتاب اثرگذاری و نفوذ گسترده شبکههای اجتماعی اینترنتی می باشند.
علل رشد سریع شبکههای اجتماعی اینترنتی:
چندین عامل وجود دارد که به رشد سریع شبکههای اجتماعی اینترنتی و درکل فناوریهای مشابه کمک کرده است. البته ذکر این عوامل به معنای جامعیت آنها نیست و به طور حتم میتوان عوامل دیگری را نیز برشمرد، اما به نظر میرسد این عوامل از اهمیت بیشتری برخوردار است.
1- افزایش نفوذ اینترنت خانگی که سرعت برقراری ارتباط و دامنه نفوذ آن را افزایش داده است: به احتمال فراوان افزایش دسترسی خانگی به اینترنت استفاده از شبکههای اجتماعی اینترنتی را نیز تسهیل میکند و بر شمار کاربران این شبکهها میافزاید. هر چند اغلب کاربران از امکان دسترسی به اینترنت در خارج از منزل از جمله در مدارس، کتابخانهها و حتی محل کار برخوردارند، اما بطور حتم در خانه محدودیتهای بسیار کمتری برای استفاده از شبکههای اجتماعی اینترنتی وجود دارد(به عنوان مثال بسیاری از کتابخانهها و مدارس، همچنین برخی از شرکتهای بزرگ حتی برخی دولتها از جمله دولت کانادا دسترسی به این سایتهای اجتماعی را محدود و یا ممنوع کردهاند و به تازگی ارتش ایالات متحده نیز محدودیتهایی را برای سربازانش در استفاده از اینگونه سایتها به ویژه myspaceو facebookایجاد کرده است) علاوه بر این سرعت ارتباطات نیز روز بهروز در حال گسترش است و به همین میزان قابلیت و توانمندی استفاده از سایتهای اجتماعی در حال گسترش بوده و با پهنای باند گستردهتر کاربران اینترنتی نیز امکانات بیشتری برای استفاده از اینگونه سایتها پیدا کردهاند.از طراحی صفحات اصلی سایتهای اجتماعی اینترنتی نیز نباید به سادگی گذشت که به نسبت گذشته در عین سادگی امکانات فوق العاده بالاتری را در اختیار کاربرانش قرار میدهند.
2- افزایش اعتماد به فناوریهای نوین اطلاعاتی و ارتباطی:
در پژوهشهای متعدد انجام گرفته در نقاط مختلف و بر روی جوامع آماری گوناگون(از جمله در پژوهشی که ما بر روی دانشجویان دانشگاه تهران انجام دادهایم) مشخص گردیده است که سطح اعتماد به فناوریهای نوین ارتباطی و بویژه شبکههای اجتماعی اینترنتی بالاست. شمار افرادی که دارای کامپیوتر هستند و از مهارت استفاده از اینترنت برخوردارند و به شبکه و امکاناتش اعتماد دارند در حال افزایش است. بدون شک اعتماد به این شبکهها و اعتقاد به کارامدی و تاثیرگذاری مثبت آنها به عنوان یک عامل ذهنی مهم تاثیر بسیار بالایی بر عضویت در این شبکهها دارد. احتمال بسیار بیشتری میرود افرادی که به فناوریهای نوین بویژه در حوزه ارتباطات اعتماد دارند، از این فناوریها بهره گیرند.
3- ارتباطاتی که بر پایه روابط اجتماعی شکل گرفته است:
یکی از تفاوتهای اساسی میان شبکههای اجتماعی اینترنتی و اشکال اولیه گفتگوهای جمعی برروی اینترنت نظیر چت رومها و بلاگها این است که شبکههای اجتماعی اینترنتی به جای اینکه بر پایه علایق شکل گرفته باشند در اصل و به طور عمده به منظور برقراری ارتباط با دیگر افراد و روابط اجتماعی شکل گرفتهاند. ارتباطات روی این شبکهها از ارتباطات صرفا کارکرد محور و یا باهدف تقسیم اطلاعات تغییر کرده و حال نقش ارتباط و نفس برقراری ارتباطات اجتماعی است که اهمیت پیدا کرده است و افراد از این سایتهای اجتماعی برای برقراری ارتباط با یکدیگر و صحبت پیرامون موضوعات گوناگون اجتماعی بهره میگیرند(Ofcom، 2008).
ویژگیهای شبکههای اجتماعی اینترنتی:
شبکههای اجتماعی اینترنتی به لحاظ ارتباطی چندین ویژگی خاص دارند که عبارتند از:
1-تمرکز زدایی
2-ارتباطات افقی و غیر سلسله مراتبی
3-روابط میانکنشی و چندسویه
شبکههای اجتماعی سنتی ساختاری سلسلهمراتبی و دارای سازماندهی دارند اما شبکههای اجتماعی اینترنتی فاقد این نقاط ضعف هستند. به واسطه ماهیت شبکههای اجتماعی سنتی با از بین بردن حلقههای ارتباطی به ویژه در سطوح بالا میتوان کارایی این شبکهها را به گونهای قابل توجه کاهش داد، در حالیکه شبکههای اجتماعی اینترنتی با قطع چند حلقه ارتباطی با توجه به روابط غیر سلسله مراتبی و افقی دچار خلل نمیگردند. ویژگی خود سازماندهی از دیگر ویژگیهای شبکههای اجتماعی اینترنی است. در این شبکهها خود اعضاء هستند که فعالیتها را سازماندهی میکنند و محدودیتهای اعضاء این شبکهها به نسبت اعضاء شبکههای اجتماعی سنتی بسیار کمتر است و افراد در این شبکهها از آزادی عمل بسیار بالاتری برخوردارند. ظهور شبکههای اجتماعی اینترنتی نشاندهنده تغییری شگرف در سازماندهی اجتماعات آنلاین است. گسترش و پراکندگی این شبکهها و حلقههای ارتباطی درون این شبکهها و آزادی عمل ارتباطی اعضایشان از ویژگیهای اساسی شبکههای اجتماعی اینترنتی میباشد. ما در این شبکهها فاقد رهبری و سازمانده اصلی میباشیم و از این رو روابطی که در این شبکهها شکل میگیرد بر خلاف شبکههای اجتماعی سنتی فاقد سلسله مراتب بوده و تمامی کاربران فارغ از جایگاه و موقعیت خود در یک مرتبه قرار دارند.
عملکرد شبکههای اجتماعی:
از زمان ابداع شبکههای اجتماعی اینترنتی نظیر مای اسپیس، فیس بوک و دیگر شبکههای مشهور اجتماعی، این سایتهای اینترنتی میلیونها نفر را جذب خود ساختهاند و کاربران متعددی دارند که بیشترشان اجتماع در این شبکهها را در زمره فعالیتهای روزمره زندگیشان قرار دادهاند. در حال حاضر صدها شبکه اجتماعی اینترنتی وجود دارند که با دراختیار داشتن فناوریها و امکانات گوناگون طیف وسیعی از علایق را مورد پشتیبانی قرار میدهند. بیشتر این شبکههای اجتماعی فعال بر روی اینترنت در واقع پشتیبانی کننده شبکههای اجتماعی از پیش موجود هستند، اما برخی از این شبکهها نیز به افراد ناآشنا با یکدیگر کمک میکنند تا بر پایه علایقشان با یکدیگر ارتباط برقرار کنند، از جمله پیرامون دیدگاهها و و فعالیتهای سیاسیشان با یکدیگر به تبادل نظر بپردازند. برخی از این سایتها امکاناتی را فراهم میآورند تا افراد بر پایه نژاد یا زبان مشترک، اشتراکات مذهبی و جنسیتی و یا هویت ملی مشترک به گفتگو و تبادل نظر با یکدیگر بننشینند. این سایتها با توجه به برخورداری از فناوریهای نوین ارتباطی و اطلاعاتی نظیر بلاگینگ و اشتراک عکس و تصاویر ویدئویی ارتباطات را به صورت گسترده دستخوش تحول نمودهاند (Boyd&Ellison، 2007).
آنچه این سایتها را منحصر به فرد میسازد این نیست که به افراد اجازه میدهند تا با افراد ناآشنا که بعضا فرسنگها با آنها فاصله دارند ارتباط برقرار کنند و یا حتی در مراحل بالاتر با آنها ملاقات کنند، این شبکهها بدین دلیل منحصر به فرد و خاص هستند که کاربران را قادر میسازند تا به شکلی روشن وجود شبکههای اجتماعی را درک کنند، ارتباطات اجتماعیشان را برای دیگران آشکار سازند و شبکههای اجتماعی شان را مفصل بندی کنند. این شبکهها قادرند تا افرادی را با یکدیگر آشنا سازند که از هیچ راه دیگری امکان آشنایی و برقراری ارتباط با یکدیگر را نداشتند.
صفحات شخصی کاربران پایه اصلی ارتباطی در شبکههای اجتماعی اینترنتی هستند. در این صفحات شخصی فهرست دوستان هر کابر قابل ارزیابی و بررسی میباشد. در این صفحات اطلاعات شخصی و عمومی کاربران از جمله سن، محل سکونت، علایق و بخشی نیز به نام درباره من که دیگران را قادر میسازد تا با کاربر مورد نظر بیشتر آشنا گردند، وجود دارد. بیشتر شبکههای اجتماعی فعال بر روی اینترنت کاربران خود را تشویق میکنند تا عکس خود را نیز آپلود کنند. در برخی از این سایتها صفحات شخصی( چه کاربر مایل باشد و چه نه) برای تمامی کاربران قابل مشاهده است، اما در برخی نیز اینگونه نیست و از جمله در مای اسپیس این خود کاربران هستند که تصمیم میگیرند صفحه شخصیشان برای عموم قابل مشاهده باشد یا تنها دوستانشان بتوانند از صفحات آنها بازدید کنند(Collier، 2007).
در فیس بوک وضعیت متفاوت است. در فیس بوک دیدن صفحات جنبه قراردادی و مشروط دارد. کاربرانی که بخشی از یک شبکه مشابه هستند میتوانند اطلاعات شخصی یکدیگر را از نظر بگذرانند و به صفحات شخصی یکدیگر دسترسی داشته باشند. تنوع اساسی در زمینه آشکارسازی و همچنین نحوه و دامنه دسترسی به صفحات شخصی کاربران از نخستین ویژگیهایی است که (SNSs) را از یکدیگر متمایز میسازد. در تمامی این سایتها بخشی برای اترتباط با دیگران وجود دارد که ممکن است عناوین گوناگونی داشته باشد. در بیشتر شبکههای اجتماعی اینترنتی برقراری ارتباط و به عبارتی دوستی نیازمند توافق دوطرفه است اما در برخی نیز اینگونه نیست.
جدا از نحوه کار و امکانات شبکههای اجتماعی اینترنتی در شکل و نیز دامنه کاربر محوری تنوعات بسیاری دارند. برخی از این شبکهها از توانایی تبادل عکس و تصاویر ویدئویی برخوردارند و برخی دیگر نیز عمدتا با هدف برقراری ارتباط و تبادل نظر میان افراد مختلف و در خصوص موارد و موضوعات گوناگون ایجاد شدهاند. بیشتر شبکههای اجتماعی لااقل در ابتدا با هدف استفاده افرادی خاص یا استفاده افرادی از منطقهای خاص و با زبانی خاص و یا گروههایی خاص ایجاد شدند اما کاربران آنها را به کل از اهداف اولیه خود دور ساختند. برای مثال میتوان از اورکت نام برد که ابتدا در ایالات متحده و با هدف برقراری ارتباط میان انگلیسیزبانان ایجاد شد، اما این برزیلیهای پرتغالیزبان بودند که به سرعت به کاربران مسلط این سایت بدل شدند. برخی از اینگونه سایتها برای اهداف خاصی طراحی شدهاند، به عنوان مثال با اهداف علمی، سیاسی، مذهبی، گرایشهای جنسی و ... حتی برخی ازشبکههای اجتماعی اینترنتی وجود دارند که با هدف بحث در خصوص سگها(Dogster)و یاگربهها(Catster ایجاد شدهاند، هرچندکه مدیریت و اداره این شبکهها برعهده صاحبان این سگها و گربههای دوستداشتنی است!.
به رغم آنکه شبکههای اجتماعی اینترنتی با هدف دسترسی سریع و وسیع طراحی شدهاند، اما بسیاری از آنها در وهله نخست و عمدتا گروههای همگن را جذب میکنند. از این رو دور از انتظار نیست که گروهها، ملیتها، پیروان مذاهب گوناگون و تحصیلکردگان رشتههای مختلف از این شبکهها با هدف متمایز ساختن خود از دیگران استفاده کنند که به اعتقاد برخی از جامعه شناسان جامعه را دچار چندپارگی میکند و این از جمله مهمترین انتقاداتی است که به این شبکهها وارد میشود(Boyd&Ellison، 2007).
انواع سایتهای اجتماعی:
سایتهای اجتماعی شبکهساز را در مجموع میتوان به دو نوع کلی تقسیم کرد که عبارتند از:
1- سایتهای پروفایل محور: اینگونه سایتها در وهله نخست حول صفحات شخصی کاربران سازماندهی شدهاند- صفحاتی که به طور عمده حاوی اطلاعاتی درباره یکی از اعضاء میباشند- از جمله تصاویر مورد علاقه کاربران، علایقشان و چیزهایی که از آنها متنفر هستند را در این صفحات مییابیم. Facebook، Bebo و Myspace مثالهایی بسیار خوب در خصوص اینگونه سایتهای اجتماعی میباشند. کاربران فضای خود را به شیوههای گوناگون بسط و توسعه میدهند و اغلب از این امکان برخوردارند که با یکدیگر همکاری و تبادل نظر داشته باشند؛ به عنوان مثال محتوا یا فهرست دوستان و پیوندهایشان را با یکدیگر سهیم شوند.
2- سایتهای اجتماعی محتوا محور: در اینگونه سایتهای اجتماعی نیز صفحات شخصی کاربران به عنوان ابزار ارتباطی مهمی به منظور سازماندهی ارتباطات جایگاه خود را حفظ کرده است، اما به واقع در اینگونه سایتها صفحات شخصی نقشی ثانویه ایفا میکنند و به طور عمده با هدف ارسال محتوای خاصی که سایت مورد نظر بر اساس آن شکل گرفته است به کار میروند. سایتهای اجتماعیای نظیر Flicker که به منظور تقسیم عکس طراحی شده است نمونهای بسیار خوب از اینگونه سایتهای اجتماعی است که در آن افراد و گروهها علاوه بر ارسال تصاویر به یکدیگر به تبادل نظر پیرامون تصاویر و عکسها میپردازند. از دیگر سایتهای مشهور محتوا- محور میتوان به سایت Youtube اشاره کرد که در آن تصاویر ویدئویی به اشتراک گذاشته میشوند. محتوای این سایتها با فعالیتهایی که توسط کاربران انجام میگیرد ایجاد میشود ( Frazer،2010).
با توجه به اقبال عمومی سایتهای اجتماعی فعال بر روی اینترنت چندان دور از ذهن نیست که دامنه نفوذ و تاثیرگذاری این شبکهها در آینده نه چندان دور به گونهای غیر قایل باور افزایش یابد و دهکده جهانی مک لوهان در سپهر مجازی تبلور یابد. تعداد شبکههای اجتماعی رو به افزایش است و محبوبیت این شبکهها بویژه در میان جوانان به گونهای قابل توجه سیر تصاعدی طی میکند و به نظر میرسد در آینده نزدیک از این شبکهها بسیار بیشتر خواهیم شنید.
فصل چهارم: آمار توصیفی
در بخش مربوط به متغیرهای جمعیتشناختی، به بررسی متغیرهایی نظیر سن، جنس، سطح تحصیلات و حوزه تحصیلی میپردازیم.
1-4: ترکیب جنسیتی:
در این پژوهش ترکیب جمعیتی کمابیش به صورت برابر میباشد،50/3 % جمعیت را مردان و49/7% را زنان تشکیل میدهند. بدین ترتیب ملاحظه میگردد که جامعه آماری دارای تناسب در ترکیب جمعیتی میباشد.
توزیع پاسخ دهندگان از نظر جنسیت:
درصد تراکمیدرصد معتبردرصدفراوانیجنسیت49/749/749/7189زن100/050/350/3191مرد100/0./100380جمع
جدول1-4:جنسیت
2-4: ترکیب سنی:
در این پژوهش ترکیب سنی جامعه نمونه را به چهار رده سنی متولدین 1370-1366، 1365-1361، 13560-1356 و 1355-1350 تقسیم نمودیم، بر این اساس همانگونه که در جدول زیر مشاهده میگردد 40/5% افراد در رده نخست، 53/4% افراد در رده سنی دوم، 5/3% درگروه سنی سوم و تنها 0/9% را گروه سنی چهارم یعنی متولدین 1355 -1350تشکیل میدهند.
جدول 2-4:ترکیب سنی
درصد تراکمیدرصد معتبردرصدفراوانی40/540/536/31381370-1366 93/853/447/91821365-136199/15/34/7181360-1356100/00/9831355-1350100/089/7341جمع10/339داده اشتباه100/0380جمع کل
توزیع سنی پاسخ دهندگان:
3-4: مقطع تحصیلی
از آنجا که جامعه آماری ما را در این پژوهش دانشجویان دانشگاه تهران تشکیل میدهند، سه مقطع تحصیلی را ملاک قرار دادهایم که عبارتند از: کارشناسی،کارشناسی ارشد و دکتری. بر این اساس از میان پرسششوندگان 48/2% را دانشجویان مقطع کارشناسی، 40/0% را دانشجویان مقطع کارشناسی ارشد و 11/8% دیگر را دانشجویان مقطع دکتری تشکیل میدهند.
جدول 3-4:مقطع تحصیلی
درصد تراکمیدرصد معتبردرصدفراوانی48/248/248/2183کارشناسی88/240/040/0152کارشناسی ارشد100/011/811/845دکتری100/0100/0380جمع کل
توزیع پاسخ دهندگان برحسب مقطع تحصیلی
4-4:حوزه تحصیلی
در این پژوهش زمینه و حوزه تحصیلی دانشجویان را به چهارگروه کلی فنی و علوم پایه، علوم انسانی، پزشکی و هنر تفکیک نمودیم که بر این اساس 46/1% پاسخگویان را دانشجویان فنی و علوم پایه، 43/3% را دانشجویان علوم انسانی،8/2 % را دانشجویان پزشکی و 2/5% را نیز دانشجویان هنر تشکیل میدهند.
جدول4-4:حوزه تحصیلی
درصد تراکمیدرصد معتبردرصدفراوانی1/4646/134/2130فنی و علوم پایه4/8943/332/1122علوم انسانی5/978/26/123پزشکی100/02/51/87هنر 100/074/2282جمع25/8 98داده اشتباه100/0380جمع کل
5-4: مدت زمان استفاده دانشجویان از اینترنت:
هرچند ما در این پژوهش در اصل به دنبال سنجش میزان تاثیرگذاری شبکههای اجتماعی اینترنتی بر روی مشارکت سیاسی دانشجویان بودهایم، اما به نظر میرسد میزان استفاده از اینترنت در مجموع بر روی استفاده از این شبکهها اثرگذار است. با هدف بررسی صحت این موضوع درصدد برآمدیم تا مدت زمان استفاده از اینترنت را در میان دانشجویان مورد بررسی و آزمون قرار دهیم. بر اساس نتایج بدست آمده که در جدول 5-4 قابل مشاهده است، 23/2% دانشجویان هر روزکمتر از یک ساعت از اینترنت استفاده میکنند، 32/2% به طور میانگین 3-1 ساعت در روز از اینترنت استفاده میکنند، 20/1% دانشجویان روزانه بیش از 3 ساعت از اینترنت استفاده میکنند، 22/2% نیز به طور میانگین بیش از 10 ساعت در هفته از اینترنت استفاده میکنند، تنها 2/4% دانشجویان اعلام داشتهاند که به هیچ عنوان از اینترنت استفاده نمیکنند.
جدول5-4: مدت زمان استفاده دانشجویان از اینترنت
درصد تراکمیدرصد معتبردرصدفراوانی23/2 23/2 23/288کمتر از 1 ساعت در روز55/432/232/11223-1 ساعت در روز75/520/120/076بیش از سه ساعت در روز97/622/222/184میانگین بیش از 10 ساعت در هفته100/02/42/49کاربر اینترنت نیستم100/099/7379جمع0/31 اشتباه100/0380جمع کل
6-4:مدت زمان استفاده دانشجویان از شبکههای اجتماعی اینترنتی:
بدیهی است که میزان استفاده از شبکههای اجتماعی اینترنتی میتواند در سطح تاثیرپذیری از این شبکهها موثر باشد. از این رو درصدد برآمدیم تا مدت زمان استفاده از این شبکهها را در میان دانشجویان بسنجیم. بر اساس نتایج بدست آمده که در جدول6-4 ملاحظه میگردد 2/6% دانشجویان بیشترین زمانی را که آنلاین هستند در شبکههای اجتماعی اینترنتی میگذرانند، 13/2% زمان زیادی از وقت خود را هنگام بهرهگیری از اینترنت از این شبکهها استفاده میکنند، 22/4% پرسششوندگان نیز مدت محدودی را به هنگام آنلاین بودن از این شبکهها بهره میگیرند، 26/8% دانشجویان خیلی کم از این شبکهها استفاده میکنند و35/0% نیز اعلام داشتهاند اصولا از شبکههای اجتماعی اینترنتی استفاده نمیکنند.
جدول6-4:مدت زمان استفاده دانشجویان از شبکههای اجتماعی اینترنتی
درصد تراکمیدرصد معتبردرصدفراوانی2/62/6 2/610بسیار زیاد15/813/213/250زیاد38/222/422/485محدود65/026/826/8102خیلی کم100/035/035/0133به هیچ عنوان100/0100/0380جمع کل
7-4:تغییرات ایجاد شده در استفاده از شبکههای اجتماعی اینترنتی در ایام انتخابات و پس از آن:
در این پژوهش به دنبال بررسی تاثیرپذیری دانشجویان از شبکههای اجتماعی اینترنتی در ایام انتخابات و بویژه پس از آن بودیم. بدین منظور این پرسش مطرح گردید که آیا تغییری در تعداد کاربران و مدت زمان استفاده از شبکههای اجتماعی اینترنتی در این ایام ایجاد گردید یا خیر. بر اساس نتایج بدست آمده که در جدول 7-4 قابل مشاهده است، 49/2% دانشجویان معتقدند در این ایام به شدت بر تعداد کاربران و مدت زمان استفاده از شبکههای اجتماعی اینترنتی افزوده شده است، 33/6% نیز بر این باور بودند که در این ایام بر تعداد کاربران و مدت استفاده از این شبکهها افزوده شده است، 3/4% پرسششوندگان معتقد بودند تغییر چندانی در ایام انتخابات در این زمینه ایجاد نشد، 1/3% نیز اظهار داشتند هیچ تغییری در این خصوص در ایام انتخابات و رویدادهای اعتراضی پس از آن ایجاد نشد و 12/4% نیز در این خصوص اظهار بی اطلاعی کردهاند.
درصد تراکمیدرصد معتبردرصدفراوانی49/249/248/9186افزایش شدید تعداد کاربران این شبکهها و میزان استفاده از آنها82/833/6 33/4 127افزایش تعداد کاربران این شبکهها و مدت زمان استفاده از آنها86/23/43/413 تغییر چندانی در این زمیته به وجود نیامد87/61/31/35هیچگونه تغییری در این زمینه بهوجود نیامد100/012/412/447نمیدانم100/099/5378جمع 0/52داده اشتباه100/0380جمع کل
جدول7-4:تغییرات ایجاد شده در استفاده از شبکههای اجتماعی اینترنتی در ایام انتخابات و پس از آن
8-4:تاثیر فیلترینگ بر دسترسی جوانان و بویژه دانشجویان به سایتهای اینترنتی فیلتر شده:
"مشترک گرامی دسترسی به این سایت امکانپذیر نمیباشد" این عبارت برای کاربران ایرانی اینترنت عبارتی آشنا است. مسدود شدن سایتها و وبلاگهای اینترنتی در ایران امری معمول است، اما سئوال اساسی اینجاست که این اعمال محدودیت تا چه میزان کارآمد است و مانع دسترسی گروههای هدف به سایتها و وبلاگهای مسدود شده میگردد. ما این پرسش را با دانشجویان در میان گذاشتیم تا نظر آنها را در زمینه کارآمدی فیلترینگ جویا شویم. نتایج بدست آمده خود گویای همهچیز است. بر این اساس تنها 8/4 % دانشجویان بر این باورند که فیلترینگ تاثیرگذاری بسیار بالایی بر عدم دسترسی جوانان و بویژه دانشجویان به سایتها و وبلاگهای مسدود شده دارد. 19/5 % نیز اعلام داشتهاند تاثیرگذاری این اعمال محدودیت بالاست. ما جمع دو عدد فوق بدین نتیجه میرسیم که تنها 28/0% دانشجویان فیلترینگ را موثر و کارآمد میدانند. در مقابل49/9% یا به عبارتی در حدود50% دانشجویان تاثیرگذاری و کارآمدی فیلترینگ را در عدم دسترسی جوانان و بویژه دانشجویان به سایتها و وبلاگهای اینترنتی محدود دانسته و 22/2% نیز فیلترینگ را کاملا ناکارآمد میدانند. به عبارت دیگر بالغ بر 72% پرسششوندگان فیلترینگ را به عنوان مانعی جدی بر سر راه جوانان و بویژه دانشجویان در زمینه دسترسی به محتوای سایتها و وبلاگهای مسدود شده ارزیابی نمیکنند. از آنجا که ایران از جوانترین کشورهای دنیا به حساب میآید و به صورت مداوم بر تعداد جوانان تحصیلکرده افزوده میشود مشخص است که اعمال محدودیت در دسترسی به اینترنت (لااقل در میان مدت و بویژه در بلند مدت) نمیتواند کارایی چندانی داشته باشد، زیرا کاربران حرفهای اینترنت به خوبی قادرند تا به آنچه میخواهند دست یابند.
جدول 8-4:تاثیر فیلترینگ بر دسترسی جوانان و بویژه دانشجویان به سایتهای اینترنتی فیلتر شده
درصد تراکمیدرصد معتبردرصدفراوانی8/48/48/432بسیار زیاد28/019/519/574زیاد77/849/949/7189محدود100/022/222/184بدون تاثیر100/099/7379جمع0/31 اشتباه100/0380جمع کل
9-4:منابع کسب اخبار و اطلاعات دانشجویان:
منبع کسب اخبار و اطلاعات بویژه در دنیای امروز از اهمیت اساسی برخوردار است و پژوهشهای بسیاری نشان داده است که منابع اصلی کسب اخبار و اطلاعات بر ذهنیت مخاطبانشان تاثیرگذار بوده و موجب تغییر دیدگاه و نگرش افراد به موضوعات و وقایع پیرامون میگردد. از این رو لازم دیدیم تا منبع اصلی کسب اخبار و اطلاعات را در میان دانشجویان مورد بررسی قرار دهیم. نتایج بدست آمده به طور قطع ما را در ادامه مسیر پژوهش یاری خواهد داد. بر اساس نتایج بدست آمده که در جدول ذیل قابل مشاهده است 50/4% دانشجویان اینترنت را به عنوان منبع اصلی کسب اخبار و اطلاعات خود معرفی کردهاند. عدد فوق نشاندهنده برتری و فاصله قابل ملاحظه اینترنت به عنوان منبع اصلی کسب اخبار و اطلاعات در مقابل منابع رسمی کسب اخبار یعنی صدا و سیمای دولتی و روزنامههای رسمی در میان جامعه آماری این پژوهش، یعنی دانشجویان است. پس از اینترنت به ترتیب صدا وسیما با 17/9%، شبکههای ماهوارهای و رادیوهای خارجی با 14/3%، روزنامهها با9% و شبکههای اجتماعی سنتی نظیر خانواده و دوستان با 8/4 % در رتبههای بعدی قرار دارند.
جدول9-4: منابع کسب اخبار و اطلاعات دانشجویان
درصد تراکمیدرصد معنبردرصد فراوانی9/09/08/432روزنامهها26/917/916/864صدا و سیما41/214/313/451ماهواره و رادیوهای خارجی 91/650/447/4180اینترنت100/08/47/930شبکههای اجتماعی سنتی100/093/9357جمع6/123 اشتباه100/0380جمع کل
10-4:کیفیت بهرهگیری از اینترنت:
درسئوال زیر کیفیت بهرهگیری دانشجویان از اینترنت مورد سنجش قرارگرفته است. نتایج بدست آمده به واقع نتایج سئوال 22 را مورد تایید قرار میدهد، زیرا مشخص گردید که 52 % دانشجویان کسب اخبار و استفاده با اهداف علمی را به عنوان اولویت خود در استفاده از اینترنت اعلام کردهاند. تنها 9% دانشجویان گفتگو پیرامون مسائل سیاسی و اجتماعی را به عنوان اولویت مطرح کردهاند. 16/4% سرگرمی و دوستیابی، 4/8% دوستیابی و کسب اخبار، 17/8% نیزگزینه هیچیک از موارد فوق را برگزیدهاند که به طور عمده پاسخهایشان همان گزینههای طراحی شده با کمی جابهجایی است و باز هم استفاده علمی و کسب اخبار در اولویت بوده است.
درصد تراکمیدرصد معتبردرصد فراوانی16/416/416/362سرگرمی- دوستیابی21/24/84/718 دوستیابی- کسب اخبار30/29/08/934گفتگو پیرامون مسائل سیاسی و اجتماعی- کسب اخبار82/252/051/6196کسب اخبار- استفاده علمی100/017/817/667هیچیک از موارد فوق100/099/2377جمع0/83 اشتباه100/0380جمع کل
جدول10-4:کیفیت بهرهگیری از اینترنت
11-4: سطح علاقهمندی به شرکت در گفتگوهای سیاسی و اجتماعی در شبکههای اجتماعی اینترنتی:
هدف از طرح سئوال زیر سنجش میزان علاقهمندی دانشجویان به شرکت در گفتگوهای سیاسی، اجتماعی در شبکههای اجتماعی اینترنتی است. نتایج بدست آمده که در جدول 11-4 قابل مشاهده است نشان میدهد تنها 3/9% یا به عبارتی حدودا 4% دانشجویان به شدت به این امر علاقهمندند و 18/9% نیز اعلام داشتهاند علاقه زیادی به شرکت در اینگونه مباحثات در شبکههای اجتماعی اینترنتی دارند. با جمع دوعدد فوق مشخص میگردد حدود 23% دانشجویان علاقه زیادی به شرکت در اینگونه گفتگوها در فضای مجازی اینترنتی دارند. 45/3% اعلام داشتهاند علاقه کمی بدین کار دارند و 31/8 % نیز اظهار بیعلاقگی نمودند.
جدول11-4:سطح علاقهمندی به شرکت درگفتگوهای سیاسی و اجتماعی در شبکههای اجتماعی اینترنتی
درصد تراکمیدرصد معتبردرصدفراوانی3/93/93/915بسیار زیاد22/918/918/972زیاد68/245/345/3172کم 100/031/831/8121بههیچ عنوان 100/0100/0380جمع
12-4: سطح اعتماد به شبکههای اجتماعی اینترنتی:
پرسش مهمی که میباید مورد آزمون قرارگیرد سطح اعتماد و اطمینان دانشجویان به شبکههای اجتماعی اینترنتی است. به نظر میرسد هرچه سطح اعتماد به این شبکهها بیشتر باشد سطح تاثیرپذیری از آنها نیز بالا میرود. چنانچه دانشجویان به این شبکهها به عنوان یک منبع خبری بیاطمینان باشند یا اعتماد اندکی به آنها داشته باشند، تاثیر چندانی نیز از مباحثاتی که در این شبکهها در جریان است و اخباری که درآنها توسط کاربران منتشر میگردد، نمیپذیرند. بر اساس نتایج بدست آمده مشخص گردید که سطح اعتماد به این شبکهها و محتوای انتشار یافته در آنها بالاست. 7/1% سطح اعتماد جوانان و بویژه دانشجویان به این شبکهها را بسیار بالا و 44/2% نیز بالا ارزیابی کردهاند. بدین ترتیب ملاحظه میگردد 51/3% پرسششوندگان معتقدند جوانان و بویژه دانشجویان اعتماد بالایی به شبکههای اجتماعی اینترنتی دارند. حدودا 24% سطح اعتماد را در میان گروه فوق کم و 8/9 % بسیارکم ارزیابی کردهاند. 15/8% پرسششوندگان نیز در این خصوص اظهار بیاطلاعی کردند.
جدول12-4: سطح اعتماد به شبکههای اجتماعی اینترنتی
درصد تراکمیدرصد معتبردرصدفراوانی7/17/17/127بسیار زیاد51/344/244/2168زیاد75/323/923/991کم84/28/98/934خیلی کم100/015/815/860نمیدانم100/0100/0380جمع
13-4: کیفیت مشارکت دانشجویان در شبکههای اجتماعی اینترنتی:
بسیاری از منتقدین که با نگاهی توام با بدبینی به مشارکت سیاسی در فضای مجازی از جمله شبکههای اجتماعی اینترنتی مینگرند بر این باور هستند که مشارکت سیاسی در فضای مجازی و گفتگوهای شکل گرفته در این شبکهها حول مسائل سیاسی و اجتماعی از سطح کیفی بالایی برخوردار نبوده و با مشارکت در فضای واقعی قابل مقایسه نیست. از جمله مهمترین مواردی که این گروه بدان استناد میکنند نتایجی است که بر اثر پژوهشهای کمی و تجربی به دست آمده است و بر اساس نتایج آنها مشخص گردیده است افرادی که به مشارکت در فضای مجازی مبادرت میورزند به طور عمده با افراد همفکر وهمعقیده خود به مباحثه و گفتگو میپردازند، حال آنکه از جمله ویژگیهای مشارکت سطح بالا، مباحثه و مشارکت با کسانی است که مخالف شما یا به هر حال متفاوت از شما میاندیشند و این امر در مشارکت در فضای مجازی و بویژه شبکههای اجتماعی اینترنتی مشاهده نمیگردد. با توجه به مباحث فوق درصدد بررسی و ارزیابی صحت این موضوع در جامعه آماری مورد پژوهش برآمدیم. بر اساس نتایج بدست آمده مشخص گردید 33/8% دانشجویان در فضای مجازی با افراد همفکر و همعقیده خود به گفتگو پیرامون مسائل و رویدادهای سیاسی – اجتماعی میپردازند. 14/2% اعلام داشتهاند علاقهمندند تا با افرادی که عقاید و دیدگاهایی مخالف دارند به بحث بپردازند. 14/5% دانشجویان نیز اظهار داشتهاند در این زمینه به طرز فکر و باور افراد توجه نمیکنند. درصد قابل توجهی از پرسششوندگان یعنی 37/5 % نیز اعلام داشتهاند که از اینترنت بدین منظور استفاده نمیکنند. با ملاحظه آمار فوق بدین نتیجه میرسیم که بیش از نیمی از کاربران شبکههای اجتماعی اینترنتی که از امکانات این شبکهها برای گفتگو پیرامون مسائل سیاسی – اجتماعی بهره میگیرند(33/8%)، ترجیح میدهند که با افراد همفکرو همعقیده به بحث بپردازند، اما درصد قابل توجهی از(62/5%) پاسخگویانی که کاربر شبکههای اجتماعی اینترنتی هستند یعنی28/7% اعلام داشتهاند که با افراد مخالف به مباحثه میپردازند و یا در این خصوص به طرز فکر و عقاید افراد نمینگرند.
جدول13-4: کیفیت مشارکت دانشجویان در شبکههای اجتماعی اینترنتی
درصد تراکمیدرصد معتتبردرصد فراوانی33/833/833/7128افراد همفکر و هم عقیده48/014/214/254 افرادی با دیدگاههای مخالف خودم62/514/514/555در این زمینه به طرز فکر و باورهای افراد توجه نمیکنم 100/0 37/5 37/4142از اینترنت بدین منظور استفاده نمیکنم100/099/7379جمع0/31 اشتباه100/0380جمع کل
14-4:مشارکت در انتخابات:
به طور معمول شرکت در انتخابات را به عنوان شاخصترین مولفه مشارکت سیاسی در نظامهای سیاسی دموکراتیک و شبه دموکراتیک میشناسیم. میزان مشارکت سیاسی دانشجویان در این سئوال مورد سنجش قرار گرفت و بر اساس نتایج بدست آمده 46/5% پرسششوندگان اعلام داشتند که تنها در انتخابات ریاستجمهوری دهم شرکت کردهاند. این آمار گویای مشارکت سیاسی بالای دانشجویان در این انتخابات و متفاوت بودن انتخابات مذکور با دیگر انتخابات است. البته شاید اینگونه ارزیابی شود که برخی از دانشجویلان امکان شرکت در انتخاباتهای گذشته را با توجه به کم بودن سن نداشتهاند، اما با بررسی میانگین سنی جامعه آماری ملاحظه میگردد بسیاری از پاسخگویان از شرایط سنی لازم برای شرکت در بیش از یک انتخابات برخوردار بودهاند. بر اساس نتایج بدست آمده، 3/5% پاسخگویان اعلام داشتهاند تنها در آخرین دوره انتخابات مجلس شرکت کردهاند، 2/4% نیز تنها درآخرین دوره انتخابات شورای شهر شرکت کردهاند ، 6/4% هرگز در انتخابات شرکت نکردهاند که به نظر میرسد بیاعتمادی به نظام سیاسی در این دسته فوقالعاده بالاست و همین امر از جمله علل اصلی عدم شرکت آنان در انتخابات است. 3/7% دانشجویان گزینه 5 را برگزیدهاند و در انتخاباتی غیر از موارد ذکر شده در پرسشنامه شرکت کردهاند. تنها 37/5% دانشجویان در بیش از یک انتخابات شرکت کردهاند.
درصد تراکمیدرصد معتبردرصدفراوانی46/546/546/1175آخرین انتخابات ریاستجمهوری50/03/53/413 آخرین انتخابات مجلس52/42/42/49آخرین انتخابات شورای شهر58/86/46/324هرگز در انتخابات شرکت نکردهام62/53/73/714در انتخابات ... شرکت نمودهام100/037/537/1141در بیش از یک انتخابات شرکت نمودهام100/098/9376جمع1/14اشتباه100/0380جمع کل
جدول14-4:مشارکت در انتخابات
15-4: سطح فعالیتهای سیاسی- اجتماعی:
در پرسشی سطح فعالیت سیاسی و اجتماعی دانشجویان مورد آزمون قرار گرفت. نتایج بدست آمده حاکی است که 23/3% دانشجویان تنها اخبار را پیگیری میکنند،32/6% نیز در خصوص رویدادها و مسائل سیاسی در جمع دوستان و خانواده به گفتگو میپردازند، 13/3% علاوه برگفتگو پیراموون مسائل فوق با افرادگوناگون تلاش میکنند تا آنها را با خود همراه سازند، 2/7% در سطحی بالاتر یعنی در ستادهای انتخاباتی فعال بودهاند، 5/0% نیز در تشکلهای سیاسی، انجمنها و یا احزاب فعالیت داشتهاند، 23/1% دانشجویان نیز اظهار داشتهاند اصولا علاقهای به مسائل سیاسی و پیگیری اینگونه مسائل ندارند. با ملاحظه نتایج فوق مشخص میگردد در مجموع سطح فعالیت سیاسی و اجتماعی در دانشجویان چندان بالا نیست.
درصد تراکمیدرصد معتبردرصدفراوانی23/323/323/288 تنها اخبار مسائل سیاسی و اجتماعی را پیگیری میکنم56/032/632/4123پیرامون مسائل فوق در خانواده و با دوستان و همفکران گفتگو میکنم69/213/313/250گفتگو پیرامون مسائل فوق با افراد گوناگون و تلاش برای متقاعدکردن آنها71/92/72/610فعالیت در ستادهای انتخاباتی از جمله پخش آگهیهای تبلیغاتی76/95/05/019عضویت در تشکلهای سیاسی، انجمنها یا احزاب100/023/122/987به این مسائل علاقه ندارم و حتی اخبار سیاسی و اجتماعی را نیز پیگیری نمیکنم100/099/2377جمع100/0380جمع کل
جدول15-4: سطح فعالیتهای سیاسی- اجتماعی
16-4: تاثیر شبکههای اجتماعی بر مشارکت در انتخابات:
در پاسخ به پرسش پیرامون سطح تاثیرگزاری شبکههای اجتماعی اینترنتی بر مشارکت کاربرانشان در انتخابات اخیر ریاستجمهوری 31/4% دانشجویان بر این باور بودند که شبکههای اجتماعی اینترنتی تاثیر فوقالعادهای بر شرکت کاربرانشان در انتخابات ریاستجمهوری دهم داشتهاند. 46/9% نیز تاثیرگذاری این شبکهها را در امر فوق بالا ارزیابی کردهاند. با جمع این دو عدد بدین نتیجه میرسیم که درصد قابل توجهی از دانشجویان(78/3%) معتقدند شبکههای اجتماعی اینترنتی بر مشارکت کاربرانشان در انتخابات تاثیرگذار بودهاند. 19/6% تاثیر این شبکهها را اندک دانسته و تنها 2/1% پاسخگویان معتقدند شبکههای اجتماعی اینترنتی در این زمینه به هیچ عنوان تاثیرگذار نبودهاند. نتایج بدست آمده در جدول 16-4 قابل ملاحظه است.
درصد تراکمیدرصد معتبردرصدفراوانی31/431/430/8117بسیار زیاد78/346/946/1175زیاد97/919/619/273کم100/02/12/18بیتاثیر100/098/2373جمع1/87 اشتباه100/0380جمع کل
جدول16-4: تاثیر شبکههای اجتماعی بر مشارکت در انتخابات
17-4: سطح تاثیرگذاری شبکههای اجتماعی اینترنتی در پیش و پس از انتخابات:
فرضیه اصلی ما دراین پژوهش این بود که شبکههای اجتماعی اینترنتی بیش از آنکه موجب افزایش مشارکت سیاسی متعارف دانشجویان در انتخابات شده باشد بر مشارکت سیاسی غیرمتعارف این گروه بویژه شرکت در رویدادهای اعتراضی پس از اعلام نتایج انتخابات ریاستجمهوری دهم تاثیرگذار بوده است، از این رو این سئوال با هدف به آزمون گذاشتن فرضیه اصلی پژوهش طراحی شده است تا سطح تاثیرگذاری این شبکهها در ایام انتخابات و پس از اعلام نتایج سنجیده شود. نتایج بدست آمده بسیار جالب توجه است. بر این اساس 64/6% دانشجویان معتقند شبکههای اجتماعی اینترنتی نظیر فیس بوک و توییتر پس از اعلام نتایج انتخابات ریاستجمهوری و در جریان رویداهای اعتراضی که پس از آن شکل گرفت موثرتر بودهاند و این درصد اختلاف فاحشی با 19/8% دارد که بر تاثیرگذارتر بودن این شبکهها در ایام انتخابات باور دارند، 10/7% پرسششوندگان بر این باورند که این دو دوره زمانی تفاوت چندانی در سطح تاثیرگذاری شبکههای اجتماعی اینترنتی ایجاد نکرده است و تنها 4/8% معتقدند که این شبکهها اصولا در انتخابات ریاستجمهوری تاثیرگذار نبودهاند.
درصد تراکمیدرصد معتبردرصدفراوانی19/819/819/574پیش از برگزاری انتخابات84/564/663/4241پس از اعلام نتایج و در هنگامه اعتراضات به نتایج95/210/710/540تفاوتی در سطح تاثیرگذاری این شبکههاپیش و پس از انتخبات وجود نداشت100/04/84/718اصولا این شبکهها را در ایام انتخابات موثر نمیدانم100/098/2373جمع1/87 اشتباه100/0380جمع کل
جدول17-4: سطح تاثیرگذاری شبکههای اجتماعی اینترنتی در پیش و پس از انتخابات
18-4: تاثیر شبکههای اجتماعی اینترنتی در آگاهی از زمان و مکان تجمعات اعتراضی:
با توجه به بسته بودن کانالهای رسمی ارتباطی در ایام پس از انتخابات این سئوال پیش میآید که معترضین و بویژه رهبران معترض از چه راه یا راههایی برای ارتباط با یکدیگر استفاده میکردند و جمعیت انبوهی که در این ایام در خیابانها حضور داشتند از چه طریق از زمان و مکان راهپیماییها آگاه میشدند. به باور ما شبکههای اجتماعی اینترنتی علیرغم فیلترشدن در این ایام مهمترین کانال ارتباطی معترضین و مهمترین راه آگاهی آنان از زمان و مکان اعلام اعتراض بوده است. البته عملکرد موفق این کانال ارتباطی را باید در پیوند این رسانه با دیگر رسانهها، بویژه شبکههای رادیو و تلویزیونی ماهوارهای جستجو کرد که بر میزان تاثیرگذاری این سایتها در بسیج معترضین به شدت اثرگذار بود. این پرسش را با دانشجویان در میان گذاشتیم. براساس نتایج بدست آمده که در جدول 18-4 قابل مشاهده است مشخص گردید 30/1% پرسششوندگان بر این باورند که شبکههای اجتماعی اینترنتی در این زمینه فوقالعاده تاثیرگذار بودهاند،46/9% نیز بر تاثیرگذاری بالای این شبکهها درآگاهی معترضین از زمان و مکان اعتراضات و ارتباط میان آنها تاکید کردهاند. 18/7% اعلام داشتهاند این شبکهها در خصوص موضوع مورد بحث تاثیر اندکی داشته و تنها 4/3% دانشجویان بر این باورند که شبکههای اجتماعی اینترنتی در این زمینه به هیچعنوان تاثیرگذار نبودهاند. بر این اساس در مجموع 77/0% دانشجویان بر تاثیرگذاری بالای این شبکهها صحه گذاشتهاند.
جدول18-4: تاثیر شبکههای اجتماعی اینترنتی درآگاهی از زمان و مکان تجمعات اعتراضی
درصد تراکمیدرصد معتبردرصد فراوانی30/130/129/2111بسیار زیاد77/046/945/5173زیاد95/718/718/269کم100/04/34/216بیتاثیر100/097/1369جمع2/911 اشتباه100/0380جمع کل
19-4: مقایسه سطح تاثیرگذاری شبکههای اجتماعی اینترنتی و سنتی بر اعتراضات:
در این پژوهش فرضیه رقیب ما تاثیرگذاری شبکههای اجتماعی سنتی بر افزایش مشارکت سیاسی غیر متعارف دانشجویان در جریان رویدادهای پس از اعتراضات بوده است. در پرسشی مقایسهای میان سطح تاثیرگذاری شبکههای اجتماعی اینترنتی و شبکههای اجتماعی سنتی و از پیش موجودی نظیر خانواده و گروه دوستان انجام دادیم. براساس نتایج بدست آمده مشخص گردید که 47/8% دانشجویان سطح تاثیرگذاری شبکههای اجتماعی اینترنتی را بیشتر از شبکههای اجتماعی سنتی ارزیابی میکنند، حال آنکه تنها 25/7% بر این باورند که شبکههای اجتماعی سنتی در این زمینه موثرتر بودهاند، 26/5% نیز معتقدند که هیچیک از این دو در شرکت جوانان و بویژه دانشجویان در رویدادهای اعتراضی پس از انتخابات موثر نبوده است و عواملی متفاوت را دخیل دانستهاند. در نتیجه مشخص میگردد که دانشجویان با اختلاف قابل توجهی شبکههای اجتماعی اینترنتی را موثرتر میدانند.
جدول19-4:مقایسه سطح تاثیرگذاری شبکههای اجتماعی اینترنتی و سنتی بر اعتراضات
درصد تراکمیدرصد معتبردرصدفراوانی47/847/845/5173شبکههای اجتماعی اینترنتی نظیر فیسبوک73/525/724/593شبکههای اجتماعی سنتی همچون خانواده و دوستان100/026/525/396هیچیک از موارد فوق در این زمینه موثر نبودند100/095/3362جمع4/718 اشتباه100/0380جمع کل
20-4: الگوی مشارکت(مواضع پس از انتخابات): در پاسخ به سئوال زیر 11/3% بر پذیرش بدون قید و شرط نتایج اعلام شده در انتخابات تاکید کردهاند، 7/6% بر این باورند که هرچند بر عملکرد شورای نگهبان انتقاداتی وارد است اما نظر این شورا باید مورد پذیرش قرارگیرد. با جمع این دو عدد بدین نتیجه میرسیم که تنها18/9% دانشجویان بر پذیرش نتایج اعلام شده از سوی نظام تاکید کردهاند، اما از سویی دیگر 32/5% بر پیگیری قانونی اعتراض به نتایج اعلام شده از طریق مبادی ذیربط تاکید کردند،24/0% بر اعتراضات مسالمتآمیز و24/6% نیز بر ادامه اعترضات در هرصورت تاکید کردهاند.نتایج بدست آمده نشان میدهد 81/1% دانشجویان نتایج اعلام شده پس از انتخابات را نپذیرفته و بر اعتراضات در سطوح و به شیوههای گوناگون تاکید کردهاند و آن را در راستای منافع ملی ارزیابی کردهاند.
جدول20-4: الگوی مشارکت(مواضع پس از انتخابات)
درصد تراکمیدرصد معتبردرصدفراوانی11/311/310/540پذیرش بدون قید و شرط نتاج اعلام شده18/97/67/127پذیرش نظر شورای نگهبان علیرغم انتقادات وارده به آن51/432/530/3115پیگیری قانونی اعتراض به نتایج و تقاضای رسیدگی از طریق مراجع قانونی75/424/022/485اعتراض به نتایج با شرکت در راهپیماییهای مسالمتآمیز99/724/622/987پیگیری اعتراضات با شرکت در راهپیماییهای بعدی همچون سیزده آبان و عاشورا 100/0100/093/2354 جمع6/826 اشتباه100/0380جمع کل
21-4: الگوی مشارکت(واکنش شهروندان به تضییع حقوقشان از سوی حکومت):
در پاسخ به سئوال زیر 9/8% پاسخگویان بیتفاوتی و قهر از دنیای سیاست، 16/5% پیگیری مطالبات از روشهای قانونی، 42/3% اقدامات اعتراضی مسالمتآمیز، 26/3% اعتراض خشونتآمیز به قصد تغییر ساختار قدرت و 5/1% نیز اقدامات تجزیهطلبانه را به عنوان واکنش طبیعی در برابر تضییع مداوم حقوقشان برگزیدهاند. نتایج بدست آمده نشان از آن دارد که دانشجویان به طور عمده بر راههای مسالمتآمیز اعتراض و تغییرات سیاسی باور دارند، هرچند درصد قابل توجه(26/3%) افرادی که بر اقدامات خشونتآمیز به منظور مقابله با حکومت تاکید دارند را نیز نباید از نظر دور داشت.
جدول21-4: الگوی مشارکت(واکنش شهروندان به تضییع حقوقشان از سوی حکومت)
درصد تراکمیدرصد معتبردرصدفراوانی9/89/89/536بیتفاوتی و قهر از دنیای سیاست26/316/516/161پیگیری مطالبات از روشهای قانونی68/942/341/1156اقدامات اعتراضی مسالمتآمیز94/926/325/597اعتراضات خشونتآمیز به قصد تغییر ساختار قدرت100/05/15/019اقدامات تجزیهطلبانه100/097/1369جمع100/011 اشتباه 100/0380جمع کل
22-4: عوامل موثر بر مشارکت سیاسی از نگاه دانشجویان:
بر اساس نتایج بدست آمده در زیر در ارتباط با عوامل موثر بر مشارکت سیاسی مردم و حضور آنها در پای صندوقهای رای 27/8% دانشجویان برنامهها و تبلیغات صدا و سیمای حکومتی را عامل اصلی شرکت مردم در انتخابات اخیر اعلام کردهاند، تنها3/1% پرسششوندگان توصیه مراجع تقلید را به عنوان عامل اصلی شرکت مردم در انتخابات برگزیدهاند، 23/3% ترس از مشکلات آتی بر اثر رای ندادن،3/9% گرایشات قومی و اکثر دانشجویان یعنی41/9% تعلقات ملی و مسئولیت شهروندی را عامل اصلی مشارکت مردم در انتخابات اخیر ریاستجمهوری دانستهاند.
جدول22-4: عوامل موثر بر مشارکت سیاسی از نگاه دانشجویان
درصد تراکمیدرصد معتبردرصدفراوانی27/827/826/199 برنامهها و تبلیغات صدا و سیما30/93/12/911توصیه مراجع تقلید54/223/321/883ترس از مشکلات پیش آمده بر اثر رای ندادن58/13/93/714گرایشات قومی نسبت به نامزدهای انتخاباتی100/041/939/2149تعلقات ملی و مسئولیت شهروندی100/093/7356جمع6/324 اشتباه100/0380جمع کل
23-4: میزان رضایت سیاسی دانشجویان:
باور دانشجویان در خصوص وضعیت سیاسی حال و حاضرکشور و میزان رضایت آنان از شرایط حاکم در پرسشی مورد ارزیابی قرارگرفته است. نتایج بدست آمده نشان از نارضایتی گسترده و عمیق دانشجویان از شرایط سیاسی حاکم بر کشور و وضعیت آزادی بیان دارد. تنها 7/2% از پرسششوندگان بر این باورند که شرایط سیاسی و وضعیت آزادی بیان در کشور کاملا مناسب بوده و مشکلی در این خصوص وجود ندارد، 7/5% نیز بر این باورند که هرچند محدودیتهایی وجود دارد اما امکان بیان آزادانه عقاید سیاسی فراهم است. در مجموع و با جمع دو عدد فوق بدین نتیجه میرسیم که تنها 14/7% دانشجویان در مجموع از شرایط سیاسی حاکم برکشور رضایت دارند، حال آنکه 9/9% از پاسخگویان علیرغم اعتقاد به وجود محدودیتها وشرایط نامناسب همچنان به دستیابی به مطالبات و امکان تغییر از طریق انتخابات باور دارند، نکته جالب توجه اینجاست که اکثریت قریب به اتفاق جمعیت دانشجویی پرسششونده، یعنی 75/4% معتقدند جوسیاسی حاکم کاملا بسته بوده و حاکمیت به هیچ عنوان تحمل شنیدن عقاید مخالف را ندارد. نتایج نشاندهنده میزان بسیار بالای نارضایتی شدید از وضعیت سیاسی حاکم در میان دانشجویان است.
جدول23-4: میزان رضایت سیاسی دانشجویان
درصد تراکمیدرصد معتبردرصدفراوانی7/27/27/127رضایت سیاسی کامل14/77/57/428رضایت سیاسی نسبی24/69/99/737نارضایتی سیاسی نسبی100/075/474/2282نارضایتی سیاسی شدید100/098/4374جمع1/66 اشتباه100/0380جمع کل
24-4: حمایت از مواضع سیاسی طیفها و شخصیتهای سیاسی:
بر اساس نتایج بدست آمده در ارتباط با حمایت از شخصیتها و گروههای سیاسی و تصمیمات آنها پس از انتخابات که در جدول 24-4 قابل مشاهده است، تنها 13/7% از رییسجمهور منتخب نظام، محمود احمدی نژاد حمایت کرده و مواضع او را در راستای منافع ملی ارزیابی کردهاند که نشاندهنده میزان بسیار پایین حمایت از او در میان دانشجویان است، در این میان 5/4% به اصوگرایان مستقل و 7/3% نیز به هاشمی رفسنجانی رای دادهاند. هرچند بیشترین میزان حمایت دانشجویان از شخصیتها و طیفهای سیاسی به رهبران معترض به نتایج انتخابات یعنی آقایان موسوی و کروبی تعلق گرفته است، اما درصد چندان بالایی را شامل نمیشود و 27/0% دانشجویان این دو را انتخاب کردهاند. در مقابل بیشترین درصد پرسششوندگان یعنی46/6% مواضع هیچیک از این طیفها و شخصیتها را در راستای منافع ملی نمیدانند. به نظر میرسد درصد بالایی از این افراد اصولا به نظام سیاسی موجود و طیفها و شخصیتهای سیاسی درون این نظام اعتقاد ندارند و از این روست که هیچیک از مواضع اتخاذ شده پس از انتخابات از سوی این طیفها و مواضع سیاسی را در راستای منافع ملی ارزیابی نمیکنند. نتایج بدست آمده در 25-4 گویای این مدعا میباشد.
جدول24-4:حمایت ازمواضع سیاسی طیفها و شخصیتهای سیاسی
درصد تراکمیدرصد معتبردرصدفراوانی13/713/713/451محمود احمدینژاد- جنتی- احمد خاتمی19/15/45/320اصولگرایان معتدل مانند علی لاریجانی و احمد توکلی26/47/37/127 هاشمی رفسنجانی53/427/026/3100میرحسین موسوی- مهدی کروبی100/046/645/5173هیچکدام100/097/6371جمع2/49اشتباه100/0380جمع کل
25-4: سطح اعتماد به نظام سیاسی:
سطح اعتماد به نظام سیاسی میتواند پاسخگوی سئوالات بسیاری در خصوص الگو و شکل مشارکت باشد. از این رو به بررسی سطح اعتماد دانشجویان به نظام سیاسی پرداختیم. بر اساس نتایج بدست آمده که در جدول 25-4 قابل مشاهده است، ملاحظه میگردد دانشجویان سطح اعتماد عمومی به نظام سیاسی را بسیار پایین ارزیابی میکنند. تنها 5/1% سطح اعتماد عمومی به نظام را بسیار بالا میدانند، 7/2% علیرغم انتقادات وارده به تصمیمات اتخاذ شده، سطح اعتماد عمومی به کلیت نظام و شخصیتهای سیاسی را بالا ارزیابی میکنند، 38/8% معتقدند اگرچه مردم به قانون اساسی و نهادهای برآمده از آن اعتماد دارند اما اعتمادی به شخصیتهای نظام ندارند و درصد بسیار بالایی از دانشجویان یعنی 48/9% که در حدود نیمی از پرسششوندگان را شامل میشود سطح اعتماد عمومی به نظام سیاسی را صفر دانسته و بر این باورند که مردم به هیچ عنوان موجودیت نظام و شخصیتهای سیاسی را قبول ندارند. این نتایج میتواند زنگ خطر را برای هر نظام سیاسی به صدا درآورد، زیرا چنین سطح پایینی از مشروعیت بویژه در میان دانشگاهیان و نخبگان کشور حداقل در بلندمدت مشکلات و گرفتاریهای متعددی را برای نظام ایجاد خواهد کرد و زمامداری در این شرایط برای نظام حاکم بسیار مشکل خواهد بود.
جدول25-4: سطح اعتماد به نظام سیاسی
درصد تراکمیدرصد معتبردرصدفراوانی5/15/15/019اعتماد کامل به نظام12/37/27/127اعتماد نسبی51/138/838/2145بی اعتمادی نسبی100/048/948/2183بی اعتمادی کامل100/098/4374جمع1/66 اشتباه100/0380جمع کل
26-4: سطح تقاضا:
در پرسش زیر سطح تقاضای دانشجویان مورد بررسی قرار گرفت که بر این اساس 29/3% مشکلات سیاسی را برای رسیدگی در اولویت دانستند، 55/5 % که بیشترین درصد پاسخها را شامل میشود بر اولویت مسائل اقتصادی برای رسیدگی تاکید کرده، تنها2/9% بر این باورند که مشکلات و معضلات اعتقادی و مذهبی در اولویت رسیدگی قرار دارند،4/0% مسائل قومی و تبعیضهای روا داشته شده به قومیتها را در اولویت رسیدگی دانسته و8/5% نیز مسائلی دیگر را که ما بدانها اشاره نکرهایم به عنوان اولویت نخست خود انتخاب کردهاند که در این میان بیشترین پاسخهای مورد اشاره از سوی پرسششوندگان مربوط به مشکلات فرهنگی بوده است. در مجموع میتوان ملاحظه کرد که مسائل اقتصادی با اختلافی زیاد در صدر مسائلی قرار دارد که دانشجویان خواهان رسیدگی به آن هستند.
جدول 26-4: سطح تقاضا
درصد تراکمیدرصد معتبردرصدفراوانی29/329/328/9110مشکلات سیاسی 84/655/354/7208مشکلات اقتصادی و اجتماعی87/52/92/911مشکلات و محدودیتهای مذهبی91/54/03/915مسائل مربوط به تبعیضهای قومی100/08/58/432هیچیک از موارد فوق100/098/9376جمع1/14 اشتباه100/0380جمع کل
فصل پنجم: ارتباط متغیرهای زمینهای با متغیرهای مستقل
1-5: ارتباط میان متغیرهای جمعیت شناختی و مدت زمان استفاده از اینترنت و شبکههای اجتماعی اینترنتی:
1-1-5 :رابطه میان سن و مدت زمان استفاده از اینترنت:
سنجمع1355-13501360-13561365-13611370-1366به طور معمول چه مدت زمانی از اینترنت استفاده میکنید؟7622/3 00/0 15/6 2413/2 5137/0 روزانه کمتر از یک ساعت 110932/000/0950/05831/94230/43-1 ساعت در روز26920/2133/3%211/15128/0 1510/9روزانه بیش از 3 ساعت 37822/9 266/7 527/8 4625/3 2518/1به طور میانگین بیش از 10 ساعت در هفته 492/6 00/015/6 31/653/6از اینترنت استفاده نمیکنم5341100/03100/018100/0 182100/0138100/0 جمع کل
آزمون کای- اسکور
سطح معناداریدرجه آزادیارزش0/0001244/711آمار آزمون کای2- پیرسون 0/0001245/940نسبت حداکثر بزرگنمایی0/000116/968پیوند خطی341تعداد مشاهدات معتبر
1-1-5 :رابطه میان سن و مدت زمان استفاده از اینترنت:
با توجه به نتایج بدست آمده در جدول کای اسکور(44/711) با ضریب خطای 5% بدین نتیجه میرسیم که میان سن و استفاده از اینترنت رابطه معنادار وجود دارد. اما از آنجا که جدول کای- اسکور تنها سطح و نه جهت معناداری را به ما نشان میدهد از نگاه ما نمیتوان به رابطهای معنادار در جهت مورد نظر دست یافت. با رجوع به دادههای بدست آمده در جدول تنها در نگاهی کلی میتوان گفت که متولدین گروه سنی 1365-1361 بیش از سایر گروههای سنی از اینترنت بهره میگیرند.
2-1- 5: رابطه میان جنسیت و مدت زمان استفاده از اینترنت:
جمعجنسیتبه طور معمول چه مدت زمانی از اینترنت استفاده میکنید؟مردزن8823/24121/64724/9روزانه کمتر از یک ساعت112232/26232/66031/73-1 ساعت در روز27620/14222/15418/0روزانه بیش از 3 ساعت 384 22/24222/14222/2به طور میانگین بیش از 10 ساعت در هفته492/431/663/2از اینترنت استفاده نمیکنم5379100/0190100/0189100/0جمع کل
آزمون کای - اسکور
سطح معناداریدرجه آزادیارزش 0/684 42/281آمار آزمون کای2- پیرسون 0/68042/303نسبت حداکثر بزرگنمایی0/83910/041پیوند خطی379تعداد مشاهدات معتبر
2-1- 5: رابطه میان جنسیت و مدت زمان استفاده از اینترنت:
بر اساس نتایج بدست آمده در جدول کای- اسکور(2/281) با ضریب خطای 5% روشن است که ارتباطی میان جنسیت و مدت زمان استفاده از اینترنت وجود ندارد. به عبارت دیگر تفاوتهای جنسیتی تاثیری بر مدت زمان بهرهگیری از اینترنت ندارد.
3-1-5:رابطه میان حوزه تحصیلی و مدت زمان استفاده از اینترنت:
حوزه تحصیلیجمعهنرپزشکیعلوم انسانیفنی و علوم پایهبه طور معمول چه مدت زمانی از اینترنت استفادهمیکنید؟6121/6%228/6%1147/8%2722/1%2116/2%روزانه کمتر از یک ساعت19433/3%228/6%417/4%5141/8%3728/5%3-1 ساعت در روز26021/3%228/6%313/0%1512/3%4030/8%روزانه بیش از 3 ساعت 35920/9%114/3%417/4%2621/3%2821/5%به طور میانگین بیش از 10 ساعت در هفته482/8% 00/0%14/3% 32/5%43/1%از اینترنت استفاده نمیکنم5282100/0%7100/0%23100/0%122100/0%130100/0%جمع کل
آزمون کای- اسکور
سطح معناداریدرجه آزادیارزش0/0091226/449آمار آزمون کای2- پیرسون 0/0131225/414نسبت حداکثر بزرگنمایی0/01615/851پیوند خطی282تعداد مشاهدات معتبر
3-1-5: رابطه میان حوزه تحصیلی و مدت زمان استفاده از اینترنت:
با توجه به نتایج بدست آمده در جدول کای- اسکور(26/449) با سطح معناداری 5%، بدین نتیجه میرسیم که میان حوزه یا زمینه تحصیلی دانشجویان با مدت زمان استفاده آنان از اینترنت رابطه معناداری وجود دارد. در این پرسش برای ما گزینههای 3 و 2 از اهمیت بالاتری برخوردار است و در واقع دانشجویانی را که روزانه بیش از 3 ساعت یا 3-1 ساعت در روز از اینترنت استفاده میکنند را کاربر حرفهای اینترنت تعریف میکنیم. بر این اساس و با جمع دادههای مربوط به گزینههای 3و2 بیشترین درصد کاربران حرفهای اینترنت را دانشجویان فنی و علوم پایه با 59/3% تشکیل میدهند و پس از آن دانشجویان هنر با 57/2%، علوم انسانی با 54/1% و کمترین تعداد کاربران حرفهای اینترنت نیز مربوط به پزشکی است که تنها 30/4% آنان کاربر حرفهای اینترنت هستند. از سویی دیگر باز هم بیشترین تعداد دانشجویانی را که به هیچ عنوان از اینترنت استفاده نمیکنند را در میان دانشجویان پزشکی(4/3%) مشاهده میکنیم. در نگاهی کلی دانشجویان فنی و علوم پایه بیشترین میزان استفاده از اینترنت و دانشجویان پزشکی کمترین میزان استفاده از اینترنت را دارند.
4-1-5:رابطه سن و مدت زمان استفاده از شبکههای اجتماعی اینترنتی:
سنجمع1355-13501360-13561365-13611370-1366چه مدت از شبکههای اجتماعی اینترنتی استفاده میکنید؟82/300/000/042/242/9 بسیار زیاد14613/500/015/62513/72014/5زیاد27722/6133/3422/24524/72719/6مدت زمانی محدود 39126/700/0633/35530/23021/7 خیلی کم411934/9266/7738/95329/15741/3 از اینگونه سایتها استفاده نمیکنم 5341100/03100/018100/0182100/0138100/0 جمع کل
آزمون کای- اسکور
سطح معناداریدرجه آزادیارزش 0/559 1210/655آمار آزمون کای2- پیرسون 0/412 1212/431نسبت حداکثر بزرگنمایی0/98410/000پیوند خطی341تعداد مشاهدات معتبر
4-1-5:رابطه سن و مدت زمان استفاده از شبکههای اجتماعی اینترنتی:
بر اساس نتایج بدست آمده از جدول کای اسکور و آزمون کای 2- پیرسون(10/655) با سطح معناداری 5% این نتیجه بدست میآید که میان سن و میزان استفاده از شبکههای اجتماعی اینترنتی رابطه معناداری وجود ندارد. اما با رجوع به دادههای جدول4-1-5 بدین نتیجه میرسیم که میان این دو رابطه وجود دارد. ملاحظه میگردد که هرچه سن کمتر است استفاده از شبکههای اجتماعی اینترنتی بیشتر است. ملاک ما در این پرسش گزینههای 2و1 میباشد و پاسخدهندگان به این گزینهها که اعلام داشتهاند از این شبکهها زیاد استفاده میکنند از نگاه ما کاربران حرفهای شبکههای اجتماعی اینترنتی را تشکیل میدهند. با جمع پاسخهای این دو گزینه در هر گروه سنی بدین نتیجه میرسیم که بیشترین تعداد کاربران حرفه ای شبکههای اجتماعی اینترنتی(17/4%) در گروه سنی1370-1366 قرار دارند و با افزایش سن استفاده از این شبکهها کاهش مییابد. تعداد کاربران حرفهای شبکههای اجتماعی درگروه سنی1365-1361( 15/9%)، متولدین 1360-1356 ( 5/6%) و گروه سنی 1355-1350(0/0) میباشد. این نتایج ما را متوجه این امر میسازد که علاقه جوانان کم سن وسالتر بدین شبکهها بیشتر است که البته دستیابی به این نتایج دور از انتظار هم نبود و نشان میدهد که با توجه به جمعیت بالای نوجوانان و جوانان کشور درآینده نزدیک شاهد رشد بالای تعداد کاربران این شبکهها در ایران خواهیم بود.
5-1-5: رابطه جنسیت با مدت زمان استفاده از شبکههای اجتماعی اینترنتی:
جمعجنسیتچه مدت از شبکههای اجتماعی اینترنتی استفاده میکنید؟مردزن102/663/142/1بسیار زیاد15013/22211/52814/8زیاد2 8522/44121/54423/3مدت زمانی محدود 310226/85830/44423/3خیلی کم4 13335/06433/56936/5از اینگونه سایتها استفاده نمیکنم5380100/0191100/0189100/0جمع کل
آزمون کای- اسکور
سطح معناداریدرجه آزادیارزش0/505 43/325آمار آزمون کای2- پیرسون 0/50343/335نسبت حداکثر بزرگنمایی0/84210/040پیوند خطی380تعداد مشاهدات معتبر
5-1-5: رابطه جنسیت با مدت زمان استفاده از شبکههای اجتماعی اینترنتی
بر اساس نتایج بدست آمده از جدول کای اسکور و آزمون کای 2- پیرسون(3/325)در سطح معناداری 5% این نتیجه بدست میآید که میان جنسیت و میزان استفاده از شبکههای اجتماعی اینترنتی رابطه معناداری وجود ندارد. باز هم شاهد آن هستیم که میان دانشجویان دختر و پسر تفاوت معناداری وجود ندارد. البته استفاده از شبکههای اجتماعی اینترنتی در میان زنان اندکی بیشتر است.
6-1-5: ارتباط میان حوزه تحصیلی و مدت زمان استفاده از شبکههای اجتماعی اینترنتی:
حوزه تحصیلیجمعهنرپزشکیعلوم انسانیفنی و علوم پایهچه مدت از شبکههای اجتماعی اینترنتی استفاده میکنید؟162/1114/314/332/518/0بسیار زیاد4315/200/028/71915/62216/9زیاد26422/700/0313/02621/33526/9مدت زمانی محدود 37727/3228/6730/42923/83930/0خیلی کم49232/6457/11043/54536/93325/4از اینگونه سایتها استفاده نمیکنم5282100/07100/023100/0122100/0130100/0جمع کل
آزمون کای- اسکور
سطح معناداریدرجه آزادیارزش0/113 1218/087آمار آزمون کای2- پیرسون 0/1071218/297نسبت حداکثر بزرگنمایی0/06213/478پیوند خطی282تعداد مشاهدات معتبر
6-1-5: ارتباط میان حوزه تحصیلی و مدت زمان استفاده از شبکههای اجتماعی اینترنتی:
بر اساس نتایج بدست آمده از جدول کای اسکور و آزمون کای 2- پیرسون(18/087)در سطح معناداری 5% این نتیجه بدست میآید که میان حوزه تحصیلی و میزان استفاده از شبکههای اجتماعی اینترنتی رابطه معناداری وجود ندارد. اما با توجه خاص به گزینههای 2و1 که پیش از این نیز اعلام داشتیم پاسخدهندگان به این دو گزینه از نگاه ما کاربران حرفهای شبکههای اجتماعی اینترنتی را تشکیل میدهند با جمع پاسخهای مربوط به دو گزینه فوق در هر حوزه تحصیلی در مییابیم که دانشجویان علوم انسانی بیشترین میزان استفاده از این شبکهها را دارند(18/1) و پس از آن به ترتیب دانشجویان فنی و علوم پایه(17/7)، دانشجویان هنر(14/3) و در انتها نیز دانشجویان پزشکی(13%) قرار دارند. نکته جالب توجه بیعلاقگی دانشجویان پزشکی به اینترنت و شبکههای اجتماعی اینترنتی است. این گروه از دانشجویان هم در میزان استفاده از اینترنت و هم در مدت زمان بهرهگیری از شبکههای اجتماعی اینترنتی در رتبه آخر قرار دارند. در نتیجه از نگاه ما با رجوع به دادههای بدست آمده میتوان گفت که میان دو متغیر آزمون شده رابطهای معنادار وجود دارد.
7-1-5:رابطه سن با تغییرات ایجاد شده در استفاده از شبکههای اجتماعی اینترتی در جریان انتخابات و پس از آن
سنجمع1350-13551360-13561365-13611370-1366آیا در ایام انتخابات و اعتراضات پس از آن تغییری در مدت استفاده و تعداد کاربران شبکههای اجتماعی ایجاد شد؟ 16749/0%133/3%844/4%9552/2%6345/7% به شدت بر تعداد کاربران و میزان استفاده از این شبکهها افزوده شد111734/3%266/7%422/2%6636/3%4532/6% بر تعداد کاربران و میزان استفاده از این شبکهها افزوده شد2113/2%00/0%15/6%94/9%17/0%تغییر چندانی به وجود نیامد351/5%00/0%00/0%15/0%42/9% هیچگونه تغییری ایجاد نشد44112/0%00/0527/8%116/0%2518/1% نمیدانم5341100/0 3100/0%18 100/0%182100/0%138100/0% جمع کل
آزمون کای- اسکور
سطح معناداریدرجه آزادیارزش0/0161224/698آمار آزمون کای2- پیرسون 0/0111225/871نسبت حداکثر بزرگنمایی0/12312/383پیوند خطی341تعداد مشاهدات معتبر
7-1-5:رابطه سن با تغییرات ایجاد شده در استفاده از شبکههای اجتماعی اینترتی در جریان انتخابات و پس از آن:
هرچند بر اساس نتایج بدست آمده از جدول کای اسکور و آزمون کای 2- پیرسون(24/698)در سطح معناداری 5% این نتیجه بدست میآید که میان سن و تغییرات ایجاد شده در استفاده از شبکههای اجتماعی اینترتی در جریان انتخابات و پس از آن رابطه معناداری وجود دارد، اما با رجوع به دادههای جدول 7-1-3 معناداری را در جهتی که مورد نظرمان میباشد نیافتیم؛ از این رو به باور ما سن تغییری بر پاسخهای مرتبط با پرسش فوق ایجاد نمیکند.
8-1-5: رابطه جنسیت با تغییرات ایجاد شده در استفاده از شبکههای اجتماعی اینترتی در جریان انتخابات و پس از آن:
جمعجنسیتآیا در ایام انتخابات و اعتراضات پس از آن تغییری در مدت استفاده و تعداد کاربران شبکههای اجتماعی ایجاد شد؟مردزن18649/2%10856/8%7841/5% به شدت بر تعداد کاربران و میزان استفاده از این شبکهها افزوده شد112733/6%5629/5%7137/8% بر تعداد کاربران و میزان استفاده از این شبکهها افزوده شد2133/4%63/2%73/7% تغییر چندانی به وجود نیامد351/3%31/6%21/1% هیچگونه تغییری ایجاد نشد44712/4%178/9%3016/0% نمیدانم 5378100/0%190100/0%188100/0 جمع کل
آزمون کای- اسکور
سطح معناداریدرجه آزادیارزش0/033 410/473آمار آزمون کای2- پیرسون 0/032410/547نسبت حداکثر بزرگنمایی 0/70017/173پیوند خطی378تعداد مشاهدات معتبر
8-1-5: رابطه جنسیت با تغییرات ایجاد شده در استفاده از شبکههای اجتماعی اینترتی در جریان انتخابات و پس از آن:
بر اساس نتایج بدست آمده از جدول کای اسکور و آزمون کای 2- پیرسون(10/473)در سطح معناداری 5% این نتیجه بدست میآید که میان جنسیت و تغییرات ایجاد شده در استفاده از شبکههای اجتماعی اینترتی در جریان انتخابات و پس از آن رابطه معناداری وجود ندارد.
9-1-5: رابطه حوزه تحصیلی با تغییرات ایجاد شده در استفاده شبکههای اجتماعی اینترتی در جریان انتخابات و پس از آن:
حوزه تحصیلیجمعهنرپزشکیعلوم انسانیفنی و علوم پایهآیا در ایام انتخابات و اعتراضات پس از آن تغییری در مدت استفاده و تعداد کاربران شبکههای اجتماعی ایجاد شد؟14350/9%457/1%1252/2%6250/8%6550/4% به شدت بر تعداد کاربران و میزان استفاده از این شبکهها افزوده شد19533/8%228/6%730/4%4436/1%4232/6% بر تعداد کاربران و میزان استفاده از این شبکهها افزوده شد251/8%00/0%00/0%32/5%21/6% تغییر چندانی به وجود نیامد341/4%00/0%14/3%1 0/8%21/6% هیچگونه تغییری ایجاد نشد43412/1%114/3%313/0%129/8%18 14/0% نمیدانم5281100/0%7100/0%23100/0122100/0%129100/0% جمع کل
آزمون کای- اسکور
سطح معناداریدرجه آزادیارزش0/982 124/070آمار آزمون کای2- پیرسون 0/978124/251نسبت حداکثر بزرگنمایی0/65010/205پیوند خطی281تعداد مشاهدات معتبر
9-1-5: رابطه حوزه تحصیلی با تغییرات ایجاد شده در استفاده شبکههای اجتماعی اینترتی در جریان انتخابات و پس از آن:
بر اساس نتایج بدست آمده از جدول کای اسکور و آزمون کای2- پیرسون(4/070)در سطح معناداری 5% این نتیجه بدست میآید که میان حوزه تحصیلی و تغییرات ایجاد شده در استفاده از شبکههای اجتماعی اینترتی در جریان انتخابات و پس از آن رابطه معناداری وجود ندارد.
10- 1-5 : رابطه میان سن و منابع اصلی کسب اخبار:
سنجمع1355-13501360-13561365-13611370-1366اخبار مورد نیاز خود را عمدتا از طریق کدام منبع به دست میآورید؟288/7%00/0%317/6%158/7%107/8%روزنامهها15416/8%133/3%15/9%2514/5%2720/9%صدا و سیمای دولتی24815/0%00/0%211/8%2916/9%1713/2%شبکههای ماهوارهای316551/4%266/7%1058/8%8951/7%6449/6%سایتهای اینترنتی4268/1%00/0%15/9%148/1%118/5%شبکههای اجتماعی سنتی5321100/0%3100/0%17100/0%172100/0%129100/0%جمع کل
آزمون کای- اسکور
سطح معناداریدرجه آزادیارزش0/822127/510آمار آزمون کای2- پیرسون 0/758128/337نسبت حداکثر بزرگنمایی0/78810/072پیوند خطی321تعداد مشاهدات معتبر
10- 1-5 : رابطه میان سن و منابع اصلی کسب اخبار:
بر اساس نتایج بدست آمده از جدول کای اسکور و آزمون کای2- پیرسون(7/510)در سطح معناداری 5% این نتیجه بدست میآید که میان سن و منابع کسب اخبار رابطه معناداری وجود ندارد.
11-1-5: رابطه میان جنسیت و منابع اصلی کسب اخبار:
جمعجنسیتاخبار مورد نیاز خود را عمدتا از طریق کدام منبع به دست میآورید؟مردزن329/0%158/3%179/6%روزنامهها16417/9%1910/6%4525/4%صدا و سیمای دولتی25114/3%2815/6%2313/0%شبکههای ماهوارهای318050/4%10357/2%7743/5%سایتهای اینترنتی4308/4%158/3%158/5%شبکههای اجتماعی سنتی5357100/0%180100/0%177100/0%جمع کل
آزمون کای- اسکور
سطح معناداریدرجه آزادیارزش0/005 414/909آمار آزمون کای2- پیرسون 0/004415/234نسبت حداکثر بزرگنمایی0/01016/617پیوند خطی357تعداد مشاهدات معتبر
11-1-5: رابطه میان جنسیت و منابع اصلی کسب اخبار:
بر اساس نتایج بدست آمده از جدول کای اسکور و آزمون کای2- پیرسون(14/909)در سطح معناداری 5% این نتیجه بدست میآید که میان جنسیت و منابع اصلی کسب اخبار رابطه معناداری وجود دارد. برای ما استفاده از اینترنت و از سویی دیگر روزنامهها و صدا و سیمای دولتی به عنوان منبع اصلی کسب اخبار از اهمیت بالاتری برخوردار است. در مجموع اینترنت و شبکههای ماهوارهای را منابع غیررسمی کسب خبر و صداوسیمای و روزنامهها را منابع رسمی کسب اخبار مینامیم. با توجه به دادههای بدست آمده در جدول11-1-3 ملاحظه میگردد که مردان(57/2) بیش از زنان(43/5) از اینترنت به عنوان منبع اصلی کسب اخبار استفاده میکنند؛از دیگر سو زنان بیشتر تحت تاثیر منابع رسمی کسب اخبار هستند و در حالیکه 25/4% زنان از صداوسیما به عنوان منبع اصلی کسب اخبار بهره میگیرند، در مردان این میزان تنها 10/6% است.
حوزه تحصیلیجمعهنرپزشکیعلوم انسانیفنی و علوم پایهاخبار مورد نیاز خود را عمدتا از طریق کدام منبع به دست میآورید؟228/3%114/3%313/6%98/1%97/1%روزنامهها13713/9%228/6%627/3%1715/3%129/5%صدا و سیمای دولتی24015/0%114/3%313/6%2320/7%1310/3%شبکههای ماهوارهای314153/0%342/9%731/8%5650/5%7559/5%سایتهای اینترنتی4269/8%00/0%313/6%65/4%1713/5%شبکههای اجتماعی سنتی5266100/0%7100/0%22100/0%11100/0%126100/0%جمع کل
12-1-5: رابطه میان حوزه تحصیلی و بهرهگیری از اینترنت به عنوان منبع اصلی کسب اخبار:
آزمون کای- اسکور
سطح معناداریدرجه آزادیارزش0/078 1219/473آمار آزمون کای2- پیرسون 0/0711219/782نسبت حداکثر بزرگنمایی0/00219/998پیوند خطی266تعداد مشاهدات معتبر
12-1-5: رابطه میان حوزه تحصیلی و بهرهگیری از اینترنت به عنوان منبع اصلی کسب اخبار:
بر اساس نتایج بدست آمده از جدول کای اسکور و آزمون کای2- پیرسون(19/473)در سطح معناداری 5% بدین نتیجه میرسیم که میان حوزه تحصیلی و منابع اصلی کسب اخبار رابطه معناداری وجود دارد. در میان تمامی حوزههای تحصیلی دانشجویان فنی و علوم پایه بیشترین درصدی را تشکیل میدهند(59/5) که از اینترنت به عنوان منبع اصلی کسب اخبار استفاده میکنند؛ پس از آن دانشجویان علوم انسانی با (50/5)، هنر با(42/9) و دانشجویان پزشکی با (31/8) قرار دارند. باز هم دانشجویان پزشکی کمترین تاثیرپذیری را از اینترنت نشان میدهند. از سوی دیگر این رابطه در خصوص بهرهگیری از منابع رسمی کسب اخبار (روزنامهها و صداوسیما) به شکل معکوس صادق است. بدین صورت که دانشجویان فنی کمترین تاثیرپذیری را از منابع رسمی کسب اخبار دارند. با جمع پاسخهای دو گزینه نخست که مربوط به روزنامهها و صداوسیمای حکومتی است درمییابیم که دانشجویان فنی و علوم پایه با (16/6) کمترین میزان استفاده از منابع رسمی کسب اخبار را دارند و پس از این گروه به ترتیب دانشجویان علوم انسانی با(23/4)، پزشکی با(40/9) و دانشجویان هنر(42/9) قرار دارند.
2-5: ارتباط میان متغیرهای جمعیت شناختی با سطح علاقهمندی و اعتماد به شبکههای اجتماعی اینترنتی:
1-2-5: رابطه میان سن و سطح علاقهمندی به مشارکت در گفتگوهای سیاسی و اجتماعی در شبکههای اجتماعی اینترنتی:
سنجمع1355-13501360-13561365 -13611370-1366 چه میزان به شرکت در گفتگوهای سیاسی در شبکههای اجتماعی اینترنتی علاقهمندید؟102/9%00/0%211/1%63/3%21/4%بسیار زیاد16719/6%133/3%422/2%3418/7%2820/3%زیاد215946/6%133/3%844/4%9150/0%5942/8%علاقه کمی دارم 310530/8%133/3%422/2%5128/0%4935/5%به هیچ عنوان علاقه ندارم4341100/03100/0%18100/0%182100/0%138100/0%جمع کل
آزمون کای- اسکور
سطح معناداریدرجه آزادیارزش0/476 98/679آمار آزمون کای2- پیرسون 0/61097/259نسبت حداکثر بزرگنمایی0/09512/784پیوند خطی341تعداد مشاهدات معتبر
بر اساس نتایج بدست آمده از جدول کای اسکور و آزمون کای2- پیرسون(8/679)در سطح معناداری 5% بدین نتیجه میرسیم که سن تاثیری بر سطح علاقهمندی دانشجویان به مشارکت در گفتگوهای سیاسی و اجتماعی در شبکههای اجتماعی اینترنتی ندارد.
2-2-5 : رابطه جنسیت و سطح علاقهمندی به مشارکت در گفتگوهای سیاسی و اجتماعی در شبکههای اجتماعی اینترنتی:
جمعجنسیت چه میزان به شرکت در گفتگوهای سیاسی در شبکههای اجتماعی اینترنتی علاقهمندید؟مردزن153/9%84/2%73/7%بسیار زیاد17218/9%3518/3%3719/6%زیاد217231/8%9147/6%8142/9%علاقه کمی دارم 312131/8%5729/8%6433/9%به هیچ عنوان علاقه ندارم4380100/0%191100/0%189100/0%جمع کل
آزمون کای- اسکور
سطح معناداریدرجه آزادیارزش0/778 31/098آمار آزمون کای2- پیرسون 0/77731/099نسبت حداکثر بزرگنمایی 0/65510/199پیوند خطی380تعداد مشاهدات معتبر
2-2-5: رابطه جنسیت و سطح علاقهمندی به مشارکت در گفتگوهای سیاسی و اجتماعی در شبکههای اجتماعی اینترنتی: بر اساس نتایج بدست آمده از جدول کای اسکور و آزمون کای2- پیرسون(1/098)در سطح معناداری 5% بدین نتیجه میرسیم که جنسیت تاثیری بر سطح علاقهمندی دانشجویان به مشارکت در گفتگوهای سیاسی و اجتماعی در شبکههای اجتماعی اینترنتی ندارد.
3-2-5: رابطه حوزه تحصیلی و سطح علاقهمندی به مشارکت در گفتگوهای سیاسی و اجتماعی در شبکههای اجتماعی اینترنتی:
حوزه تحصیلیجمعهنرپزشکیعلوم انسانیفنی و علوم پایهچه میزان به شرکت در گفتگوهای سیاسی در شبکههای اجتماعی اینترنتی علاقهمندید؟113/9%114/3%00/0%64/9%43/1بسیار زیاد15519/5%00/0%521/7%2923/8%2116/2%زیاد213347/2%342/9%1043/5%5645/9%6449/2%علاقه کمی دارم 38329/4%342/9%834/8%3125/4%4131/5%به هیچ عنوان علاقه ندارم4282100/0%7100/0%23100/0%122100/0%130100/0%جمع کل
آزمون کای- اسکور
سطح معناداریدرجه آزادیارزش0/488 98/465آمار آزمون کای2- پیرسون 0/36299/861نسبت حداکثر بزرگنمایی0/61110/259پیوند خطی282تعداد مشاهدات معتبر
3-2-5: رابطه حوزه تحصیلی و سطح علاقهمندی به مشارکت در گفتگوهای سیاسی و اجتماعی در شبکههای اجتماعی اینترنتی:
بر اساس نتایج بدست آمده از جدول کای اسکور و آزمون کای2- پیرسون(8/465)در سطح معناداری 5% بدین نتیجه میرسیم که تفاوت حوزه تحصیلی تاثیری بر سطح علاقهمندی دانشجویان به مشارکت در گفتگوهای سیاسی و اجتماعی در شبکههای اجتماعی اینترنتی ایجاد نمیکند.
4-2-5:ارتباط سن با سطح اعتماد دانشجویان به شبکههای اجتماعی اینترنتی:
سنجمع1355-13501360-13561365-13611370-1366 سطح اعتماد جوانان و بویژه دانشجویان را به سایتها و شبکههای اجتماعی اینترنتی را تا چه حد ارزیابی میکنید؟257/300/015/6137/1118/0بسیار زیاد115344/900/0844/48747/85842/0زیاد27923/200/0422/24424/23122/5 کم 3288/200/015/6158/2128/7خیلی کم45616/43100/0422/2%2312/6%2618/8نمیدانم5341100/03100/018100/0182100/0138100/0جمع کل
سطح معناداریدرجه آزادیارزش0/094 1218/787آمار آزمون کای2- پیرسون 0/2721214/459نسبت حداکثر بزرگنمایی0/66510/187پیوند خطی341تعداد مشاهدات معتبر
آزمون کای- اسکور
4-2-5:ارتباط سن با سطح اعتماد دانشجویان به شبکههای اجتماعی اینترنتی:
هرچند بر اساس نتایج بدست آمده از جدول کای اسکور و آزمون کای2- پیرسون(18/787)در سطح معناداری 5% به نظر میان سن و میزان اعتماد دانشجویان به شبکههای اجتماعی اینترنتی رابطه معناداری وجود ندارد.
5-2-5:ارتباط جنسیت با سطح اعتماد دانشجویان به شبکههای اجتماعی اینترنتی:
جمعجنسیت سطح اعتماد جوانان و بویژه دانشجویان را به سایتها و شبکههای اجتماعی اینترنتی را تا چه حد ارزیابی میکنید؟مردزن277/1 115/8168/5بسیار زیاد116844/29951/86936/5زیاد29123/94121/55026/5 کم 3348/9189/4 168/5 خیلی کم46015/82211/53820/1نمیدانم5380100/0191100/0189100/0جمع کل
آزمون کای- اسکور
سطح معناداریدرجه آزادیارزش0/021 411/547آمار آزمون کای2- پیرسون 0/020411/635نسبت حداکثر بزرگنمایی0/03314/570پیوند خطی380تعداد مشاهدات معتبر
5-2-5: ارتباط جنسیت با سطح اعتماد دانشجویان به شبکههای اجتماعی اینترنتی:
بر اساس نتایج بدست آمده از جدول کای اسکور و آزمون کای2-پیرسون(11/547)در سطح معناداری 5% مشخص میگردد میان جنسیت و میزان اعتماد دانشجویان به شبکههای اجتماعی اینترنتی رابطه معناداری وجود دارد. برای ما دو گزینه اول پرسش فوق دارای اهمیت است؛ یعنی گروهی که سطح اعتماد را بسیار بالا یا بالا ارزیابی کردهاند. بر همین اساس در مییابیم که مردان در مجموع سطح اعتماد جوانان و دانشجویان به این شبکهها را بالاتر از زنان ارزیابی میکنند. با جمع دو گزینه نخست در هر گروه جنسی ملاحظه میگردد که 57/6% مردان سطح اعتماد را بالا ارزیابی کردهاند، حال آنکه این میزان در زنان 45% است.
6-2-5: ارتباط زمینه تحصیلی با سطح اعتماد دانشجویان به شبکههای اجتماعی اینترنتی:
جمعهنرپزشکیعلوم انسانیفنی و علوم پایه سطح اعتماد جوانان و بویژه دانشجویان را به سایتها و شبکههای اجتماعی اینترنتی را تا چه حد ارزیابی میکنید؟196/700/014/3 97/4 96/9 بسیار زیاد112745/0228/6730/45444/36449/2زیاد27125/2228/6626/13226/23123/8 کم 3248/5114/3313/097/4 118/5خیلی کم44114/5228/6626/11814/81511/5نمیدانم5282100/07100/023100/0122100/0130100/0 جمع کل
آزمون کای- اسکور
سطح معناداریدرجه آزادیارزش0/797 127/847آمار آزمون کای2- پیرسون 0/796127/863نسبت حداکثر بزرگنمایی0/01815/554پیوند خطی282تعداد مشاهدات معتبر
6-2-5: ارتباط زمینه تحصیلی با سطح اعتماد دانشجویان به شبکههای اجتماعی اینترنتی:
هرچند بر اساس نتایج بدست آمده از جدول کای اسکور و آزمون کای2- پیرسون(7/847)در سطح معناداری 5% اینگونه استنباط میشود که میان حوزه تحصیلی و میزان اعتماد دانشجویان به شبکههای اجتماعی اینترنتی رابطه معناداری وجود ندارد، اما با ملاحظه دادههای بدست آمده در جدول 6-2-5 در مییابیم که بر اساس آنچه مدنظر ماست این دو با یکدیگر رابطهای معنادار دارند. بدین معنی که با جمع دو گزینه نخست پرسش فوق مشخص میگردد دانشجویان فنی و علوم پایه با 56/1% میزان اعتماد به این شبکهها را در بین جوانان و دانشجویان را بیش از سایر گروههای تحصیلی ارزیابی کردهاند؛ پس از آنها دانشجویان علوم انسانی با51/7%، دانشجویان گروه پزشکی با 34/7% و دانشجویان هنر با 28/6% قرار دارند.
فصل ششم: بررسی ارتباط میان سرمایه اجتماعی با متغیرهای مستقل
1-6: ارتباط میان سرمایه اجتماعی با مدت زمان استفاده از اینترنت و شبکههای اجتماعی اینترنتی:
1-1-6:رابطه میان سرمایه اجتماعی و مدت زمان استفاده از اینترنت:
سطح اعتماد مردم به نظام سیاسی را تا چه حد ارزیابی میکنید؟ به طور معمول چه مدت زمانی از اینترنت استفاده میکنید؟جمعبی اعتمادی شدیدبی اعتمادی نسبیاعتماد نسبیاعتماد کامل8823/63519/23926/9622/2842/1 روزانه کمتر از یک ساعت 111731/46234/14128/3933/3526/33-1 ساعت در روز27520/14323/62315/9622/23 15/8روزانه بیش از 3 ساعت 38422/53921/43624/8622/2315/8 به طور میانگین بیش از 10 ساعت در هفته 492/431/664/100/000/0از اینترنت استفاده نمیکنم5373100/0182100/0145100/027100/019100/0جمع کل
آزمون کای- اسکور
سطح معناداریدرجه آزادیارزش0/384 1212/791آمار آزمون کای2- پیرسون 0/3491213/284نسبت حداکثر بزرگنمایی0/18711/744پیوند خطی373تعداد مشاهدات معتبر
1-1-6:رابطه میان سرمایه اجتماعی و مدت زمان استفاده از اینترنت:
بر اساس نتایج بدست آمده از جدول کای اسکور و آزمون کای2- پیرسون(12/791)در سطح معناداری 5% اینگونه استنباط میشود که میان سرمایه اجتماعی و مدت زمان استفاده دانشجویان از اینترنت رابطه معناداری وجود ندارد. اما با توجه به دادههای بدست آمده ملاحظه میگردد که میان دو متغیر فوق رابطه معناداری وجود دارد. در پرسش پیرامون سرمایه اجتماعی که به طور دقیقتر به دنبال سنجش میزان اعتماد دانشجویان به نظام سیاسی است، تاکید ما عمدتا بر روی گزینههای 1(اعتماد کامل به نظام) و 4(بیاعنمادی کامل به نظام سیاسی) است و در پرسش مربوط به استفاده از اینترنت نیز به طور عمده بر دو گزینه3و2 نظر داریم که پاسخگویان به این دو گزینه از نگاه ما کاربران حرفهای اینترنت را تشکیل میدهند. بر این اساس میتوان به رابطهای هرچند ضعیف دست یافت. با کاهش اعتماد به نظام، مدت زمان استفاده از اینترنت افزایش یافته است. در میان پاسخگویانی که به نظام اعتماد کامل دارند 42/1% کاربر حرفهای اینترنت وجود دارد( این عدد از جمع اعداد گزینه 3و2 پرسش مربوط به مدت زمان استفاده از اینترنت به دست آمده است)، حال آنکه این میزان در میان گروهی که به نظام سیاسی کاملا بیاعتماد هستند57/7% میباشد.
2-1-6:رابطه میان سرمایه اجتماعی و مدت زمان استفاده از شبکههای اجتماعی اینترنتی:
سطح اعتماد مردم به نظام سیاسی را تا چه حد ارزیابی میکنید؟جمعبی اعتمادی شدیدبی اعتمادی نسبیاعتماد نسبیاعتماد کاملچه میزان از شبکههای اجتماعی اینترنتی استفاده میکنید؟102/742/242/213/715/3بسیار زیاد15013/43016/41812/427/400/0زیاد28422/54826/22920/0414/8315/8مدت زمانی محدود 39926/55228/43423/4622/2736/8 خیلی کم413135/04926/86041/41451/9842/1از اینگونه سایتها استفاده نمیکنم5374100/0183100/0145100/027100/019100/0جمع کل
آزمون کای- اسکور
سطح معناداریدرجه آزادیارزش0/136 1217/386آمار آزمون کای2- پیرسون 0/0701219/837نسبت حداکثر بزرگنمایی0/00418/272پیوند خطی374تعداد مشاهدات معتبر
2-1-6:رابطه میان سرمایه اجتماعی و مدت زمان استفاده از شبکههای اجتماعی اینترنتی:
براساس نتایج بدست آمده از جدول کای اسکور وآزمون کای2- پیرسون(17/386)در سطح معناداری 5% مشخص میگردد که میان سرمایه اجتماعی و مدت زمان استفاده دانشجویان ازشبکههای اجتماعی اینترنتی رابطه معناداری وجود دارد. با توجه به دادههای به دست آمده ملاحظه میگردد که با کاهش سطح اعتماد به نظام سیاسی(به عنوان یکی از مولفههای سرمایه اجتماعی) مدت زمان استفاده از شبکههای اجتماعی اینترنتی افزایش مییابد. با جمع دو گزینه نخست پرسش مربوط به مدت زمان استفاده از شبکههای اجتماعی که از نگاه ما پاسخدهندگان به این دو گزینه کاربران حرفهای شبکههای اجتماعی اینترنتی را تشکیل میدهند مشخص میگردد که تنها 5/3% دانشجویانی که اعتماد بالایی به نظام سیاسی دارند جزءکاربران حرفهای شبکههای اجتماعی اینترنتی هستند، در حالیکه این میزان در میان دانشجویانی که کاملا به نظام بیاعتماد هستند18/6% است که بیش از 3 برابر گروه نخست میباشد. از سویی دیگر در میان افرادی که به هیچ عنوان از شبکههای اجتماعی اینترنتی استفاده نمیکنند باز هم میان دو گروه ذکر شده اختلاف وجود دارد و 42/1% افراد دارای اعتماد کامل به نظام به هیچ عنوان از این شبکهها استفاده نمیکنند، حال آنکه این میزان در میان دانشجویان کاملا بیاعتماد به نظام سیاسی 26/8% است.
3- 1-6:رابطه میان سرمایه اجتماعی و تغییر در میزان استفاده از شبکهها در جریان انتخابات و پس از آن:
سطح اعتماد مردم به نظام سیاسی را تا چه حد ارزیابی میکنید؟جمعبی اعتمادی شدیدبی اعتمادی نسبیاعتماد نسبیاعتماد کاملآیا در ایام انتخابات و اعتراضات پس از آن تغییری در مدت استفاده و تعداد کاربران شبکههای اجتماعی ایجاد شد؟ 18349/210758/86343/4934/6421/1 به شدت بر تعداد کاربران و میزان استفاده از این شبکهها افزوده شد112633/95429/75840/01142/3315/8 بر تعداد کاربران و میزان استفاده از این شبکهها افزوده شد2133/573/842/800/0210/5 تغییر چندانی به وجود نیامد351/310/521/413/815/3 هیچگونه تغییری ایجاد نشد44512/1137/11812/4519/2947/4 نمیدانم5372100/0182100/0145100/026100/019100/0جمع کل
آزمون کای- اسکور
سطح معناداریدرجه آزادیارزش0/000 1245/963آمار آزمون کای2- پیرسون 0/00012 38/131 نسبت حداکثر بزرگنمایی0/000131/061پیوند خطی372تعداد مشاهدات معتبر
3- 1-6:رابطه میان سرمایه اجتماعی و تغییر در میزان استفاده از شبکهها در جریان انتخابات و پس از آن:
بر اساس نتایج بدست آمده از جدول کای اسکور و آزمون کای2- پیرسون(45/963)در سطح معناداری 5% مشخص میگردد که میان سرمایه اجتماعی و باور به تغییر در میزان استفاده از شبکهها و تعداد کاربران آنها در جریان انتخابات و پس از آن رابطه معناداری وجود دارد. چنانچه در پرسش مربوط به ایجاد تغییر در استفاده از شبکههای اجتماعی اینترنتی گزینههای 2و1 را ملاک قرار دهیم که بر ایجاد تغییرات شدید دلالت دارند، در مییابیم که تنها 36/9% دانشجویانی که اعتماد کاملی به نظام دارند اعلام داشتهاند که در ایام انتخابات و پس از آن در خلال تجمعات و اعتراضات به نتایج اعلام شده، مدت زمان استفاده از این شبکهها و تعداد کاربران آنها افزایش یافته است؛ حال آنکه این میزان در بین دانشجویان کاملا بیاعتماد به نظام سیاسی با اختلافی فاحش 88/5% میباشد.
4-1-6:رابطه میان سرمایه اجتماعی و منابع کسب اخبار:
سطح اعتماد مردم به نظام سیاسی را تا چه حد ارزیابی میکنید؟جمعبی اعتمادی شدیدبی اعتمادی نسبیاعتماد نسبیاعتماد کاملاخبار مورد نیاز خود را عمدتا از طریق کدام منبع به دست میآورید؟329/1126/9139/4312/5423/5روزنامهها16317/9126/93323/91145/8741/2صدا و سیمای دولتی25014/23620/81410/100/000/0شبکههای ماهوارهای317750/39554/97252/2729/2317/6سایتهای اینترنتی4308/51810/464/3312/5317/6شبکههای اجتماعی سنتی5352100/0173100/0138100/024100/017100/0جمع کل
آزمون کای- اسکور
سطح معناداریدرجه آزادیارزش0/000 1260/071آمار آزمون کای2- پیرسون 0/00012 64/654 نسبت حداکثر بزرگنمایی0/000119/169پیوند خطی352تعداد مشاهدات معتبر
4-1-6:رابطه میان سرمایه اجتماعی و منابع کسب اخبار:
نتایج بدست آمده از جدول کای اسکور و آزمون کای2- پیرسون(60/071)در سطح معناداری 5% نشان از وجود رابطهای معنادار میان سرمایه اجتماعی و منابع اصلی کسب اخبار دانشجویان وجود دارد. در پرسش پیرامون منابع کسب اخبار همانگونه که پیش از این نیز ذکر گردید تاکید ما بر روی گزینههای 2و1 (روزنامهها و صداوسیما به عنوان منابع رسمی کسب خبر) و گزینه 4 یعنی اینترنت میباشد. با توجه به این امر و با جمع گزینههای 2و1 بدین نتیجه میرسیم که با کاهش سطح اعتماد به نظام سیاسی در میان دانشجویان، استفاده از منابع رسمی کسب خبر به عنوان منبع اصلی کسب اخبار و اطلاعات روزانه کاهش مییابد. 64/7% پاسخگویانی که اعتماد بالایی به نظام دارند از روزنامهها و صداوسیمای حکومتی به عنوان منابع اصلی کسب خبر بهره میگیرند، در حالیکه این میزان در میان دانشجویان کاملا بیاعتماد به نظام سیاسی تنها 13/8% است. از طرفی تنها 17/6% دانشجویانی که به نظام اعتماد بالایی دارند از اینترنت به عنوان منبع اصلی کسب اخبار بهره میگیرند، در حالیکه این میزان در بین دانشجویان کاملا بیاعتماد به نظام سیاسی با اختلافی فاحش 54/9% میباشد.
2-6: ارتباط سرمایه اجتماعی با سطح علاقهمندی و اعتماد به شبکههای اجتماعی اینترنتی:
1-2-6: رابطه میان سرمایه اجتماعی و سطح علاقهمندی دانشجویان به مشارکت در گفتگوهای سیاسی-اجتماعی در شبکههای اجتماعی اینترنتی:
سطح اعتماد مردم به نظام سیاسی را تا چه حد ارزیابی میکنید؟جمعبی اعتمادی شدیدبی اعتمادی نسبیاعتماد نسبیاعتماد کامل چه میزان به شرکت در گفتگوهای سیاسی در شبکههای اجتماعی اینترنتی علاقهمندید؟143/7126/621/400/000/0بسیار زیاد17119/03720/22819/3311/1315/8زیاد216945/28043/76846/91037/01157/9علاقه کمی دارم 312032/15429/54732/41451/9526/3به هیچ عنوان علاقه ندارم4374100/0183100/0145100/027100/019100/0 جمع کل
آزمون کای- اسکور
سطح معناداریدرجه آزادی0/122 914/023آمار آزمون کای2- پیرسون 0/0829 15/357 نسبت حداکثر بزرگنمایی0/02514/998پیوند خطی374تعداد مشاهدات معتبر
1-2-6: رابطه میان سرمایه اجتماعی و سطح علاقهمندی دانشجویان به مشارکت در گفتگوهای سیاسی-اجتماعی در شبکههای اجتماعی اینترنتی:
با توجه به نتایج به دست آمده از جدول کای اسکور و آزمون کای2- پیرسون(14/023) با ضریب خطای 5% در مییابیم که مابین سرمایه اجتماعی و سطح علاقهمندی به مشارکت در گفتگوهای سیاسی- اجتماعی در شبکههای اجتماعی اینترنتی ارتباطی معنادار وجود دارد. در اینجا باز هم شاهد تفاوتی معنادار میان دانشجویانی که اعتماد بالای به نظام سیاسی دارند و دانشجویان کاملا بیاعتماد به نظام سیاسی هستیم. با جمع دو گزینه نخست پرسش مربوط به سطح علاقهمندی به مشارکت سیاسی در شبکههای اجتماعی اینترنتی ملاحظه میگردد 15/8% پاسخگویانی که کاملا به نظام اعتماد دارند علاقه زیادی به مشارکت در گفتگوهای سیاسی در شبکههای اجتماعی اینترنتی دارند، اما این میزان در بین افراد کاملا بیاعتماد به نظام 26/8% است.
2-2-6: رابطه میان سرمایه اجتماعی و سطح اعتماد دانشجویان به شبکههای اجتماعی اینترنتی:
سطح اعتماد مردم به نظام سیاسی را تا چه حد ارزیابی میکنید؟جمعبی اعتمادی شدیدبی اعتمادی نسبیاعتماد نسبیاعتماد کاملسطح اعتماد جوانان و بویژه دانشجویان را به شبکههای اجتماعی اینترنتی تا چه حد ارزیابی میکنید؟ 277/2158/274/827/4315/8بسیار زیاد116443/98345/46544/81244/4421/1زیاد29024/13921/34329/7414/8421/1 کم 3349/12212/085/5414/800/0خیلی کم45915/82413/12215/2518/5842/1نمیدانم5374100/0183100/0145100/027100/019100/0 جمع کل
آزمون کای- اسکور
سطح معناداریدرجه آزادیارزش0/015 1224/997آمار آزمون کای2- پیرسون 0/01812 24/377 نسبت حداکثر بزرگنمایی0/08712/927پیوند خطی374تعداد مشاهدات معتبر
2-2-6: رابطه میان سرمایه اجتماعی و سطح اعتماد دانشجویان به شبکههای اجتماعی اینترنتی:
با توجه به نتایج به دست آمده از جدول کای اسکور و آزمون کای2- پیرسون(24/997) با ضریب خطای 5% در مییابیم که مابین سرمایه اجتماعی ومیزان اعتماد دانشجویان به شبکههای اجتماعی اینترنتی ارتباطی معنادار وجود دارد. دو گزینه نخست پرسش مربوط به سطح اعتماد به شبکههای اجتماعی برای از اهمیت بالاتری برخوردار است و در تحلیل خود بر روی این دوگزینه که سطح اعتماد را بسیار بالا و بالا ارزیابی کردهاند تاکید میکنیم. بر این اساس میتوان گفت سطع اعتماد بالا به نظام سیاسی موجب شده است تا افرادی که به نظام سیاسی اعتماد کامل دارند در مجموع سطح اعتماد جوانان و دانشجویان به این شبکهها را کمتر(36/9)ارزیابی کنند، حال آنکه دانشجویانی که کاملا به نظام سیاسی بیاعتماد هستند، میزان اعتماد جوانان و دانشجویان را به این شبکهها بالاتر(53/6) ارزیابی میکنند. این امر نشان دهنده رابطه معکوس میان اعتماد به نظام سیاسی و اعتماد به شبکههای اجتماعی اینترنتی است.
فصل هفتم: بررسی رابطه میان میزان رضایت سیاسی با مدت زمان استفاده از اینترنت و شبکههای اجتماعی اینترنتی، میزان علاقهمندی به مشارکت سیاسی در این شبکهها و سطح اعتماد به شبکههای اجتماعی اینترنتی
1-7: سنجش ارتباط میزان رضایت سیاسی و میزان استفاده از اینترنت و شبکههای اجتماعی اینترنتی:
1-1-7: ارتباط مابین سطح رضایت سیاسی با مدت زمان استفاده از اینترنت:
کدام گزینه بیانگر وضعیت سیاسی کشور است؟ جمعفضای کاملا بسته سیاسیفضای نسبتا بسته سیاسیفضای نسبتا باز سیاسیفضای باز سیاسیبه طور معمول چه مدت زمانی از اینترنت استفاده میکنید؟8723/35820/61027/0621/41348/1 روزانه کمتر از یک ساعت 112032/29433/51129/7725/0829/63-1 ساعت در روز27419/86121/7718/9414/327/4روزانه بیش از 3 ساعت 38322/36322/4616/21139/3311/1 به طور میانگین بیش از 10 ساعت در هفته 492/451/838/100/013/7از اینترنت استفاده نمیکنم5373100/0281100/037100/028100/027100/0جمع کل
آزمون کای- اسکور
سطح معناداریدرجه آزادیارزش020/01224/094آمار آزمون کای2- پیرسون 0/0411221/670نسبت حداکثر بزرگنمایی0/11312/511پیوند خطی373تعداد مشاهدات معتبر
1-1-7:ارتباط مابین سطح رضایت سیاسی با مدت زمان استفاده از اینترنت:
با توجه به نتایج به دست آمده از جدول کای اسکور و آزمون کای2- پیرسون(24/094) با ضریب خطای 5% در مییابیم که میان رضایت سیاسی و میزان استفاده دانشجویان از اینترنت ارتباطی معنادار وجود دارد. رضایت سیاسی بالا به کاهش استفاده از اینترنت انجامیده است. در واقع رابطهای معکوس میان رضایت سیاسی و استفاده از اینرنت وجود دارد. در پرسش پیرامون مدت زمان استفاده از اینترنت ما بر روی گزینههای 3و2(کاربران حرفهای اینترنت) و گزینه 5( که به هیچ عنوان از اینترنت استفاده نمیکنند) تاکید داریم. با توجه به این موضوع مشاهده میگردد 29/6دانشجویانی که کاملا از وضعیت سیاسی رضایت دارند روزانه 3-1 ساعت از اینترنت استفاده میکنند و 7/4% این گروه از دانشجویان بیش از 3 ساعت در روز از اینترنت استفاده میکنند؛ با جمع این دو عدد در مییابیم که 37% دانشجویان دارای رضایت سیاسی بالا کاربر حرفهای اینترنتی هستند، اما با نگاه به نتایج به دست آمده روشن میگردد 33/5% دانشجویان دارای نارضایتی شدید روزانه 3-1 ساعت از اینترنت بهره میگیرند و 21/7% از این دانشجویان نیز بیش از 3 ساعت در روز از اینترنت استفاده میکنند که با جمع این دو عدد ملاحظه میشود تعداد کاربران حرفهای اینترنت در این جمع 55/2% میباشد و این عدد بالاتر از میزان کاربران حرفهای در میان دانشجویان دارای رضایت سیاسی بالاست. از سویی دیگر 3/7% افراد دارای رضایت سیاسی بالا به هیچ عنوان از اینترنت استفاده نمیکنند، حال آنکه این میزان در میان دانشجویان ناراضی 1/8% است.
2-1-7: رابطه میان سطح رضایت سیاسی و میزان استفاده از شبکههای اجتماعی اینترنتی:
کدام گزینه بیانگر وضعیت سیاسی کشور است؟ جمعفضای کاملا بسته سیاسیفضای نسبتا بسته سیاسیفضای نسبتا باز سیاسیفضای باز سیاسیچه میزان از شبکههای اجتماعی اینترنتی استفاده میکنید؟102/772/512/713/613/7بسیار زیاد14913/14014/238/1621/400/0زیاد28322/27024/8513/527/1622/2مدت زمانی محدود 310127/07928/0821/6725/0725/9 خیلی کم413135/08630/52054/11242/91348/1از اینگونه سایتها استفاده نمیکنم5374100/0282100/037100/028100/027100/0جمع کل
آزمون کای- اسکور
سطح معناداریدرجه آزادیارزش0/087 1219/049آمار آزمون کای2- پیرسون 0/0281223/024نسبت حداکثر بزرگنمایی0/02415/078پیوند خطی374تعداد مشاهدات معتبر
2-1-7: رابطه میان سطح رضایت سیاسی و میزان استفاده از شبکههای اجتماعی اینترنتی:
با توجه به نتایج به دست آمده از جدول کای اسکور و آزمون کای2- پیرسون(19/049) با ضریب خطای 5% در مییابیم که میان رضایت سیاسی و میزان استفاده دانشجویان از شبکههای اجتماعی اینترنتی ارتباطی معنادار وجود دارد. ما در اینجا نیز مبنای تحلیل را بر روی دو طیف افراطی پاسخها یعنی رضایت سیاسی بالا و نارضایتی شدید قرار میدهیم. با توجه به دادههای بدست آمده و با جمع گزینههای 2و1 از پرسش مربوط به مدت زمان استفاده از شبکههای اجتماعی اینترنتی(کهآنها را کاربران حرفهای شبکههای اجتماعی اینترنتی تعریف کردیم) روشن میگردد تنها 3/7% دانشجویان دارای رضایت سیاسی بالا در زمره کاربران حرفهای شبکههای اجتماعی اینترنتی قرار میگیرند، حال آنکه این میزان در خصوص دانشجویان کاملا ناراضی از وضعیت سیاسی موجود در کشور 16/7% است. از دیگر سو نیز شاهدیم که 48/1% دانشجویان دارای رضایت سیاسی بالا اعلام داشتهاند که به هیچ عنوان از شبکههای اجتماعی اینترنتی استفاده نمیکنند در حالیکه این میزان در بین دانشجویان به شدت ناراضی 30/5% میباشد.
3-1-7: ارتباط میان رضایت سیاسی با تغییر در میزان استفاده از شبکههای اجتماعی اینترنتی در ایام انتخابات:
کدام گزینه بیانگر وضعیت سیاسی کشور است؟ جمعفضای کاملا بسته سیاسیفضای نسبتا بسته سیاسیفضای نسبتا باز سیاسیفضای باز سیاسیآیا در ایام انتخابات و اعتراضات پس از آن تغییری در مدت استفاده و تعداد کاربران شبکههای اجتماعی ایجاد شد؟ 18449/315555/21335/1932/1725/9 به شدت بر تعداد کاربران و میزان استفاده از این شبکهها افزوده شد112633/88831/31745/91450/0725/9 بر تعداد کاربران و میزان استفاده از این شبکهها افزوده شد2133/5113/912/700/013/7 تغییر چندانی به وجود نیامد351/320/712/700/027/4 هیچگونه تغییری ایجاد نشد44512/1258/9513/5517/91037/0 نمیدانم5373100/0281100/037100/028100/027100/0جمع کل
سطح معناداریدرجه آزادیارزش0/000 1240/382آمار آزمون کای2- پیرسون 0/00112 33/637 نسبت حداکثر بزرگنمایی0/000124/697پیوند خطی373تعداد مشاهدات معتبر
آزمون کای- اسکور
3-1-7: ارتباط میان رضایت سیاسی با تغییر در میزان استفاده از شبکههای اجتماعی اینترنتی در ایام انتخابات:
نتایج به دست آمده در جدول کای اسکور و آزمون کای2-پیرسون(40/382) بر وجود رابطهای معنادار میان میزان رضایت سیاسی دانشجویان و باور آنان به تغییر در مدت زمان استفاده از شبکههای اجتماعی اینترنتی و تعداد کاربران این شبکهها در ایام انتخابات و در خلال اعتراضات به نتایج دلالت دارد. با جمع دوگزینه نخست پرسش پیرامون تغییر ایجاد شده در استفاده از شبکههای اجتماعی اینترنتی و تعداد کاربران این شبکهها که به تغییرات ایجاد شده باوردارند، ملاحظه میگردد 51/8% پاسخ دهندگانی که کاملا از وضعیت سیاسی موجود رضایت دارند تاثیر انتخابات و اعتراضات پس از آن را بر افزایش تعداد کاربران شبکههای اجتماعی اینترنتی و مدت زمان استفاده از این شبکهها بالا ارزیابی میکنند، در حالیکه این میزان در خصوص دانشجویان کاملا ناراضی از وضعیت سیاسی موجود 86/5% است.
4-1-7: ارتباط میان رضایت سیاسی با منابع اصلی کسب اخبار و اطلاعات:
کدام گزینه بیانگر وضعیت سیاسی کشور است؟ جمعفضای کاملا بسته سیاسیفضای نسبتا بسته سیاسیفضای نسبتا باز سیاسیفضای باز سیاسیاخبار مورد نیاز خود را عمدتا از طریق کدام منبع به دست میآورید؟329/1186/8513/9415/4520/8روزنامهها16317/93111/71130/6934/61250/0صدا و سیمای دولتی25014/24517/025/627/714/2شبکههای ماهوارهای317650/114956/21541/7934/6312/5سایتهای اینترنتی4308/5228/338/327/7312/5شبکههای اجتماعی سنتی5351100/0265100/036100/026100/024100/0جمع کل
آزمون کای- اسکور
سطح معناداریدرجه آزادیارزش0/000 1250/702آمار آزمون کای2- پیرسون 0/00012 48/755 نسبت حداکثر بزرگنمایی0/000125/508پیوند خطی351تعداد مشاهدات معتبر
4-1-7: ارتباط میان رضایت سیاسی با منابع اصلی کسب اخبار و اطلاعات:
با توجه به نتایج بدست آمده در جدول کای اسکور و آزمون کای2- پیرسون(50/702) با ضریب خطای 5% بدین نتیجه میرسیم که میان میزان رضایت سیاسی و منابع کسب اخبار ارتباط معناداری وجود دارد. با جمع اعداد مربوط به منابع رسمی کسب اخبار(روزنامهها و صداوسیما)روشن میگردد که 70/8% دانشجویانی که رضایت سیاسی بالایی دارند از روزنامهها و صداوسیمای حکومتی به عنوان منابع رسمی کسب خبر بهره میگیرند؛ در حالیکه این میزان در میان دانشجویان کاملا ناراضی تنها 18/5% است و از طرف دیگر تنها 12/5% دانشجویان دارای رضایت سیاسی بالا اینترنت را به عنوان منبع اصلی کسب خبر خود معرفی کردهاند، اما این میزان در جمع دانشجویان کاملا ناراضی با اختلافی فاحش 56/2% میباشد. با توجه به این نتایج روشن میگردد که رضایت سیاسی دانشجویان بر انتخاب منبع کسب اخبار آنان تاثیرگذار است. البته میتوان از رابطه میان منبع کسب خبر با رضایت سیاسی نیز سخن گفت که در فصول بعدی به این موضوع نیز خواهیم پرداخت.
2-7: سنجش ارتباط مابین سطح رضایت سیاسی با سطح علاقهمندی به مشارکت سیاسی در شبکههای اجتماعی اینترنتی و اعتماد دانشجویان به آنها
1-2-7:رابطه میزان رضایت سیاسی و سطح علاقهمندی دانشجویان به مشارکت سیاسی در شبکههای اجتماعی اینترنتی:
کدام گزینه بیانگر وضعیت سیاسی کشور است؟ جمعفضای کاملا بسته سیاسیفضای نسبتا بسته سیاسیفضای نسبتا باز سیاسیفضای باز سیاسی چه میزان به شرکت در گفتگوهای سیاسی در شبکههای اجتماعی اینترنتی علاقهمندید؟143/7134/600/013/600/0بسیار زیاد17119/05920/9616/2310/7311/1زیاد217045/512644/71540/51346/41659/3علاقه کمی دارم 311931/88429/81643/21139/3829/6 به هیچ عنوان علاقه ندارم4374100/0282100/037100/02810/027100/0 جمع کل
آزمون کای- اسکور
سطح معناداریدرجه آزادیارزش0/406 99/348آمار آزمون کای2- پیرسون 0/2279 11/768 نسبت حداکثر بزرگنمایی0/05313/755پیوند خطی374تعداد مشاهدات معتبر
1-2-7:رابطه میزان رضایت سیاسی و سطح علاقهمندی دانشجویان به مشارکت سیاسی در شبکههای اجتماعی اینترنتی:
با توجه به نتایج به دست آمده از جدول کای اسکور و آزمون کای2- پیرسون(9/348) با ضریب خطای 5% در مییابیم که مابین رضایت سیاسی و سطح علاقهمندی به مشارکت در گفتگوهای سیاسیدر شبکههای اجتماعی اینترنتی ارتباطی معنادار(هرچند ضعیف) وجود دارد. مبنای تحلیل ما رضایت سیاسی بالا و نارضایتی بالا از سویی وگزینههای 2و1 پرسش پیرامون علاقهمندی به مشارکت در شبکههای اجتماعی اینترنتی از سویی دیگر است که گویای علاقه بالای پاسخگویان است. با جمع دو گزینه نخست پرسش مربوط به سطح علاقهمندی ملاحظه میشود که تنها 11/1% دانشجویانی که رضایت سیاسی بالایی دارند علاقه زیادی به مشارکت در گفتگوهای سیاسی-اجتماعی در شبکههای اجتماعی اینترنتی ابراز داشتهاند، در حالیکه این میزان در بین دانشجویان کاملا ناراضی 25/5% است.
2-2-7:رابطه میزان رضایت سیاسی و میزان اعتماد دانشجویان به شبکههای اجتماعی اینترنتی:
کدام گزینه بیانگر وضعیت سیاسی کشور است؟ جمعفضای کاملا بسته سیاسیفضای نسبتا بسته سیاسیفضای نسبتا باز سیاسیفضای باز سیاسیسطح اعتماد جوانان و بویژه دانشجویان را به شبکههای اجتماعی اینترنتی تا چه حد ارزیابی میکنید؟ 277/2186/438/127/1414/8بسیار زیاد116644/413146/51437/8828/61348/1زیاد29024/16723/81129/7932/1311/1 کم 3338/8258/938/1414/313/7خیلی کم45815/54114/5616/2517/9622/2نمیدانم5374100/0282100/037100/028100/027100/0 جمع کل
آزمون کای- اسکور
سطح معناداریدرجه آزادیارزش0/551 1210/749آمار آزمون کای2- پیرسون 0/54312 10/842 نسبت حداکثر بزرگنمایی0/70110/147پیوند خطی374تعداد مشاهدات معتبر
2-2-7:رابطه میزان رضایت سیاسی و میزان اعتماد دانشجویان به شبکههای اجتماعی اینترنتی:
با توجه به نتایج به دست آمده از جدول کای اسکور و آزمون کای2- پیرسون(10/749) با ضریب خطای 5% درمییابیم که مابین رضایت سیاسی و سطح اعتماد دانشجویان به شبکههای اجتماعی اینترنتی رابطه معناداری وجود ندارد. اما جالب اینجاست که دانشجویان با رضایت سیاسی بالا نیز اعتماد به شبکههای اینترنتی را بالا میدانند.
فصل هشتم: بررسی ارتباط میان مواضع سیاسی با متغیرهای مستقل
1-8: سنجش رابطه میان مواضع سیاسی و میزان استفاده از اینترنت و شبکههای اجتماعی اینترنتی:
1-1-8: ارتباط میان مواضع سیاسی و مدت زمان استفاده از اینترنت:
مواضع سیاسیکدام طیف را در راستای منافع ملی کشور ارزیابی میکنید؟جمعهیچکدام موسوی و کروبیهاشمی رفسنجانیاصولگرایانی همچون لاریجانیمحمود احمدینژاد- جنتیبه طور معمول چه مدت زمانی از اینترنت استفاده میکنید؟8623/24123/22020/2311/1315/01937/3 روزانه کمتر از یک ساعت 111831/95129/53636/41037/0630/01529/43-1 ساعت در روز27620/53721/42525/3518/5420/059/8روزانه بیش از 3 ساعت 38121/94023/11818/2622/2735/01019/6 به طور میانگین بیش از 10 ساعت در هفته 492/442/300/0%311/100/023/9از اینترنت استفاده نمیکنم5370100/0173100/099100/027100/020100/051100/0جمع کل
آزمون کای- اسکور
سطح معناداریدرجه آزادیارزش0/047 1626/507آمار آزمون کای2- پیرسون 0/0591625/630نسبت حداکثر بزرگنمایی0/48210/495پیوند خطی370تعداد مشاهدات معتبر
1-1-8: ارتباط میان مواضع سیاسی و مدت زمان استفاده از اینترنت:
بر اساس نتایج بدست آمده در جدول کای اسکور و آزمون کای 2- پیرسون(26/507) با ضریب خطای 5% روشن میگردد که میان مواضع سیاسی و مدت زمان استفاده از اینترنت رابطه معناداری وجود دارد. در پرسش پیرامون مدت زمان استفاده از اینترنت پاسخگویان به گزینههای 3و2 را کاربران حرفهای اینترنت نامیدیم و بر همین اساس مشاهده میکنیم که در بین حامیان مواضع محمود احمدی نژاد 29/4% در روز3-1 ساعت بر روی شبکه فعالند و 9/8% نیز بیش از 3 ساعت در روز از اینترنت استفاده میکنند و با جمع این دو عدد بدین نتیجه میرسیم که 39/2% حامیان مواضع سیاسی محمود احمدینژاد پس از انتخابات را کاربران حرفهای اینترنت تشکیل میدهند، اما در آن سو 36/4% حامیان مواضع سیاسی رهبران معترض به نتایج انتخابات 3-1 ساعت به صورت روزانه و 25/3% نیز بیش از 3 ساعت در روز از اینترنت استفاده میکنند که با جمع این دو به عدد 61/7% میرسیم و این بدین معناست که دانشجویانی که مواضع سیاسی رادیکالی دارند و از آقایان موسوی و کروبی حمایت کردهاند مدت زمان بیشتری از اینترنت استفاده میکنند. از دیگر سو 3/9% حامیان مواضع سیاسی احمدینژاد اصولا کاربر اینترنت نیستند در حالیکه این میزان در بین حامیان مواضع سیاسی رهبران معترض به نتایج انتخابات 0/0 است. در نتیجه روشن میگردد هرچه مواضع سیاسی سمت وسوی تندتری به خود گرفته، مدت زمان استفاده از اینترنت افزایش یافته است. این نتایج نشان دهنده صحت گفته ما نیز میباشد که به واقع در نظامهای سیاسی بسته که فضا برای مشارکت سطح بالا و اظهار نظر شفاف و بویژه انتقادی وجو ندارد اینترنت و بویژه شبکههای اجتماعی اینترنتی میتوانند میان این گروه از افراد پلی ارتباطی برقرار کرده و امکان تبادل نظر و اظهار نظر بدون هرگونه ترس و واهمهای را برای آنان برقرار سازد.
2-1-8: ارتباط میان مواضع سیاسی و مدت زمان استفاده از شبکههای اجتماعی اینترنتی:
مواضع سیاسی کدام طیف را در راستای منافع ملی کشور ارزیابی میکنید؟ جمعهیچکدام موسوی و مهدی کروبیهاشمی رفسنجانیاصولگرایانی همچون لاریجانیمحمود احمدینژاد- جنتیچه میزان از شبکههای اجتماعی اینترنتی استفاده میکنید؟102/710/677/000/000/023/9بسیار زیاد15013/52112/12121/027/4210/047/8زیاد28422/64224/32727/0414/8525/0611/8مدت زمانی محدود 39826/45431/21919/01037/0210/01325/5خیلی کم 412934/85531/82626/01140/71155/02651/0از اینگونه سایتها استفاده نمیکنم5371100/0173100/0100100/027100/020100/051100/0جمع کل
آزمون کای- اسکور
سطح معناداریدرجه آزادیارزش0/001 1638/277آمار آزمون کای2- پیرسون 0/0011639/166نسبت حداکثر بزرگنمایی0/02914/794پیوند خطی371تعداد مشاهدات معتبر
2-1-8: ارتباط میان مواضع سیاسی و مدت زمان استفاده از شبکههای اجتماعی اینترنتی:
بر اساس نتایج بدست آمده در جدول کای اسکور و آزمون کای 2- پیرسون(38/277) با ضریب خطای 5% روشن میگردد که میان مواضع سیاسی و مدت زمان استفاده ازشبکههای اجتماعی اینترنتی رابطه معناداری وجود دارد. بر این اساس با توجه به دادههای بدست آمده ملاحظه میکنیم که حامیان مواضع سیاسی محمود احمدینژاد به نسبت حامیان مواضع سیاسی رهبران معترض که مواضع سیاسی رادیکالتری دارند کمتر از شبکههای اجتماعی اینترنتی استفاده میکنند. دانشجویانی که در پرسش پیرامون مدت زمان استفاده از شبکههای اجتماعی اینترنتی گزینههای 2و1 را انتخاب کردهاند را کاربران حرفهای شبکههای اجتماعی اینترنتی مینامیم. بر این اساس و با جمع پاسخهای ارائه شده به این دو گزینه مشاهده میگردد که تنها 11/7% حامیان مواضع سیاسی احمدینژاد کاربر حرفهای شبکههای اجتماعی اینترنتی هستند، این در حالیست که28% حامیان مواضع سیاسی رهبران معترض( موسوی و کروبی) در زمره کاربران حرفهای این شبکهها قرار میگیرند؛ از سویی دیگر میزان عدم استفاده از این شبکهها نیز در دو گروه متفاوت است و در شرایطی که 51% حامیان مواضع سیاسی احمدی نژاد از شبکههای اجتماعی اینترنتی استفاده نمیکنند این میزان در بین حامیان مواضع رهبران معترض به نتایج انتخابات بسیار کمتر و تنها 26% است. این نتایج مهر تاییدی است بر گفتههای ما در خصوص کارآمدی اینترنت و شبکههای اجتماعی برای افراد خواهان مشارکت سیاسی در نظامهای سیاسی شبه دموکراتیک و به تعبیری نظامهای سیاسی بسته.
3-1-8:ارتباط مواضع سیاسی باتغییر در میزان استفاده از شبکههای اجتماعی اینترنتی در ایام انتخابات و حوادث پس از آن:
مواضع سیاسی کدام طیف را در راستای منافع ملی کشور ارزیابی میکنید؟جمعهیچکداممیرحسین موسوی و مهدی کروبیهاشمی رفسنجانیاصولگرایانی همچون لاریجانیمحمود احمدینژاد- جنتیآیا در ایام انتخابات و اعتراضات پس از آن تغییری در مدت استفاده و تعداد کاربران شبکههای اجتماعی ایجاد شد؟ 18449/78046/57070/0933/31155/01427/5 به شدت بر تعداد کاربران و میزان استفاده از این شبکهها افزوده شد112533/86739/02121/01244/4630/01937/3 بر تعداد کاربران و میزان استفاده از این شبکهها افزوده شد2123/242/355/013/700/023/9 تغییر چندانی به وجود نیامد351/221/200/027/400/012/0 هیچگونه تغییری ایجاد نشد44411/91911/044/0311/1315/01529/4 نمیدانم5370100/0172100/0100100/027100/020100/051100/0جمع کل
آزمون کای- اسکور
سطح معناداریدرجه آزادیارزش0/000 1652/608آمار آزمون کای2- پیرسون 0/00016 49/797 نسبت حداکثر بزرگنمایی0/000112/903پیوند خطی370تعداد مشاهدات معتبر
3-1-8:ارتباط مواضع سیاسی باتغییر در میزان استفاده از شبکههای اجتماعی اینترنتی در ایام انتخابات و حوادث پس از آن:
بر اساس نتایج بدست آمده در جدول کای اسکور و آزمون کای 2- پیرسون(52/608) با ضریب خطای 5% روشن میگردد که میان مواضع سیاسی و باور به تغییر درمدت زمان استفاده ازشبکههای اجتماعی اینترنتی و تعداد کاربران این شبکهها در ایام انتخابات و بویژه اعتراضات پس از آن رابطه معناداری وجود دارد. در مجموع 64/7%دانشجویان حامی مواضع سیاسی محمود احمدی نژاد معتقد به افزایش تعداد کاربران و مدت زمان استفاده از شبکههای اجتماعی اینترنتی در ایام انتخابات و بویژه اعتراضات شکل گرفته نسبت به نتایج اعلام شده هستند. در حالیکه این میزان در میان دانشجویان حامی مواضع سیاسی رهبران معترض91% میباشد.
4-1-8: ارتباط میان مواضع سیاسی با منابع کسب اخبار و اطلاعات:
مواضع سیاسی کدام طیف را در راستای منافع ملی کشور ارزیابی میکنید؟جمعهیچکدام موسوی و کروبیهاشمی رفسنجانیاصولگرایانی همچو ن لاریجانیمحمود احمدینژاد- جنتی اخبار مورد نیاز خود را عمدتا از طریق کدام منبع به دست میآورید؟329/2127/455/4414/8316/7817/0روزنامهها15816/72716/644/327/4211/12348/9صدا و سیمای دولتی25114/72414/71920/4414/8316/712/1شبکههای ماهوارهای317750/98350/96064/51348/1950/01225/5سایتهای اینترنتی4308/61710/455/4414/815/636/4شبکههای اجتماعی سنتی5348100/0163100/093100/027100/018100/047100/0جمع کل
آزمون کای- اسکور
سطح معناداریدرجه آزادیارزش0/000 1666/847آمار آزمون کای2- پیرسون 0/00016 63/748 نسبت حداکثر بزرگنمایی0/000118/071پیوند خطی348تعداد مشاهدات معتبر
4-1-8: ارتباط میان مواضع سیاسی با منابع کسب اخبار و اطلاعات:
بر اساس نتایج بدست امده از جدول کای اسکور و آزمون کای 2پیرسون (66/847) با ضریب خطای 5%مشخص میگردد میان مواضع سیاسی دانشجویان و منابع کسب اخبار آنان ارتباط معناداری وجود دارد. ملاحظه میگردد که حامیان مواضع سیاسی احمدی نژاد به میزان بالایی اخبار خود را از منابع رسمی و دولتی خبری کسب میکنند. بدین ترتیب که 17% حامیان مواضع احمدی نژاد روزنامهها و 48/9% نیز صدا و سیما را به عنوان منبع اصلی کسب اخبار روزمره معرفی کردهاند که بالاترین میزان در بین سایر افراد و طیفهای سیاسی است. از سوی دیگر تنها 25/5% حامیان احمدی نژاد از اینترنت و 2% آنان از شبکه های ماهواره ای کسب خبر میکنند که پاییبنترین درصد ارائه شده است. اما ملاحظه میگردد در بین حامیان مواضع سیاسی رهبران معترض به نتایج انتخابات بهره گیری از منابع رسمی و دولتی کسب اخبار در پایینترین حد بوده و تنها 5/4% این گروه روزنامهها و 4/3% صدا و سیما را به عنوان منابع اصلی کسب اخبار خود معرفی کردهاند و در مقابل 64/5% این دانشجویان از اینترنت به عنوان منبع اصلی کسب اخبار روزمره استفاده میکنند که بیش از سایر گروهها است و 20/4% از آنان نیز تحت تاثیر اخبار شبکههای ماهوارهای هستند.
5-1-8: ارتباط میان مواضع سیاسی بامدت زمان استفاده دانشجویان از اینترنت :
با کدامیک از گزینههای زیر موافقید؟جمع کلخودمختاری سیاسی مناطق قومی خودگردانی محلی مناطقیکپارچگی سیاسی کشوربه طور معمول چه مدت زمانی از اینترنت استفاده میکنید؟8423/01022/72718/04727/5 روزانه کمتر از یک ساعت 111631/81431/84932/75331/03-1 ساعت در روز27320/01227/33221/32917/0روزانه بیش از 3 ساعت38322/7715/94127/33520/5 به طور میانگین بیش از 10 ساعت در هفته 492/512/310/774/1از اینترنت استفاده نمیکنم5365100/044100/0150100/0171100/0جمع کل
سطح معناداریدرجه آزادیارزش0/161 811/780آمار آزمون کای2- پیرسون 0/139812/287نسبت حداکثر بزرگنمایی0/53410/387پیوند خطی365تعداد مشاهدات معتبر
آزمون کای- اسکور
5-1-8: ارتباط میان مواضع سیاسی بامدت زمان استفاده دانشجویان از اینترنت :
بر اساس نتایج بدست آمده از جدول کای اسکور و آزمون کای 2پیرسون(11/780)با ضریب خطای 5%در مییابیم میان مواضع سیاسی دانشجویان در ارتباط با شیوه اداره کشور با مدت زمان استفاده آنان از اینترنت ارتباط معناداری وجود ندارد. اما دادههای بدست آمده از نگاه ما معنادار است و میتوان بر روی آنها تامل کرد. در پرسش پیرامون مدت زمان استفاده از اینترنت پاسخدهندگان به گزینههای 3و 2در زمره کاربران حرفهای اینترنت قرار میگیرند. بر این مبنا ملاحظه میگردد با رادیکالتر شدن مواضع سیاسی مدت زمان استفاده از اینترنت نیز افزایش یافته و بر میزان کاربران حرفهای اینترنت افزوده میگردد، در حالیکه در میان حامیان یکپارچگی سیاسی 48% کاربر حرفهای اینترنت هستند، این میزان در بین دانشجویان حامی خودگردانی محلی مناطق 54% و در بین طرفداران خودمختاری سیاسی که به واقع اقدامات تجزیه طلبانه را مورد تایید قرار میدهند 59/1% است که به نسبت سایر گروهها بالاتر است.
6-1-8: ارتباط میان مواضع سیاسی بامدت زمان استفاده دانشجویان از شبکههای اجتماعی اینترنتی :
با کدامیک از گزینههای زیر موافقید؟جمع کلخودمختاری سیاسی مناطق قومی خودگردانی محلی مناطقیکپارچگی سیاسی کشورچه میزان از شبکههای اجتماعی اینترنتی استفاده میکنید؟92/512/353/33 1/8بسیار زیاد14913/4613/61811/92514/6زیاد28322/71022/73825/23520/5مدت زمانی محدود 39826/81329/54731/13822/2خیلی کم412734/71431/84328/57040/9از اینگونه سایتها استفاده نمیکنم5366100/044100/0151100/0171100/0جمع کل
آزمون کای- اسکور
سطح معناداریدرجه آزادیارزش0/410 88/241آمار آزمون کای2- پیرسون 0/40788/271نسبت حداکثر بزرگنمایی0/30811/039پیوند خطی366تعداد مشاهدات معتبر
6-1-8: ارتباط میان مواضع سیاسی بامدت زمان استفاده دانشجویان از شبکههای اجتماعی اینترنتی :
بر اساس نتایج بدست آمده از جدول کای اسکور و آزمون کای 2پیرسون(8/241) با ضریب خطای 5% در مییابیم که رابطه معناداری میان مواضع سیاسی و مدت زمان استفاده از شبکههای اجتماعی اینترنتی نظیر فیس بوک وجود ندارد.
7-1-8: ارتباط مواضع سیاسی باتغییر در میزان استفاده از شبکههای اجتماعی اینترنتی در ایام انتخابات و حوادث پس از آن:
با کدامیک از گزینههای زیر موافقید؟جمع کلخودمختاری سیاسی مناطق قومی خودگردانی محلی مناطقیکپارچگی سیاسی کشورآیا در ایام انتخابات و اعتراضات پس از آن تغییری در مدت استفاده و تعداد کاربران شبکههای اجتماعی ایجاد شد؟ 18149/72761/48959/36538/2 به شدت بر تعداد کاربران و میزان استفاده از این شبکهها افزوده شد112333/8920/55134/06337/1 بر تعداد کاربران و میزان استفاده از این شبکهها افزوده شد2123/336/821/374/1 تغییر چندانی به وجود نیامد351/436/800/021/2 هیچگونه تغییری ایجاد نشد44311/824/585/33319/4 نمیدانم5364100/044100/0150100/0170100/0جمع کل
آزمون کای- اسکور
سطح معناداریدرجه آزادیارزش0/000 842/320آمار آزمون کای2- پیرسون 0/0008 40/947نسبت حداکثر بزرگنمایی0/000116/190پیوند خطی364تعداد مشاهدات معتبر
7-1-8: ارتباط مواضع سیاسی باتغییر در میزان استفاده از شبکههای اجتماعی اینترنتی در ایام انتخابات و حوادث پس از آن:
براساس نتایج بدست آمده از جدول کای اسکور و آزمون کای2- پیرسون(42/320)با ضریب خطای 5% مشخص میگردد رابطه معناداری بین دو متغیر آزمون شده وجود دارد، هرچند سطح معناداری ضعیف است. در حالیکه81/9% دانشجویان دارای مواضع سیاسی رادیکال که از خودمختاری مناطق قومی حمایت کردهاند به تاثیرگذاری بالای انتخابات و اعتراضات رخداده پس از آن در افزایش مدت زمان استفاده از شبکههای اجتماعی اینترنتی و تعداد کاربران این شبکهها باور دارند، این میزان در بین طرفداران یکپارچگی سیاسی 75/3% است.
8-1-8:ارتباط مواضع سیاسی بااستفاده دانشجویان از اینترنت به عنوان منبع اصلی کسب اخبار:
با کدامیک از گزینههای زیر موافقید؟جمع کلخودمختاری سیاسی مناطق قومی خودگردانی محلی مناطقیکپارچگی سیاسی کشور اخبار مورد نیاز خود را عمدتا از طریق کدام منبع به دست میآورید؟ 308/736/8139/4148/6روزنامهها16418/624/51913/84329/5صدا و سیمای دولتی25014/51431/8139/42314/2شبکههای ماهوارهای317350/32045/58662/36741/4سایتهای اینترنتی4277/8511/475/1159/3شبکههای اجتماعی سنتی5344100/044100/0138100/0162100/0جمع کل
سطح معناداریدرجه آزادیارزش0/000 832/901آمار آزمون کای2- پیرسون 0/0008 32/522 نسبت حداکثر بزرگنمایی0/03014/685پیوند خطی344تعداد مشاهدات معتبر
آزمون کای- اسکور
8-1-8:ارتباط مواضع سیاسی بااستفاده دانشجویان از اینترنت به عنوان منبع اصلی کسب اخبار:
براساس نتایج بدست آمده از جدول کای اسکور و آزمون کای2- پیرسون(32/901) با ضریب خطای 5% در مییابیم که رابطه معناداری مابین مواضع سیاسی و منابع کسب اخبار وجود دارد. 38/1% دانشجویان حامی یکپارچگی سیاسی اخبار روزمره خود را از طریق منابع خبری دولتی و رسمی(روزنامهها و صداوسیما)بدست میآورند در حالیکه این میزان در میان طرفداران خود مختاری مناطق قومی تنها 11/3% است. از سوی دیگر استفاده از اینترنت به عنوان منبع خبری در میان دانشجویان حامی یکپارچگی سیاسی با 41/4%کمتر از حامیان خود مختاری مناطق قومی میباشد(45/5%)که مواضع سیاسی رادیکالی اتخاذ کردهاند.
2-8: سنجش رابطه میان مواضع سیاسی با سطح علاقهمندی دانشجویان به مشارکت سیاسی در شبکههای اجتماعی اینترنتی و میزان اعتماد آنان به این شبکهها
1-2-8: ارتباط میان مواضع سیاسی وسطح علاقهمندی دانشجویان به مشارکت سیاسی در شبکههای اجتماعی اینترنتی:
مواضع سیاسی کدام طیف سیاسی را در راستای منافع ملی کشور ارزیابی میکنید؟جمع هیچکداممیرحسین موسوی و مهدی کروبیهاشمی رفسنجانیاصولگرایانی مانند علی لاریجانیاحمدینژاد- جنتی- احمد خاتمی چه میزان به شرکت در گفتگوهای سیاسی در شبکههای اجتماعی اینترنتی علاقهمندید؟154/074/066/000/000/023/9بسیار زیاد17219/42313/33434/0311/1311/1917/6زیاد216745/07141/04545/01763/01155/02345/1علاقه کمی دارم 311731/57241/61515/0725/9630/01733/3 به هیچ عنوان علاقه ندارم4371100/0173100/0100100/027100/020100/051100/0 جمع کل
آزمون کای- اسکور
سطح معناداریدرجه آزادیارزش0/000 1235/958آمار آزمون کای2- پیرسون 0/00012 37/704 نسبت حداکثر بزرگنمایی0/50210/451پیوند خطی371تعداد مشاهدات معتبر
1-2-8: ارتباط میان مواضع سیاسی وسطح علاقهمندی دانشجویان به مشارکت سیاسی در شبکههای اجتماعی اینترنتی:
بر اساس نتایج بدست آمده از جدول کای اسکور و آزمون کای2- پیرسون(35/958) با ضریب خطای 5% در مییابیم که رابطه معناداری مابین مواضع سیاسی و سطح علاقهمندی دانشجویان به مشارکت سیاسی و اجتماعی در شبکههای اجتماعی اینترنتی وجود دارد. ملاحظه میگردد که 21/5% حامیان مواضع سیاسی محمود احمدینژاد (جمع پاسخگویان به دو گزینه نخست پیرامون مشارکت در گفتگوهای سیاسی) علاقه بالایی به مشارکت درگفتگوهای سیاسی- اجتماعی در شبکههای اجتماعی اینترنتی دارند، این در حالیست که این میزان در بین حامیان مواضع سیاسی رهبران معترض 40/0% میباشد. در نتیجه میزان علاقهمندی به گفتگو در شبکههای اجتماعی اینترنتی در میان حامیان مواضع معترضین نزدیک به دو برابر است. از سویی دیگر تنها 15% حامیان موسوی و کروبی به شرکت در این گفتگوها در شبکههای اجتماعی اینترنتی اظهار بیعلاقگی نمودهاند، در حالیکه این میزان در بین حامیان مواضع سیاسی احمدی نژاد بیش از دو برابر یعنی 33/3% میباشد.
2-2-8: ارتباط میان مواضع سیاسی وسطح اعتماد دانشجویان به شبکههای اجتماعی اینترنتی:
مواضع سیاسی کدام طیف سیاسی را در راستای منافع ملی کشور ارزیابی میکنید؟جمع کلهیچکداممیرحسین موسوی و مهدی کروبیهاشمی رفسنجانیاصولگرایانی همچون علی لاریجانیاحمدینژاد- جنتی- احمد خاتمیسطح اعتماد دانشجویان را به شبکههای اجتماعی اینترنتی تا چه حد ارزیابی میکنید؟277/3105/888/000/0210/0713/7بسیار زیاد116544/57141/05555/01244/41050/01733/3زیاد29024/35129/51515/0725/9420/01325/5 کم 3328/6158/788/0414/8210/035/9خیلی کم45715/42615/01414/0414/8210/01121/6نمیدانم5371100/0173100/0100100/027100/020100/051100/0 جمع کل
آزمون کای- اسکور
سطح معناداریدرجه آزادیارزش0/248 1619/412آمار آزمون کای2- پیرسون 0/18016 20/952 نسبت حداکثر بزرگنمایی0/98110/001پیوند خطی371تعداد مشاهدات معتبر
2-2-8: ارتباط میان مواضع سیاسی وسطح اعتماد دانشجویان به شبکههای اجتماعی اینترنتی:
بر اساس نتایج بدست آمده از جدول کای اسکور و آزمون کای2- پیرسون(19/412) با ضریب خطای 5% در مییابیم که رابطه معناداری مابین مواضع سیاسی و سطح اعتماد دانشجویان به شبکههای اجتماعی اینترنتی وجود ندارد.
3 -2-8: ارتباط میان مواضع سیاسی و سطح علاقهمندی دانشجویان به مشارکت سیاسی در شبکههای اجتماعی اینترنتی:
با کدامیک از گزینههای زیر موافقید؟جمع کلخودمختاری مناطق قومی خودگردانی محلی مناطقیکپارچگی سیاسی کشور چه میزان به شرکت در گفتگوهای سیاسی در شبکههای اجتماعی اینترنتی علاقهمندید؟143/849/164/042/3بسیار زیاد16918/9920/52919/23118/1زیاد216745/62147/77247/77443/3علاقه کمی دارم 311631/71022/74429/16236/3 به هیچ عنوان علاقه ندارم4366100/044100/0151100/0171100/0 جمع کل
آزمون کای- اسکور
سطح معناداریدرجه آزادیارزش0/299 67/243آمار آزمون کای2- پیرسون 0/3616 6/587 نسبت حداکثر بزرگنمایی0/02714/874پیوند خطی366تعداد مشاهدات معتبر
3 -2-8: ارتباط میان مواضع سیاسی و سطح علاقهمندی دانشجویان به مشارکت سیاسی در شبکههای اجتماعی اینترنتی:
بر اساس نتایج بدست آمده از جدول کای اسکور وآزمون کای2-پیرسون(7/243) با ضریب خطای 5% در مییابیم که رابطه معناداری مابین مواضع سیاسی و سطح علاقهمندی دانشجویان به مشارکت در گفتگوهای سیاسی- اجتماعی در شبکههای اجتماعی اینترنتی وجود ندارد.
4-2-8: ارتباط میان مواضع سیاسی وسطح اعتماد دانشجویان به شبکههای اجتماعی اینترنتی:
با کدامیک از گزینههای زیر موافقید؟جمع کلخودمختاری مناطق قومی خودگردانی محلی مناطقیکپارچگی سیاسی کشورسطح اعتماد جوانان و بویژه دانشجویان را به شبکههای اجتماعی اینترنتی تا چه حد ارزیابی میکنید؟ 277/4511/485/3148/2بسیار زیاد116344/52250/07046/47141/5زیاد28623/5715/93321/94629/6 کم 3349/3511/4159/9148/2خیلی کم45615/3511/42516/62615/2نمیدانم5366100/044100/0151100/0171100/0 جمع کل
آزمون کای- اسکور
سطح معناداریدرجه آزادیارزش0/655 85/933آمار آزمون کای2- پیرسون 0/6448 6/025 نسبت حداکثر بزرگنمایی0/57810/309پیوند خطی366تعداد مشاهدات معتبر
4-2-8: ارتباط میان مواضع سیاسی وسطح اعتماد دانشجویان به شبکههای اجتماعی اینترنتی:
بر اساس نتایج بدست آمده از جدول کای اسکور و آزمون کای2-پیرسون(5/933) با ضریب خطای 5% در مییابیم که رابطه معناداری مابین مواضع سیاسی و سطح اعتماد دانشجویان به شبکههای اجتماعی اینترنتی وجود ندارد.
فصل نهم: بررسی ارتباط میان تقاضای سیاسی دانشجویان با متغیرهای مستقل
1-9: سنجش رابطه سطح تقاضای سیاسی دانشجویان با مدت زمان استفاده آنان از اینترنت و شبکههای اجتماعی اینترنتی
1-1-9: ارتباط میان سطح تقاضای سیاسی و مدت زمان استفاده از اینترنت:
از نگاه شما فوریترین گزینهای که باید بدان رسیدگی شود کدام است؟جمع هیچیکمسائل قومیمحدودیتهای مذهبیمسائل اقتصادیمسائل سیاسیبه طور معمول چه مدت زمانی از اینترنت استفاده میکنید؟8723/2412/5640/0218/260291513/6روزانه کمتر از یک ساعت112032/01134/4213/3327/36531/43935/53-1 ساعت در روز27520/0618/8320/0218/23315/93128/2روزانه بیش از 3 ساعت 38422/41134/4426/7327/34320/82320/9 به طور میانگین بیش از 10 ساعت در هفته 492/400/000/019/162/921/8از اینترنت استفاده نمیکنم5375100/032100/015100/011100/0207100/0110100/0جمع کل
آزمون کای- اسکور
سطح معناداریدرجه آزادیارزش 0/0761624/666آمار آزمون کای2- پیرسون 0/0641625/345نسبت حداکثر بزرگنمایی0/69110/158پیوند خطی375تعداد مشاهدات معتبر
1-1-9: ارتباط میان سطح تقاضای سیاسی و مدت زمان استفاده از اینترنت:
بر اساس نتایج بدست آمده از جدول کای اسکور و آزمون کای2- پیرسون(24/666) با ضریب خطای 5% در مییابیم که میان سطح تقاضای سیاسی دانشجویان و مدت زمان استفاده آنان از اینترنت رابطه معناداری وجود دارد. مبنای تحلیل مشکلات سیاسی است و بر این مبنا ملاحظه میگردد که 63/7% دانشجویانی که مشکلات سیاسی را در اولویت رسیدگی قرار دادهاند در زمره کاربران حرفهای اینترنت قرار میگیرند(جمع پاسخگویان به گزینههای 3و2 از پرسش پیرامون مدت زمان استفاده از اینترنت که آنها را کاربر حرفهای اینترنت نامیدهایم) که این میزان بیش از سایر گزینهها میباشد. در میان دانشجویان خواهان اولویت دادن به مسائل اقتصادی47/3درصد کاربران حرفهای هستند، در مورد مشکلات اقتصادی این میزان 45/5 و در نهایت در بین دانشجویانی که در وهله نخست خواهان رسیدگی به مشکلات و محدودیتهای قومی هستند 33/3% میباشد.
2-1-9: ارتباط میان سطح تقاضای سیاسی و مدت زمان استفاده از شبکههای اجتماعی اینترنتی:
از نگاه شما فوریترین گزینهای که باید بدان رسیدگی شود کدام است؟ جمع هیچیکمسائل قومیمحدودیتهای مذهبیمسائل اقتصادیمسائل سیاسیچه میزان از شبکههای اجتماعی اینترنتی استفاده میکنید؟102/739/416/700/021/043/6بسیار زیاد14913/0412/500/019/12411/52018/2زیاد28422/3825/0213/319/14823/12522/7مدت زمانی محدود 310227/1618/8746/7436/45426/03128/2خیلی کم413134/81134/4533/3545/58038/53027/3از اینگونه سایتها استفاده نمیکنم5376100/032100/015100/011100/0208100/0110100/0جمع کل
آزمون کای- اسکور
سطح معناداریدرجه آزادیارزش0/146 1621/922آمار آزمون کای2- پیرسون 0/1331622/338نسبت حداکثر بزرگنمایی0/60110/273پیوند خطی376تعداد مشاهدات معتبر
2-1-9: ارتباط میان سطح تقاضای سیاسی و مدت زمان استفاده از شبکههای اجتماعی اینترنتی:
بر اساس نتایج بدست آمده از جدول کای اسکور و آزمون کای2- پیرسون(21/922) با ضریب خطای 5% در مییابیم که میان سطح تقاضای سیاسی دانشجویان و مدت زمان استفاده آنان از شبکههای اجتماعی اینترنتی رابطه معناداری وجود ندارد. اما میتوان نکاتی را متذکر شد. با جمع پاسخهای مربوط به گزینههای 2و1 در پرسش پیرامون مدت زمان استفاده از شبکههای اجتماعی اینترنتی که ما آنها را کاربران حرفهای این شبکهها قلمداد میکنیم ملاحظه میگردد دانشجویان خواهان رسیدگی به مسائل سیاسی با 21/8% بالاترین میزان کاربران حرفهای شبکههای اجتماعی و به تعبیری بیشترین مدت زمان استفاده از این شبکهها را در میان پاسخدهندگان به یکی از گزینههای ما را دارند. دانشجویانی که مشکلات سیاسی را مهمترین معضل میدانند با 27/3% کمترین میزان عدم استفاده از این شبکهها را نیز به نام خود به رساندهاند.
3-1-9:سطح تقاضای سیاسی و تغییر در میزان استفاده از شبکههای اجتماعی اینترنتی در ایام انتخابات و حوادث پس از آن:
از نگاه شما فوریترین گزینهای که باید بدان رسیدگی شود کدام است؟ جمع هیچیکمسائل قومیمحدودیتهای مذهبیمسائل اقتصادیمسائل سیاسیآیا در ایام انتخابات و اعتراضات پس از آن تغییری در مدت استفاده و تعداد کاربران شبکههای اجتماعی ایجاد شد؟ 18449/21443/81066/7436/49043/56660/6 به شدت بر تعداد کاربران و میزان استفاده از این شبکهها افزوده شد112633/71340/6320/0436/47335/33330/3 بر تعداد کاربران و میزان استفاده از این شبکهها افزوده شد2133/513/100/019/194/321/8 تغییر چندانی به وجود نیامد351/300/016/719/121/010/9 هیچگونه تغییری ایجاد نشد44612/3412/516/719/13315/976/4 نمیدانم5374100/032100/015100/011100/0207100/0109100/0جمع کل
آزمون کای- اسکور
سطح معناداریدرجه آزادیارزش 0/068 1625/089آمار آزمون کای2- پیرسون 0/14316 22/005نسبت حداکثر بزرگنمایی0/25811/280پیوند خطی374تعداد مشاهدات معتبر
3-1-9:سطح تقاضای سیاسی و تغییر در میزان استفاده از شبکههای اجتماعی اینترنتی در ایام انتخابات وحوادث پس از آن:
نتایج بدست آمده از جدول کای اسکور و آزمون کای2-پیرسون(25/089) نشان دهنده عدم معناداری است. اما به واقع میتوانیم بگوییم از نگاه ما معناداری میان دو متغیر فوق وجود دارد، هرچند سطح معناداری ضعیف است. در پرسش پیرامون تغییر در مدت زمان استفاده از شبکههای اجتماعی اینترنتی و تعداد کاربران این شبکهها در ایام انتخابات و اعتراضات پس از آن ما بر دو گزینه نخست که بر افزایش تعداد کاربران و مدت زمان استفاده از این شبکهها باور دارند تاکید میکنیم و با جمع پاسخهای مربوط به این دو گزینه در هر گروه بدین نتیجه میرسیم که دانشجویان خواهان رسیدگی به مسائل سیاسی که تقاضای سیاسی بالایی دارند با 90/9 به نسبت سایرگروهها باور بیشتری به تغییر در مدت زمان استفاده از شبکههای اجتماعی اینترنتی و تعداد کاربران این شبکهها در دوران برگزاری انتخابات و بویژه اعتراضات رخداده به نتایج اعلام شده دارند.
4-1-9: رابطه سطح تقاضای سیاسی و منابع اصلی کسب اخبار:
از نگاه شما فوریترین گزینهای که باید بدان رسیدگی شود کدام است؟ جمع هیچیکمسائل قومیمحدودیتهای مذهبیمسائل اقتصادیمسائل سیاسی اخبار مورد نیاز خود را عمدتا از طریق کدام منبع به دست میآورید؟ 308/5413/816/719/1199/754/9روزنامهها16418/1517/200/0327/35126/254/9صدا و سیمای دولتی25114/4310/3533/3327/32010/32019/4شبکههای ماهوارهای317850/41758/6746/7436/48744/66361/2سایتهای اینترنتی4308/500/0213/300/0189/2109/7شبکههای اجتماعی سنتی5353100/029100/015100/011100/0195100/0103100/0جمع کل
آزمون کای- اسکور
سطح معناداریدرجه آزادیارزش0/001 1641/220آمار آزمون کای2- پیرسون 0/00016 49/442 نسبت حداکثر بزرگنمایی0/04414/044پیوند خطی353تعداد مشاهدات معتبر
4-1-9: رابطه سطح تقاضای سیاسی و منابع اصلی کسب اخبار:
بر اساس نتایج بدست آمده از جدول کای اسکور و آزمون کای2- پیرسون(41/220) با ضریب خطای 5% در مییابیم که میان سطح تقاضای سیاسی دانشجویان و منابع خبری آنها رابطه معناداری وجود دارد. تنها 9/8%(جمع دو گزینه نخست پرسش پیرامون منابع کسب اخبار یعنی روزنامهها و صداوسیما) دانشجویانی که تقاضای سیاسی بالایی دارند از منابع رسمی کسب اخبار به عنوان منبع اصلی خبری استفاده میکنند که پس از دانشجویان خواهان رسیدگی به مشکلات قومی با 6/7% پایینترین میزان است و از سویی دیگر این گروه از دانشجویان با 61/2% بالاترین میزان استفاده از اینترنت را به عنوان منبع خبری دارند.
2-9: سنجش رابطه سطح تقاضای سیاسی دانشجویان با سطح علاقهمندی آنان به مشارکت سیاسی در شبکههای اجتماعی اینترنتی و میزان اعتماد آنان به این شبکهها
1-2-9: رابطه سطح تقاضای سیاسی دانشجویان و میزان علاقه آنان به مشارکت سیاسی در شبکههای اجتماعی اینترنتی:
از نگاه شما فوریترین گزینهای که باید بدان رسیدگی شود کدام است؟ جمع هیچیکمسائل قومیمحدودیتهای مذهبیمسائل اقتصادیمسائل سیاسی چه میزان به شرکت در گفتگوهای سیاسی در شبکههای اجتماعی اینترنتی علاقهمندید؟133/500/0213/300/021/098/2بسیار زیاد17219/11031/300/0327/33014/42926/4زیاد217245/71443/8533/3763/69344/75348/2علاقه کمی دارم 311931/6825/0853/319/18339/91917/3 به هیچ عنوان علاقه ندارم4376100/032100/015100/011100/0208100/0110100/0 جمع کل
آزمون کای- اسکور
سطح معناداریدرجه آزادیارزش0/000 1245/282آمار آزمون کای2- پیرسون 0/00012 48/246 نسبت حداکثر بزرگنمایی0/12712/330پیوند خطی376تعداد مشاهدات معتبر
1-2-9: رابطه سطح تقاضای سیاسی دانشجویان و میزان علاقه آنان به مشارکت سیاسی در شبکههای اجتماعی اینترنتی:
بر اساس نتایج بدست آمده از جدول کای اسکور و آزمون کای2- پیرسون(45/282) با ضریب خطای 5% در مییابیم که میان سطح تقاضای سیاسی دانشجویان و میزان علاقه آنان به مشارکت در گفتگوهای سیاسی در شبکههای اجتماعی اینترنتی رابطه معناداری وجود دارد. دانشجویانی که تقاضای سیاسی بالایی دارند با 34/6%( این عدد با جمع پاسخهای ارائه شده به دو گزینه نخست پیرامون سطح علاقهمندی که علاقه بالایی را اظهار داشتهاند بدست آمده است) بالاترین میزان علاقهمندی به مشارکت در گفتگوهای فوق را اظهار داشتهاند، در حالیکه این میزان در بین دانشجویان خواهان حل مسائل اقتصادی 15/4%، مشکلات مذهبی 27/3 و دانشجویان خواهان رسیدگی به مسائل قومی 13/3% میباشد. در نتیجه تقاضای بالای سیاسی بر افزایش سطح علاقهمندی به مشارکت در گفتگوهای سیاسی - اجتماعی در شبکههای اجتماعی اینترنتی اثرگذار است.
2-2-9: رابطه سطح تقاضای سیاسی دانشجویان و میزان اعتماد آنان به شبکههای اجتماعی اینترنتی:
از نگاه شما فوریترین گزینهای که باید بدان رسیدگی شود کدام است؟ جمع هیچیکمسائل قومیمحدودیتهای مذهبیمسائل اقتصادیمسائل سیاسیسطح اعتماد جوانان و بویژه دانشجویان را به شبکههای اجتماعی اینترنتی تا چه حد ارزیابی میکنید؟ 277/226/316/700/0125/81210/9بسیار زیاد116744/4825/0746/7436/48741/86155/5زیاد29023/91237/5213/3327/35325/52018/2 کم 3349/039/416/7218/22311/154/5خیلی کم45815/4721/9426/7218/23315/91210/9نمیدانم5376100/032100/015100/011100/0208100/0110100/0 جمع کل
آزمون کای- اسکور
سطح معناداریدرجه آزادیارزش0/118 1622/845آمار آزمون کای2- پیرسون 0/9616 23/706 نسبت حداکثر بزرگنمایی0/00219/282پیوند خطی376تعداد مشاهدات معتبر
2-2-9: رابطه سطح تقاضای سیاسی دانشجویان و میزان اعتماد آنان به شبکههای اجتماعی اینترنتی:
بر اساس نتایج بدست آمده از جدول کای اسکور و آزمون کای2- پیرسون(22/845) با ضریب خطای 5% در مییابیم که میان سطح تقاضای سیاسی دانشجویان و سطح اعتماد آنان به شبکههای اجتماعی اینترنتی رابطه معناداری وجود دارد. با جمع دوگزینه نخست در پرسش پیرامون سطح اعتماد جوانان و بویژه دانشجویان به شبکههای اجتماعی اینترنتی در مییابیم که دانشجویانی که تقاضای سیاسی بالایی دارند با 66/4% میزان اعتماد به شبکههای اجتماعی اینترنتی را بالاتر از سایر گروهها ارزیابی کردهاند، حال آنکه این میزان در بین دانشجویان خواهان اولویت دادن به حل مشکلات اقتصادی 47/6، مشکلات مذهبی36/4 و در دانشجویان خواهان رسیدگی به مشکلات قومی 53/4% میباشد.
فصل دهم: بررسی ارتباط میان میزان استفاده دانشجویان از اینترنت و شبکهها ی اجتماعی اینترنتی با میزان رضایت سیاسی، مواضع سیاسی و سطح تقاضای سیاسی
1-10: رابطه میان استفاده از اینترنت و شبکههای اجتماعی اینترنتی با میزان رضایت سیاسی:
1-1-10:ارتباط میان مدت زمان استفاده از اینترنت و میزان رضایت سیاسی:
به طور معمول چه مدت زمانی از اینترنت استفاده میکنید؟جمع کلکاربر اینترنت نیستممیانگین بیش از 10 ساعت در هفتهبیش از 3 ساعت در روزمیانگین 3-1 ساعت در روزکمتر از 1 ساعت در روزکدام گزینه بیانگر وضعیت سیاسی کشور است؟277/2111/133/622/786/71314/9 فضای باز سیاسی1287/500/01113/345/475/866/9 فضای نسبتا باز سیاسی2379/9333/367/279/5119/21011/5 فضای نسبتا بسته سیاسی328175/3555/66375/96182/49478/35866/7 فضای کاملا بسته سیاسی4373100/09100/083100/074100/0120100/087100/0 جمع کل
آزمون کای- اسکور
سطح معناداریدرجه آزادیارزش0/020 1224/094آمار آزمون کای2- پیرسون 0/0411221/670نسبت حداکثر بزرگنمایی0/11312/511پیوند خطی373تعداد مشاهدات معتبر
1-1-10: ارتباط میان مدت زمان استفاده از اینترنت و میزان رضایت سیاسی:
بر اساس نتایج بدست آمده از جدول کای اسکور و جدول کای2- پیرسون(24/094) روشن میگردد میان مدت زمان استفاده دانشجویان از اینترنت و میزان رضایت سیاسی آنان رابطه معناداری وجود دارد. کاربران حرفهای اینترنت بالاترین میزان نارضایتی سیاسی را به نسبت سایر دانشجویان دارند. بر این اساس 82/4% دانشجویانی که در پرسش پیرامون مدت زمان استفاده از اینترنت گزینه 3 را برگزیده و اعلام داشتهاند روزانه بیش از 3 ساعت از اینترنت بهره میگیرند معتقدند فضای سیاسی کشور کاملا بسته است و به تعبیری نارضایتی سیاسی بالایی دارند، میزان نارضایتی با کاهش مدت زمان استفاده از اینترنت کاهش مییابد. 78/3% دانشجویانی که روزانه 3-1 ساعت از اینترنت استفاده میکنند و 75/9% پاسخگویانی که به طور میانگین بیش از 10 ساعت در هفته از اینترنت بهره میگیرند، نارضایتی سیاسی بالایی دارند؛ این میزان در بین دانشجویانی که کمتر از 1 ساعت از اینترنت استفاده میکنند 66/7% و در بین دانشجویانی که اصلا کاربر اینترنت نیستند به کمترین میزان یعنی 55/6% میرسد. نکته جالب توجه آن است که تنها 2/7%دانشجویانی که روزانه بیش از 3 ساعت از اینترنت استفاده میکنند کاملا از شرایط سیاسی موجود رضایت دارند که کمترین میزان به نسبت سایرین است.
2-1-10: ارتباط میان مدت زمان استفاده از شبکههای اجتماعی اینترنتی و میزان رضایت سیاسی:
در زمان آنلاین بودن چه مدت از شبکههای اجتماعی اینترنتی استفاده میکنید؟جمع کلکاربر این شبکهها نیستمخیلی کممدت زمانی محدودزیادبسیار زیاد کدام گزینه بیانگر وضعیت سیاسی کشور است؟ 277/2139/976/967/200/0110/0 فضای باز سیاسی1287/5129/276/922/4612/2110/0 فضای نسبتا باز سیاسی2379/92015/387/956/036/1110/0 فضای نسبتا بسته سیاسی328275/48665/67978/27084/34081/6770/0 فضای کاملا بسته سیاسی4374100/0131100/0101100/083100/049100/010100/0 جمع کل
آزمون کای- اسکور
سطح معناداریدرجه آزادیارزش0/087 1219/049آمار آزمون کای2- پیرسون 0/0281223/024نسبت حداکثر بزرگنمایی0/02415/078پیوند خطی374تعداد مشاهدات معتبر
2-1-10: ارتباط میان مدت زمان استفاده از شبکههای اجتماعی اینترنتی و میزان رضایت سیاسی
بر اساس نتایج بدست آمده از جدول کای اسکور و جدول کای2- پیرسون(19/049) روشن میگردد میان مدت زمان استفاده دانشجویان از شبکههای اجتماعی اینترنتی و میزان رضایت سیاسی آنان رابطه معناداری وجود ندارد،
3-1-10: ارتباط میان تغییر در استفاده از شبکههای اجتماعی اینترنتی در ایام انتخابات و پس از آن با میزان رضایت سیاسی:
به نظر شما در ایام انتخابات و در خلال اعتراضات به نتایج در میزان استفاده از شبکههای اجتماعی اینترنتی چه تغییری حاصل شد؟جمع کلنمیدانمهیچگونه تغییری روی ندادتغییر چندانی به وجود نیامدبر کاربران و میزان استفاده از آنها افزوده شدبه شدت بر کاربران و میزان استفاده از آنها افزوده شد کدام گزینه بیانگر وضعیت سیاسی کشور است؟ 277/21022/2240/017/775/673/8 فضای باز سیاسی1287/5511/100/000/01411/194/9 فضای نسبتا باز سیاسی2379/9511/1120/017/71713/5137/1 فضای نسبتا بسته سیاسی328175/32555/6240/01184/68869/815584/2 فضای کاملا بسته سیاسی4373100/045100/05100/013100/0126100/0184100/0 جمع کل
آزمون کای- اسکور
سطح معناداریدرجه آزادیارزش0/000 1240/382آمار آزمون کای2- پیرسون 0/00112 33/637 نسبت حداکثر بزرگنمایی0/000124/697پیوند خطی373تعداد مشاهدات معتبر
3-1-10: ارتباط میان تغییر در استفاده از شبکههای اجتماعی اینترنتی در ایام انتخابات و پس از آن با میزان رضایت سیاسی:
نتایج بدست آمده از جدول کای اسکور و جدول کای2- پیرسون(40/382) نشان دهنده وجود معناداری است، هرچند میزان معناداری بالا نیست. بر این اساس ملاحظه میگردد که باور به تاثیرگذاری انتخابات و حوادث پس از آن بر تغییر مدت زمان استفاده از شبکههای اجتماعی اینترنتی و تعداد کاربران این شبکهها با میزان رضایت سیاسی رابطهای معکوس دارد. دانشجویانی که معتقدند انتخابات و اعتراضات پس از آن موجب افزایش شدید تعداد کاربران شبکههای اجتماعی اینترنتی و مدت زمان استفاده از این شبکهها شده است با 3/8% کمترین میزان رضایت سیاسی بالا را دارند و این میزان با با کاهش باور به تغییرات ایجاد شده در موضوع فوق سیر صعودی میگیرد و در نهایت در افرادی که به هیچگونه تغییر ایجاد شدهای باور ندارند به بالاترین میزان(40%) میرسد. در زمینه نارضایتی شدید سیاسی و به تعبیری باور به وجود فضای سیاسی کاملا بسته در کشور در مجموع میتوان گفت افرادی که به تاثیرگذاری انتخابات بر تعداد کاربران شبکههای اجتماعی اینترنتی و مدت زمان استفاده از این شبکهها باور دارند نارضایتی سیاسی بالاتری نیز دارند، هرچند این تفاوت چندان شدید نیست.
4-1-10: ارتباط میان منابع اصلی کسب اخبار با میزان رضایت سیاسی:
اخبار مورد نیاز خود را از طریق کدام منبع بدست میآورید؟جمع کلشبکههای اجتماعی سنتیاینترنتشبکههای ماهوارهایصداوسیماروزنامهها کدام گزینه بیانگر وضعیت سیاسی کشور است؟ 246/8310/031/712/01219/0515/6 فضای باز سیاسی1267/426/795/124/0914/3412/5 فضای نسبتا باز سیاسی23610/3310/0158/524/01117/5515/6 فضای نسبتا بسته سیاسی326575/52273/314984/74590/03149/21856/3 فضای کاملا بسته سیاسی4351100/030100/0176100/050100/063100/032100/0 جمع کل
آزمون کای- اسکور
سطح معناداریدرجه آزادیارزش0/000 1250/702آمار آزمون کای2- پیرسون 0/00012 48/755 نسبت حداکثر بزرگنمایی0/000125/508پیوند خطی351تعداد مشاهدات معتبر
4-1-10: ارتباط میان منابع اصلی کسب اخبار با میزان رضایت سیاسی:
بر اساس نتایج بدست آمده از جدول کای اسکور و آزمون کای2-پیرسون(50/702) میان منابع کسب اخبار(بویژه اینترنت) و میزان رضایت سیاسی رابطهای معنادار وجود دارد. با تفکیک منابع رسمی و به تعبیری دولتی کسب خبر(صداوسیما و روزنامهها) از منابع غیررسمی(بویژه اینترنت) روشن میگردد رابطهای کاملا قوی بین این دو وجود دارد و افرادی که از منابع رسمی کسب خبر میکنند بالاترین میزان رضایت سیاسی و در مقابل پایینترین میزان نارضایتی شدید سیاسی را دارند. ملاحظه میگردد 19% دانشجویانی که صداوسیما را به عنوان منبع اصلی کسب اخبار خود معرفی کردهاند کاملا از شرایط و وضعیت سیاسی کشور رضایت دارند که بالاترین میزان به نسبت سایرگروههاست و پس از آن دانشجویان تحت تاثیر اخبار روزنامهها(15/6%)، شبکههای اجتماعی سنتی 10/0% ، شبکههای ماهوارهای(2%) و در انتها اینترنت با 1/7% قرار دارند که کمترین میزان رضایت سیاسی بالا را دارند. از نگاهی دیگر در خصوص نارضایتی شدید سیاسی نیز همین ارتباط وجود دارد؛ بدین معنیکه رابطه معکوسی میان بهرهگیری از منابع غیررسمی خبری و بویژه اینترنت با نارضایتی سیاسی شدید وجود دارد وکمترین میزان نارضایتی شدید سیاسی و باور به وجود فضای سیاسی کاملا بسته با 49/2% در دانشجویانی ملاحظه میشود که صداوسیما را به عنوان منبع اصلی خبری اعلام نمودهاند و باز هم رتبه بعدی متعلق به دانشجویان تحت تاثیر روزنامهها با 56/3% میباشد، اما با تغییر منابع کسب خبر نارضایتی سیاسی افزایش یافته و در دانشجویان تحت تاثیر شبکههای اجتماعی سنتی 73/3%، اینترنت 84/7% و در نهایت دانشجویانی که شبکههای ماهوارهای را منبع اصلی کسب اخبار خود معرفی کردهاند90% است.
2-10: بررسی ارتباط میان میزان استفاده دانشجویان از اینترنت و شبکههای اجتماعی اینترنتی با مواضع سیاسی:
1-2-10: ارتباط میان مدت زمان استفاده از اینترنت و مواضع سیاسی:
به طور معمول چه مدت زمانی از اینترنت استفاده میکنید؟جمع کلاز اینترنت استفاده نمیکنممیانگین بیش از 10 ساعت در هفتهبیش از 3 ساعت در روز روزانه 3-1 ساعت کمتر از یک ساعت در روز مواضع سیاسی کدامیک از طیفهای سیاسی را پس از انتخابات در راستای منافع ملی میدانید؟5113/8222/21012/356/61512/71922/1 محمود احمدینژاد- احمد جنتی1205/400/078/645/365/133/5 اصولگرایان مستقلی همچون علی لاریجانی2277/3333/367/456/6108/533/5 هاشمی رفسنجانی39926/800/01822/22532/93630/52023/3 میر حسین موسوی و مهدی کروبی417346/8444/44049/43748/75143/24147/7 هیچکدام5370100/09100/081100/076100/0118100/086100/0 جمع کل
آزمون کای- اسکور
سطح معناداریدرجه آزادیارزش0/047 1626/507آمار آزمون کای2- پیرسون 0/0591625/630نسبت حداکثر بزرگنمایی0/48210/495پیوند خطی370تعداد مشاهدات معتبر
1-2-10: ارتباط میان مدت زمان استفاده از اینترنت و مواضع سیاسی:
در تحلیل پاسخهای مربوط به پرسش پیرامون مواضع سیاسی مبنای تحلیل مواضع سیاسی محمود احمدی نژاد و رهبران معترض به نتایج انتخابات(میرحسین موسوی و مهدی کروبی) میباشد. در میان کاربران حرفه ای اینترنت که گزینههای 2(3-1 ساعت استفاده از اینترنت در روز) وگزینه 3 (استفاده روزانه بیش از 3 ساعت) را انتخاب کردهاند ملاحظه میگردد 12/7% افرادی که روزانه 3-1 ساعت از اینترنت بهره میگیرند حامی مواضع احمدی نژاد هستند، حال آنکه 30/5% این افراد از مواضع سیاسی رهبران معترض حمایت کردهاند. در میان افرادی که بیشترین مدت زمان استفاده از اینترنت را با استفاده بیش از 3 ساعت در روز به ثبت رساندهاند تنها 6/6% از مواضع سیاسی احمدی نژاد پس از انتخابات اعلام حمایت کردهاند در حالیکه 32/9% این گروه که نشان دهنده اختلافی بالا است از مواضع سیاسی رهبران معترض حمایت کردهاند. از سویی دیگر در میان گروهی که روزانه کمتر از 1 ساعت از اینترنت استفاده میکنند اختلاف کمتر گردیده و 22/1% این دانشجویان از مواضع احمدی نژاد حمایت کرده و 23/3% نیز حمایت خود را از مواضع سیاسی آقایان موسوی وکروبی اعلام داشتهاند. نکته جالب توجه در خصوص دانشجویانی است که اصولا کاربر اینترنت نبوده و از آن استفاده نمیکنند، در میان این افراد حمایت از مواضع احمدی نژاد 22/2% و حمایت از رهبران معترض0% است. نتایج نشان میدهد با افزایش استفاده از اینترنت حمایت از مواضع سیاسی رهبران معترض به نتایج انتخابات افزایش یافته و در مقابل از میزان حمایت از مواضع سیاسی احمدی نژاد کاسته شده است.
2-2-10: ارتباط میان مدت زمان استفاده از شبکههای اجتماعی اینترنتی و مواضع سیاسی:
چه میزان از شبکههای اجتماعی اینترنتی استفاده میکنید؟جمع کلاستفاده نمیکنمخیلی کممدتی محدودزیادبسیار زیاد مواضع سیاسی کدامیک از طیفهای سیاسی را پس از انتخابات در راستای منافع ملی میدانید؟5113/72620/21313/367/148/0220/0 محمود احمدینژاد- احمد جنتی1205/4118/522/056/024/000/0 اصولگرایان مستقلی همچون علی لاریجانی2277/3118/51010/244/824/000/0 هاشمی رفسنجانی310027/02620/21919/42732/12142/0770/0 میر حسین موسوی و مهدی کروبی417346/65542/65455/14250/02142/0110/0 هیچکدام5371100/0129100/098100/084100/050100/010100/0 جمع کل
آزمون کای- اسکور
سطح معناداریدرجه آزادیارزش0/001 1638/277آمار آزمون کای2- پیرسون 0/0011639/166نسبت حداکثر بزرگنمایی0/02914/794پیوند خطی371تعداد مشاهدات معتبر
2-2-10: ارتباط میان مدت زمان استفاده از شبکههای اجتماعی اینترنتی و مواضع سیاسی:
بر اساس نتایج به دست آمده از جدول کای اسکور و آزمون کای2-پیرسون(38/277) با ضریب خطای 5% مشخص میگردد رابطه معناداری میان مدت زمان استفاده از شبکههای اجتماعی اینترنتی و مواضع سیاسی دانشجویان وجود دارد. با افزایش مدت زمان استفاده از این شبکهها حمایت از مواضع سیاسی رهبران معترض نیز افزایش یافته است. در بین دانشجویانی که از این شبکهها بسیار زیاد استفاده میکنند 20%از مواضع سیاسی احمدی نژاد پس از انتخابات حمایت کردهاند، در حالیکه 70% این گروه از مواضع موسوی و کروبی اعلام حمایت نمودهاند؛ 8 % دانشجویانی که از شبکههای اجتماعی اینترنتی نظیر فیس بوک زیاد استفاده میکنند حامی مواضع سیاسی احمدی نژاد بوده در حالیکه 42% این جمع مواضع سیاسسی رادیکال داشته و از رهبران معترض به نتایج انتخابات حمایت نمودهاند. مشاهده میشود که با کاهش استفاده از شبکههای اجتماعی اینترنتی حمایت از مواضع سیاسی رهبران معترض نیز شیبی نزولی به خود میگیرد و در میان افرادی که به هیچ عنوان از این شبکهها استفاده نمیکنند حمایت از مواضع سیاسی دو طرف برابر بوده، بدین معنی که 20/2% این دانشجویان از مواضع احمدی نژاد و 20/2% نیز از مواضع سیاسی رهبران معترض حمایت نمودهاند.
3-2-10: ارتباط تغییر در استفاده از شبکههای اجتماعی اینترنتی در ایام انتخابات و پس از آن بامواضع سیاسی:
به نظر شما چه تغییری در تعداد کاربران و میزان استفاده از شبکههای اجتماعی اینترنتی در ایام انتخابات و در خلال تجمعات اعتراضی به وجود آمد؟جمع کلنمیدانمهیچگونه تغییری روی ندادتغییر چندانی به وجود نیامدبر کاربران و میزان استفاده از آنها افزوده شدبه شدت بر کاربران و میزان استفاده از آنها افزوده شد مواضع سیاسی کدامیک از طیفهای سیاسی را پس از انتخابات در راستای منافع ملی میدانید؟5113/81534/1120/0216/71915/2147/6محمود احمدینژاد- احمد جنتی1205/436/800/000/064/8116/0اصولگرایان مستقلی همچون علی لاریجانی2277/336/8240/018/3129/694/9هاشمی رفسنجانی310027/049/100/0541/72116/87038/0میر حسین موسوی و مهدی کروبی417246/51943/2240/0433/36753/68043/5هیچکدام5370100/044100/05100/012100/0125100/0184100/0جمع کل
آزمون کای- اسکور
سطح معناداریدرجه آزادیارزش0/000 1652/608آمار آزمون کای2- پیرسون 0/00016 49/797 نسبت حداکثر بزرگنمایی0/000112/903پیوند خطی370تعداد مشاهدات معتبر
3-2-10: ارتباط تغییر در استفاده از شبکههای اجتماعی اینترنتی در ایام انتخابات و پس از آن بامواضع سیاسی:
با توجه به نتایج به دست آمده از جدول کای اسکور و آزمون کای2- پیرسون (52/608)مشخص میگردد رابطه معناداری میان باور به تغییر در مدت زمان استفاده از شبکههای اجتماعی اینترنتی و تعداد کاربران آنها در ایام انتخابات و پس از آن با مواضع سیاسی دانشجویان وجود دارد. تنها 7/6% دانشجویانی که معتقد به افزایش شدید مدت زمان استفاده از این شبکهها و تعداد کاربران آنها در ایام انتخابات و به ویژه اعتراضات رخداده پس از آن هستند از مواضع سیاسی احمدی نژاد حمایت کردهاند و این میزان با کاهش باور به تغییر در موضوع فوق به ترتیب به 15/2% (در تغییر زیاد)، 16/7% (در میان افرادی که به تغییر چندانی باور ندارند) و 26% در میان دانشجویانی که هیچگونه تغییری را باور ندارند افزایش یافته است.از سوی دیگر 38% دانشجویانی که به تغییر شدید در موضوع فوق باور دارند از مواضع سیاسی رهبران معترض به نتایج انتخابات حمایت کردهاند هرچند باور به تغییرات بالا چندان ارتباط معناداری را با حمایت از مواضع سیاسی رهبران معترض نشان نمیدهد.
4-2-10: ارتباط منابع اصلی کسب اخبار با مواضع سیاسی:
اخبار مورد نیاز خود را بیشتر از طریق کدام منبع بدست میآورید؟جمع کلشبکههای اجتماعی سنتیاینترنتشبکههای ماهوارهایصداوسیماروزنامهها مواضع سیاسی کدامیک از طیفهای سیاسی را پس از انتخابات در راستای منافع ملی میدانید؟4713/5310/0126/812/02339/7825/0 محمود احمدینژاد- احمد جنتی1185/213/395/135/923/439/4 اصولگرایان مستقلی همچون علی لاریجانی2277/8413/3137/347/823/4412/5 هاشمی رفسنجانی39326/7516/76033/91937/346/9515/6 میر حسین موسوی و مهدی کروبی416346/81756/78346/92447/12746/61237/5 هیچکدام5348100/030100/0177100/051100/058100/032100/0 جمع کل
آزمون کای- اسکور
سطح معناداریدرجه آزادیارزش0/000 1666/847آمار آزمون کای2- پیرسون 0/00016 63/748 نسبت حداکثر بزرگنمایی0/000118/071پیوند خطی348تعداد مشاهدات معتبر
4-2-10: ارتباط منابع اصلی کسب اخبار با مواضع سیاسی:
با توجه به نتایج به دست آمده از جدول کای اسکور و آزمون کای2- پیرسون(66/847) نشان میدهد رابطه معناداری میان منابع کسب اخبار دانشجویان با مواضع سیاسی آنها وجود دارد. 25% دانشجویانی که روزنامههارا منبع اصلی کسب اخبار خود معرفی کردهاند از مواضع سیاسی احمدی نژاد حمایت کردهاند که این میزان در بین دانشجویانی که منبع خبریشان صدا و سیمای حکومتی است به بالاترین میزان یعنی 39/7% میرسد. از سویی دیگر تنها 2% دانشجویانی که اخبار روزمره را از طریق شبکههای ماهوارهای به دست میآورند حامی مواضع سیاسی احمدی نژاد هستند و در بین داشجویان تحت تاثیر اینترنت این میزان 6/8% و در میان دانشجویانی که اخبار را از طریق شبکههای اجتماعی سنتی به دست میآورند 10% است. این معناداری در ارتباط با حمایت از مواضع سیاسی رهبران معترض نیز صادق است. کمترین میزان حمایت از مواضع موسوی و کروبی با 6/9% را در میان دانشجویانی ملاحظه میکنیم که اخبار روزمره را از طریق صدا و سیما دریافت میکنند و پس از آن نیز با 15/6% در بین دانشجویانی که روزنامهها منبع اصلی کسب اخبارشان هستند. این در حالی است که 37/3% دانشجویانی که شبکههای ماهوارهای را منبع خبری اصلی خود اعلام کردهاند و 33/9% افرادی که از اینترنت برای کسب اخبار استفاده میکنند مواضع سیاسی رهبران معترض به نتایج انتخابات را مورد تایید قرار دادهاند که اختلافی بالا را نشان میدهد.
5-2-10: ارتباط میان مدت زمان استفاده از اینترنت و مواضع سیاسی:
به طور معمول چه مدت زمانی از اینترنت استفاده میکنید؟جمع کلاز اینترنت استفاده نمیکنممیانگین بیش از 10 ساعت در هفتهبیش از 3 ساعت در روز1-3 ساعت در روز کمتر از یک ساعت در روز با کدامیک از گزینههای زیر موافقید؟17146/8777/83542/22939/75345/74756/0یکپارچگی سیاسی کشور 115041/1111/14149/43243/84942/22732/1 خودگردانی محلی مناطق کشور24412/1111/178/41216/41412/11011/9 خودمختاری مناطق قومی کشور3365100/09100/083100/073100/0116100/084100/0 جمع کل
آزمون کای- اسکور
سطح معناداریدرجه آزادیارزش0/161 811/780آمار آزمون کای2- پیرسون 0/139812/287نسبت حداکثر بزرگنمایی0/53410/387پیوند خطی365تعداد مشاهدات معتبر
5-2-10: ارتباط میان مدت زمان استفاده از اینترنت و مواضع سیاسی:
با توجه به نتایج به دست آمده از جدول کای اسکور و آزمون کای2- پیرسون(780/11) نشان میدهد رابطه معناداری میان میزان استفاده دانشجویان از اینترنت با مواضع سیاسی آنها وجود ندارد. اما با رجوع به دادههای بدست آمده در جدول در مییابیم میان این دو رابطه معناداری وجود دارد. کاربران حرفه ای اینترنت که به گزینه های 3و2 پاسخ داده اند یعنی 3-1 ساعت و بیش از 3 ساعت در روز از اینترنت استفاده میکنند مواضع سیاسی رادیکالتری اتخاذ نمودهاند. بدین ترتیب ملاحظه میگردد 12/1% دانشجویانی که روزانه 3-1 ساعت از اینترنت استفاده میکنند و 16/4% گروهی که بیش از 3 ساعت در روز از اینترنت بهره میگیرند از خود مختاری سیاسی مناطق قومی اعلام حمایت نمودهاند ، حال آنکه این میزان در بین دانشجویانی که کاربر اینترنت نیستند 11/1% است. از سویی دیگر حامیان یکپارچگی سیاسی در بین دانشجویانی که از اینترنت اسفاده میکنند با 77/8% بالاتر از سایرین است و این میزان در بین کاربران حرفه ای اینترنت که روزانه بیش از 3 ساعت از اینترنت استفاده میکنند تنها 37/7% است که نشان دهنده اختلاف بالایی است. در مجموع با افزایش مدت زمان استفاده از اینترنت طرفداری از یکپارچپی سیاسی کاهش یافته و حمایت از خود مختاری سیاسی مناطق قومی افزایش یافته است.
6-2-10: ارتباط میان مدت زمان استفاده از شبکههای اجتماعی اینترنتی و مواضع سیاسی:
از مدت زمان آنلاین بودن چه میزان از شبکههای اجتماعی اینترنتی استفاده میکنید؟جمع کلاستفاده نمیکنمخیلی کممدتی محدودزیادبسیار زیاد با کدامیک از گزینههای زیر موافقید؟17146/77055/13838/83542/22551/0333/3یکپارچگی سیاسی کشور 115141/34333/94748/03845/81836/7555/6 خودگردانی محلی مناطق کشور24412/01411/01313/31012/0612/21 11/1 خودمختاری مناطق قومی3366100/0127100/098100/083100/049100/09100/0جمع کل
آزمون کای- اسکور
سطح معناداریدرجه آزادیارزش0/410 88/241آمار آزمون کای2- پیرسون 0/40788/271نسبت حداکثر بزرگنمایی0/30811/039پیوند خطی366تعداد مشاهدات معتبر
6-2-10: ارتباط میان مدت زمان استفاده از شبکههای اجتماعی اینترنتی و مواضع سیاسی:
بر اساس نتایج بدست آمده از جدول کای اسکور و آزمون کای2- پیرسون(8/241) ارتباط معناداری میان مدت زمان استفاده از شبکههای اجتماعی اینترنتی و مواضع سیاسی وجود ندارد.
7-2-10: ارتباط میان تغییر در استفاده از شبکههای اجتماعی اینترنتی در ایام انتخابات و پس از آن با مواضع سیاسی:
به نظر شما چه تغییری در تعداد کاربران و میزان استفاده از شبکههای اجتماعی اینترنتی در ایام انتخابات و در خلال تجمعات اعتراضی به وجود آمد؟ جمع کلنمیدانمهیچگونه تغییری روی ندادتغییر چندانی به وجود نیامدبر تعداد کاربران و میزان استفاده از آنها افزوده شدبه شدت بر تعداد کاربران و میزان استفاده از آنها افزوده شد با کدامیک از گزینههای زیر موافقید؟17046/73376/7240/0758/36351/26535/9یکپارچگی سیاسی کشور 115041/2818/600/0216/75141/58949/2 خودگردانی محلی مناطق کشور24412/124/7360/0325/097/32714/9 خودمختاری مناطق قومی3364100/043100/05100/012100/0123100/0181100/0جمع کل
آزمون کای- اسکور
سطح معناداریدرجه آزادیارزش0/000 842/320آمار آزمون کای2- پیرسون 0/0008 40/947نسبت حداکثر بزرگنمایی0/000116/190پیوند خطی364تعداد مشاهدات معتبر
7-2-10: ارتباط میان تغییر در استفاده از شبکههای اجتماعی اینترنتی در ایام انتخابات و پس از آن با مواضع سیاسی:
هرچند جدول کای اسکور معناداری را نشان می دهد اما با نگاه به جدول ما معناداری را در جهت مورد نظرمان نیافتیم.
8-2-10: ارتباط میان منابع اصلی کسب اخبار با مواضع سیاسی:
اخبار و اطلاعات مورد نیاز خود را بیشتر از طریق کدام منبع به دست میآورید؟ جمع کل شبکههای اجتماعی سنتیاینترنتشبکههای ماهوارهایصداوسیماروزنامهها با کدامیک از گزینههای زیر موافقید؟16247/11555/66738/72346/04367/21446/7یکپارچگی سیاسی کشور 113840/1725/98649/71326/01929/71343/3 خودگردانی محلی مناطق کشور24412/8518/52011/61428/023/1310/0 خودمختاری مناطق قومی3344100/027100/0173100/050100/064100/030100/0جمع کل
آزمون کای- اسکور
سطح معناداریدرجه آزادیارزش0/000 832/901آمار آزمون کای2- پیرسون 0/0008 32/522 نسبت حداکثر بزرگنمایی0/03014/685پیوند خطی344تعداد مشاهدات معتبر
8-2-10: ارتباط میان منابع اصلی کسب اخبار با مواضع سیاسی:
نتایج به دست آمده از جدول کای اسکور و آزمون کای2-پیرسون( 32/901) نشان دهنده وجود رابطه معنادار میان منابع کسب اخبار و مواضع سیاسی دانشجویان است اما این معناداری ضعیف است. ملاحظه میگردد دانشجویانی که اخبار روزمره را از طریق منابع رسمی خبری (صدا و سیما و روزنامهها) دریافت میدارند بالاترین میزان حمایت از یکپارچگی سیاسی را به خود اختصاص دادهاند. 67/2% دانشجویانی که صدا و سیما منبع اصلی کسب خبرشان است از یکپارچگی سیاسی حمایت کردهاند که بالاترین میزان در بین سایر گروهها است و از سویی دیگر حمایت از خود مختاری سیاسی در میان دانشجویانی که از طریق منابع رسمی کسب خبر میکنند پایینتر است و ملاحظه میکنیم که پایینترین میزان حمایت از مواضع سیاسی رادیکال یعنی پشتیبانی از خودمختاری سیاسی مناطق قومی با 3/1% در میان دانشجویانی است که صدا و سیما را منبع اصلی کسب اخبار خود معرفی کردهاند.
3-10: بررسی ارتباط میان میزان استفاده دانشجویان از اینترنت و شبکههای اجتماعی اینترنتی با سطح تقاضای سیاسی
1-3-10:ارتباط میان مدت زمان استفاده از اینترنت و سطح تقاضای سیاسی:
به طور معمول چه مدت زمانی از اینترنت استفاده میکنید؟جمع کلاز اینترنت استفاده نمیکنممیانگین بیش از 10 ساعت در هفتهبیش از 3 ساعت در روز1-3 ساعت در روزکمتر از یک ساعت در روزبه نظر شما فوریترین مسالهای که باید مورد رسیدگی قرار گیرد کدام است؟11029/3222/22327/43141/33932/51517/2مشکلات سیاسی120755/2666/74351/233 44/06554/26069/0مشکلات اقتصادی2112/9111/133/622/732/522/3محدودیتهای مذهبی3154/000/044/834/021/766/9مسائل قومی4328/500/01113/168/0119/244/6هیچکدام5375100/09100/084100/075100/0120100/087100/0جمع کل
آزمون کای- اسکور
سطح معناداریدرجه آزادیارزش 0/0761624/666آمار آزمون کای2- پیرسون 0/0641625/345نسبت حداکثر بزرگنمایی0/69110/158پیوند خطی375تعداد مشاهدات معتبر
1-3-10:ارتباط میان مدت زمان استفاده از اینترنت و سطح تقاضای سیاسی:
نتایج به دست آمده از جدول کای اسکور و آزمون کای2-پیرسون( 24/666) نشان دهنده وجود رابطه معنادار میان مدت زمان استفاده از اینترنت و سطح تقاضای سیاسی دانشجویان است. با افزایش مدت زمان استفاده از اینترنت سطح تقاضای سیاسی نیز افزایش میدهد و شاهدیم که 41/3% افرادیکه بیش از 3 ساعت در روز از اینترنت استفاده میکنند مشکلات سیاسی را در اولویت رسیدگی قرار دادهاند و پس از آن دانشجویانی که 3-1 ساعت در روز از اینترنت استفاده میکنند با 32/5%، بیش از 10 ساعت در هفته 27/4% در رتبههای بعدی قرار دارند.
2-3-10: ارتباط میان مدت زمان استفاده از شبکههای اجتماعی اینترنتی و سطح تقاضای سیاسی:
از مدت زمان آنلاین بودن چه میزان از شبکههای اجتماعی اینترنتی استفاده میکنید؟جمع کلاستفاده نمیکنمخیلی کممدتی محدودزیادبسیار زیادبه نظر شما فوریترین مسالهای که باید مورد رسیدگی قرار گیرد کدام است؟10100/0330/0110/000/0220/0440/0 مشکلات سیاسی184100/048/200/012/02449/02040/8 مشکلات اقتصادی211100/089/522/411/24857/12529/8 محدودیتهای مذهبی3102100/065/976/943/95452/93130/4 مسائل قومی4131100/0118/453/853/88061/13022/9 هیچکدام5376100/0328/5154/0112/920855/311029/3 جمع کل
آزمون کای- اسکور
سطح معناداریدرجه آزادیارزش0/146 1621/922آمار آزمون کای2- پیرسون 0/1331622/338نسبت حداکثر بزرگنمایی0/60110/273پیوند خطی376تعداد مشاهدات معتبر
2-3-10: ارتباط میان مدت زمان استفاده از شبکههای اجتماعی اینترنتی و سطح تقاضای سیاسی:
با توجه به نتایج بدست آمده از جدول کای اسکور و آزمون کای2-پیرسون(21/922) با سطح معناداری 5% بدین نتیجه میرسیم که میان مدت زمان استفاده از شبکههای اجتماعی اینترنتی و سطح تقاضای سیاسی رابطهای معنادار وجود ندارد. اما میتوان نکاتی را مورد توجه قرار داد، از جمله اینکه با توجه به نتایج به دست آمده در مییابیم دانشجویانی که مدت زمان بیشتری از شبکه اجتماعی اینترنتی استفاده میکنند به نسبت دیگر دانشجویان تقاضای سیاسی بالاتری دارند.40% دانشجویانی که بسیار زیاد از این شبکهها استفاده میکنند و 40/8% پاسخگویانی که از شبکههای اجتماعی اینترنتی زیاد استفاده میکنند مشکلات سیاسی را در اولویت رسیدگی قرار دادهاند در حالیکه این میزان در بین دانشجویانی که کاربر این شبکهها نیستند22/9% است.
3-3-10: ارتباط میان تغییر در استفاده از شبکههای اجتماعی اینترنتی در ایام انتخابات و پس از آن با سطح تقاضای سیاسی:
به نظر شما چه تغییری در تعداد کاربران و میزان استفاده از شبکههای اجتماعی اینترنتی در ایام انتخابات و در خلال تجمعات اعتراضی به وجود آمد؟ جمع کلنمیدانمهیچگونه تغییری روی ندادتغییر چندانی به وجود نیامدبر تعداد کاربران و میزان استفاده از آنها افزوده شدبه شدت بر تعداد کاربران و میزان استفاده از آنها افزوده شد به نظر شما فوریترین مسالهای که باید مورد رسیدگی قرار گیرد کدام است؟109100/077/615/422/23348/96635/9 مشکلات سیاسی1207100/03310/322/493/27357/99026/2 مشکلات اقتصادی211100/017/710/017/7469/2415/4 محدودیتهای مذهبی315100/010/0120/0020/0340/01020/0 مسائل قومی432100/048/702/212/21371/71415/2 هیچکدام5374100/046100/05100/013100/0126100/0184100/0 جمع کل
آزمون کای- اسکور
سطح معناداریدرجه آزادیارزش 0/068 1625/089آمار آزمون کای2- پیرسون 0/14316 22/005نسبت حداکثر بزرگنمایی0/25811/280پیوند خطی374تعداد مشاهدات معتبر
3-3-10: ارتباط میان تغییر در استفاده از شبکههای اجتماعی اینترنتی در ایام انتخابات و پس از آن با سطح تقاضای سیاسی:
دانشجویانی که به ایجاد تغییرات اساسی در مدت زمان استفاده از شبکه های اجتماعی اینترنتی و تعداد کاربران این شبکه ها در جریان انتخابات و اعتراضات پس از آن باور دارند بیشترین میزان تقاضای سیاسی را با 35/9% به نام خود به ثبت می رسانند و در مقابل دانشجویانی که باور چندانی به ایجاد تغییرات در موضع فوق ندارند با 15/4% تقاضای سیاسی بسیار پایینی دارند.لازم به یادآوری است که باور به ایجاد تغییرات شدید موجب نشده است تا این گروه از دانشجویان مشکلات سیاسی را در اولویت رسیدگی قرار دهند و حل مسائل اقتصادی در اولویت نخست است.
4-3-10: ارتباط میان منابع اصلی کسب اخبار با سطح تقاضای سیاسی:
اخبار و اطلاعات مورد نیاز خود را بیشتر از طریق کدام منبع به دست میآورید؟ جمع کل شبکههای اجتماعی سنتیاینترنتشبکههای ماهوارهایصداوسیماروزنامهها به نظر شما فوریترین مسالهای که باید مورد رسیدگی قرار گیرد کدام است؟103100/01013/3633/3203/3563/3516/7 مشکلات سیاسی1195100/0187/8870/0204/75179/7197/8 مشکلات اقتصادی211100/005/949/835/9339/2139/2 محدودیتهای مذهبی315100/029/673/952/2048/91 35/4 مسائل قومی429100/000/0176/730/0560/0 433/3 هیچکدام5353100/0308/21784/2513/16455/23029/2 جمع کل
آزمون کای- اسکور
سطح معناداریدرجه آزادیارزش0/001 1641/220آمار آزمون کای2- پیرسون 0/00016 49/442 نسبت حداکثر بزرگنمایی0/04414/044پیوند خطی353تعداد مشاهدات معتبر
4-3-10: ارتباط میان منابع اصلی کسب اخبار با سطح تقاضای سیاسی:
با توجه به نتایج به دست آمده از جدول کای اسکور و آزمون کای2- پیرسون(41/220) در مییابیم که منابع کسب خبر بر روی سطح تقاضای سیاسی دانشجویان اثرگذار است. ملاحظه میشود دانشجویانی که تحت تاثیر اخبار صدا و سیمای حکومتی و روزنامهها هستند به نسبت دانشجویانی که از منابع غیررسمی کسب خبر میکنند سطح تقاضای سیاسی پایینتری دارند. دانشجویانی که صدا و سیما را به عنوان منبع اصلی کسب خبر اعلام کردهاند با 7/8% پایین ترین سطح تقاضای سیاسی را دارند و پس ازآن نیز با 16/7% دانشجویانی قرار دارند که از طریق روزنامهها کسب خبر میکنند، اما با تغییر منابع خبری شاهد افزایش تقاضای بالای سیاسی هستیم و به این ترتیب دانشجویان تحت تاثیر شبکههای اجتماعی سنتی با 33/5% اینترنت با 35/4% و در نهایت شبکههای ماهوارهای با 39/2% بالاترین درصد تقاضای سیاسی را دارند.
فصل یازدهم: سنجش ارتباط میان سطح علاقهمندی به مشارکت در مباحثات سیاسی در شبکههای اجتماعی اینترنتی و سطح اعتماد دانشجویان به این شبکهها با میزان رضایت سیاسی، مواضع سیاسی و سطح تقاضای سیاسی
1-11: رابطه میان سطح علاقهمندی به شرکت در گفتگوهای سیاسی در شبکههای اجتماعی با میزان رضایت سیاسی، مواضع سیاسی و سطح تقاضای سیاسی
1-1-11: ارتباط سطح علاقهمندی به مشارکت در مباحثات سیاسی در شبکههای اجتماعی اینترنتی با میزان رضایت سیاسی:
کدام گزینه بیانگر وضعیت سیاسی کشور است؟جمع کلفضای بسته سیاسیفضای نسبتا بسته سیاسیفضای نسبتا باز سیاسیفضای باز سیاسیسطح علاقهمندی دانشجویان به مشارکت سیاسی در شبکههای اجتماعی اینترنتی27100/0829/61659/3311/100/0بسیار زیاد128100/01139/31346/4310/713/6زیاد237 100/01642/31540/5616/200/0علاقه کمی دارم3282100/08429/812644/75920/9134/6علاقهمند نیستم4374100/01198/311705/45710/19147/3جمع کل
آزمو ن کای- اسکور
سطح معناداریدرجه آزادیارزش0/406 99/348آمار آزمون کای2- پیرسون 0/2279 11/768 نسبت حداکثر بزرگنمایی0/05313/755پیوند خطی374تعداد مشاهدات معتبر
1-1-11: ارتباط سطح علاقهمندی به مشارکت در مباحثات سیاسی در شبکههای اجتماعی اینترنتی با میزان رضایت سیاسی:
نتایج بدست آمده از جدول کای اسکور و آزمون کای2- پیرسون(9/384) نشان میدهد علاقهمندی به مشارکت در گفتگوهای سیاسی-اجتماعی در شبکههای اجتماعی اینترنتی با میزان رضایت سیاسی ارتباط معناداری ندارد.
2-1-11: ارتباط سطح علاقهمندی به مشارکت در مباحث سیاسی در شبکههای اجتماعی اینترنتی با مواضع سیاسی:
مواضع سیاسی کدام طیف سیاسی را در راستای منافع ملی کشور ارزیابی میکنید؟جمع کلهیچکداممیرحسین موسوی و مهدی کروبیهاشمی رفسنجانیاصولگرایانی مانند علی لاریجانیاحمدینژاد- جنتی- احمد خاتمیسطح علاقه دانشجویان به مشارکت سیاسی در شبکههای اجتماعی اینترنتی15100/0746/7640/000/000/0213/3بسیار زیاد 172100/02331/93447/234/234/2912/5 زیاد2167100/07142/54526/91710/2116/62313/8 علاقه کمی دارم3117100/07261/51512/876/065/11714/5 علاقهمند نیستم4371100/017346/610027/0277/3205/45113/7 جمع کل
آزمون کای- اسکور
سطح معناداریدرجه آزادیارزش0/000 1235/958آمار آزمون کای2- پیرسون 0/00012 37/704 نسبت حداکثر بزرگنمایی0/50210/451پیوند خطی371تعداد مشاهدات معتبر
2-1-11: ارتباط سطح علاقهمندی به مشارکت در مباحث سیاسی در شبکههای اجتماعی اینترنتی با مواضع سیاسی:
نتایج بدست آمده از جدول کای اسکور و آزمون کای2- پیرسون(35/958) نشان میدهد علاقهمندی به مشارکت در گفتگوهای سیاسی- اجتماعی در شبکههای اجتماعی اینترنتی با مواضع سیاسی ارتباط معناداری دارد، اما به واقع معناداری ضعیف است. در مجموع میتوان گفت دانشجویانی که علاقهمندی بالایی برای مشارکت در گفتگوهای سیاسی و اجتماعی در شبکههای اجتماعی اینترنتی دارند حمایت بیشتری از مواضع سیاسی رهبران معترض به عمل آوردهاند. ملاحظه میگردد 40/0 دانشجویان دارای علاقه بسیار زیاد و 47/2% دانشجویان دارای علاقه بالا برای مشارکت در مباحثات سیاسی در شبکههای اجتماعی اینترنتی از مواضع سیاسی موسوی و کروبی پس از انتخابات حمایت کردهاند که بالاتر از دانشجویان کم علاقه یا بیعلاقه به موضوع فوق است و تنها 12/8 دانشجویان بی علاقه از مواضع سیاسی رهبران معترض حمایت کردهاند که پایینترین سطح حمایت از مواضع سیاسی رهبران معترض است.
3 -1-11: ارتباط سطح علاقهمندی به مشارکت در مباحث سیاسی در شبکههای اجتماعی اینترنتی و مواضع سیاسی:
با کدام گزینه موافقید؟جمع کلبا توجه به وجود اقوام مختلف در کشور بهتر است که هرکدام از مناطق دارای خودمختاری سیاسی باشدبهتر است اداره امور محلی توسط مردم منطقه، اما سیاستهای کلان توسط حکومت مرکزی تعیین گردد ساختار سیاسی کشور باید یکپارچه بوده و منابع به طور یکسان توزیع گرددسطح علاقه دانشجویان به مشارکت سیاسی در شبکههای اجتماعی اینترنتی14100/0428/6642/9428/6بسیار زیاد 169100/0913/02942/03144/9 زیاد2167100/02112/67243/17444/3 علاقه کمی دارم3116100/0108/64437/96253/4 علاقهمند نیستم4366100/04412/015141/317146/7 جمع کل
آزمون کای- اسکور
سطح معناداریدرجه آزادیارزش0/299 67/243آمار آزمون کای2- پیرسون 0/3616 6/587 نسبت حداکثر بزرگنمایی0/02714/874پیوند خطی366تعداد مشاهدات معتبر
3 -1-11: ارتباط سطح علاقهمندی به مشارکت در مباحث سیاسی در شبکههای اجتماعی اینترنتی و مواضع سیاسی:
نتایج بدست آمده از جدول کای اسکور و آزمون کای2- پیرسون(7/243) نشان میدهد علاقهمندی به مشارکت در گفتگوهای سیاسی- اجتماعی در شبکههای اجتماعی اینترنتی با مواضع سیاسی ارتباط معناداری ندارد.
4-1-11: رابطه میزان علاقهمندی به مشارکت سیاسی در شبکههای اجتماعی اینترنتی وسطح تقاضای سیاسی دانشجویان:
از نگاه شما فوریترین مسالهای که باید بدان رسیدگی شود کدام است؟جمع کلهیچکداممسائل قومیمحدودیتهای مذهبی مشکلات اقتصادی مشکلات سیاسی سطح علاقه دانشجویان به مشارکت سیاسی در شبکههای اجتماعی اینترنتی13100/000/0215/400/0215/4969/2بسیار زیاد 172100/01013/900/034/23041/72940/3 زیاد2172100/0148/152/974/19354/15330/8 علاقه کمی دارم3119100/086/786/710/88369/71916/0 علاقهمند نیستم4376100/0328/5154/0112/920855/311029/3 جمع کل
آزمون کای- اسکور
سطح معناداریدرجه آزادیارزش0/000 1245/282آمار آزمون کای2- پیرسون 0/00012 48/246 نسبت حداکثر بزرگنمایی0/12712/330پیوند خطی376تعداد مشاهدات معتبر
4-1-11: رابطه میزان علاقهمندی به مشارکت سیاسی در شبکههای اجتماعی اینترنتی وسطح تقاضای سیاسی دانشجویان:
نتایج بدست آمده از جدول کای اسکور و آزمون کای2- پیرسون(45/282) نشان میدهد علاقهمندی به مشارکت درگفتگوهای سیاسی-اجتماعی درشبکههای اجتماعی اینترنتی با تقاضای سیاسی ارتباط معناداری دارد. هرچه سطح علاقهمندی به مشارکت در گفتگوهای سیاسی- اجتماعی افزایش مییابد سطح تقاضای سیاسی نیز بالا میرود و در حالیکه در دانشجویان بیعلاقه به مشارکت در مباحث فوق سطح تقاضای سیاسی تنها 16/0 است، این میزان در دانشجویان بسیار علاقهمند 69/2% میباشد که اختلاف قابل توجهی را نشان میدهد.
2-11: رابطه میان سطح اعتماد به شبکههای اجتماعی اینترنتی با میزان رضایت سیاسی، مواضع سیاسی و سطح تقاضای سیاسی
1-2-11:رابطه میان سطح اعتماد دانشجویان به شبکههای اجتماعی اینترنتی و میزان رضایت سیاسی:
کدام گزینه بیانگر وضعیت سیاسی کشور است؟جمع کلفضای کاملا بسته سیاسیفضای نسبتا بسته سیاسیفضای نسبتا باز سیاسیفضای باز سیاسیسطح اعتمادجوانان و بویژه دانشجویان به شبکههای اجتماعی اینترنتی را تا چه حد ارزیابی میکنید؟27100/01866/7311/127/4414/8 بسیار زیاد1166100/013178/9148/484/8137/8 زیاد290100/06774/41112/2910/033/3 کم333100/02575/839/1412/113/0 خیلی کم458100/04170/7610/358/6610/3 نمیدانم5374100/028275/4379/9287/5277/2 جمع کل
آزمون کای- اسکور
سطح معناداریدرجه آزادیارزش0/551 1210/749آمار آزمون کای2- پیرسون 0/54312 10/842 نسبت حداکثر بزرگنمایی0/70110/147پیوند خطی374تعداد مشاهدات معتبر
1-2-11:رابطه میان سطح اعتماد دانشجویان به شبکههای اجتماعی اینترنتی و میزان رضایت سیاسی:
نتایج به دست آمده از جدول کای اسکور و آزمون کای2-پیرسون(10/749) نشان دهنده عدم معناداری است.
2-2-11: ارتباط میان سطح اعتماد دانشجویان به شبکههای اجتماعی اینترنتی و مواضع سیاسی:
مواضع سیاسی کدام طیف سیاسی را در راستای منافع ملی کشور ارزیابی میکنید؟ جمع کلهیچکداممیرحسین موسوی و مهدی کروبیهاشمی رفسنجانیاصولگرایانی همچون علی لاریجانیاحمدینژاد- جنتی- احمد خاتمیسطح اعتمادجوانان و بویژه دانشجویان به شبکههای اجتماعی اینترنتی را تا چه حد ارزیابی میکنید؟27100/01037/0829/600/027/4725/9 بسیار زیاد1165100/07143/05533/3127/3106/11710/3 زیاد290100/05156/71516/777/844/41314/4 کم332100/01546/9825/0412/526/339/4 خیلی کم457100/02645/61424/647/023/51119/3 نمیدانم5371100/017346/610027/0277/3205/45113/7 جمع کل
آزمون کای- اسکور
سطح معناداریدرجه آزادیارزش0/248 1619/412آمار آزمون کای2- پیرسون 0/18016 20/952 نسبت حداکثر بزرگنمایی0/98110/001پیوند خطی371تعداد مشاهدات معتبر
2-2-11: ارتباط میان سطح اعتماد دانشجویان به شبکههای اجتماعی اینترنتی و مواضع سیاسی:
نتایج به دست آمده از جدول کای اسکور و آزمون کای2-پیرسون(19/412) با ضریب خطای 5% نشان میدهد رابطه معناداری میان دو متغیر فوق وجود ندارد.
3-2-11: ارتباط میان سطح اعتماد دانشجویان به شبکههای اجتماعی اینترنتی و مواضع سیاسی:
با کدام گزینه موافقید؟ جمع کل خودمختاری مناطق قومی خودگردانی مناطق مختلف کشور یکپارچگی سیاسیسطح اعتمادجوانان و بویژه دانشجویان به شبکههای اجتماعی اینترنتی را تا چه حد ارزیابی میکنید؟27100/0518/5829/61451/9 بسیار زیاد1163100/02213/57042/97143/6 زیاد286100/078/13338/44653/5 کم334100/0514/71544/11441/2 خیلی کم456100/058/92544/62646/4 نمیدانم5366100/04412/015141/317146/7 جمع کل
آزمون کای- اسکور
سطح معناداریدرجه آزادیارزش0/655 85/933آمار آزمون کای2- پیرسون 0/6448 6/025 نسبت حداکثر بزرگنمایی0/57810/309پیوند خطی366تعداد مشاهدات معتبر
3-2-11: ارتباط میان سطح اعتماد دانشجویان به شبکههای اجتماعی اینترنتی و مواضع سیاسی:
نتایج به دست آمده از جدول کای اسکور و آزمون کای2-پیرسون(5/933) با ضریب خطای 5% نشان دهنده عدم معناداری است.
4-2-11: رابطه میان میزان اعتماد به شبکههای اجتماعی اینترنتی و سطح تقاضای سیاسی دانشجویان:
از نگاه شما فوریترین مسالهای که باید بدان رسیدگی شود کدام است؟جمع کلهیچکداممشکلات قومیمشکلات مذهبی مشکلات اقتصادی مشکلات سیاسی سطح اعتمادجوانان و بویژه دانشجویان به شبکههای اجتماعی اینترنتی را تا چه حد ارزیابی میکنید؟27100/027/413/700/01244/41244/4 بسیار زیاد1167100/084/874/242/48752/16136/5 زیاد290100/01213/322/233/35358/92022/2 کم334100/038/812/925/92367/6514/7 خیلی کم458100/0712/146/923/43356/91220/7 نمیدانم5376100/0328/5154/0112/920855/311029/3 جمع کل
آزمون کای- اسکور
سطح معناداریدرجه آزادیارزش0/118 1622/845آمار آزمون کای2- پیرسون 0/9616 23/706 نسبت حداکثر بزرگنمایی0/00219/282پیوند خطی376تعداد مشاهدات معتبر
4-2-11: رابطه میان میزان اعتماد به شبکههای اجتماعی اینترنتی و سطح تقاضای سیاسی دانشجویان:
نتایج به دست آمده از جدول کای اسکور و آزمون کای2- پیرسون(22/845) با ضریب خطای 5% نشان دهنده عدم معناداری میان دو متغیر آزمون شده میباشد. اما با نگاه به دادههای بدست آمده در جدول بدین نتیجه میرسیم که رابطه معناداری میان این دو وجود دارد. هرچه سطح اعتماد به شبکههای اجتماعی اینترنتی بالاتر ارزیابی شده سطح تقاضای سیاسی نیز بالاتر است و مشاهده میکنیم 44/4% دانشجویانی که سطح اعتماد به شبکههای اجتماعی اینترنتی را بسیار بالا ارزیابی کردهاند رسیدگی به مشکلات سیاسی را در اولویت قرار داده و تقاضای سیاسی بالاتری به نسبت سایرین دارند، حال آنکه این میزان در بین دانشجویانی که اعتماد به این شبکهها را کم ارزیابی کردهاند تنها 14/7% میباشد که به نسبت سایر گروهها پایینتر میباشد.
فصل دوازدهم: سنجش ارتباط میان میزان رضایت سیاسی با مشارکت سیاسی و الگوی مشارکت
1-12: ارتباط رضایت سیاسی با میزان مشارکت سیاسی
1-1-12:رابطه رضایت سیاسی با شرکت در انتخابات:
در کدامیک از انتخابات زیر شرکت کردهاید؟جمع کلدر بیش از یک انتخابات شرکت کردهامدر انتخابات ... شرکت کردهامهرگز در انتخابات شرکت نکردهامآخرین انتخابات شورای شهرآخرین انتخابات مجلسآخرین انتخابات ریاستجمهوری کدام گزینه بیانگر وضعیت سیاسی کنونی کشور است؟27100/01037/013/700/0311/113/71244/4فضای باز سیاسی128100/02071/400/000/013/6310/7414/3 فضای نسبتا باز سیاسی237100/01848/612/725/400/025/41437/8فضای نسبتا بسته سیاسی3279100/09132/6124/3217/541/462/214552/0 فضای بسته سیاسی4371100/013937/5143/8236/282/2123/217547/2 جمع کل
آزمون کای- اسکور
سطح معناداریدرجه آزادیارزش0/0001543/920آمار آزمون کای2- پیرسون 0/00015 42/938 نسبت حداکثر بزرگنمایی0/01815/608پیوند خطی371تعداد مشاهدات معتبر
1-1-12:رابطه رضایت سیاسی با شرکت در انتخابات:
نتایج به دست آمده در جدول کای اسکور و آزمون کای2-پیرسون(43/920) نشان میدهد میان رضایت سیاسی و مشارکت در انتخابات رابطه معناداری وجود دارد. اما با نگاه به دادههای جدول در مییابیم سطح معناداری ضعیف است. دانشجویانی که رضایت سیاسی بالایی دارند کمترین میزان عدم مشارکت در انتخابات را(0%) را به ثبت رساندهاند. این میزان در بین دانشجویان دارای نارضایتی شدید سیاسی که فضای سیاسی را کاملا بسته میدانند7/5% است که بالاترین میزان عدم مشارکت در انتخابات است؛ همچنین این گروه با 32/6% پایینترین میزان مشارکت فعال سیاسی(مشارکت در بیش از یک انتخابات) را نیز به نام خود ثبت کردهاند.
2-1-12:رابطه رضایت سیاسی با مشارکت در فعالیتهای سیاسی و اجتماعی:
معمولا کدامیک از فعالیتهای سیاسی و اجتماعی زیر را انجام میدهید؟ جمع کلعلاقهای به مسائل سیاسی ندارم عضویت در تشکلهای سیاسی،انجمنها و یا احزابفعالیت در ستادهای انتخاباتی از قبیل پخش آگهیهای تبلیغاتیگفتگو پیرامون این مسائل با افراد گوناگون و تلاش برای متقاعد ساختن آنانگفتگو پیرامون مسائل سیاسی در جمع خانواده و دوستانپیگیری اخبار سیاسیکدام گزینه بیانگر وضعیت سیاسی کنونی کشور است؟27100/01348/113/700/013/7622/2622/2 فضای باز سیاسی128100/0621/4414/327/1310/7932/1414/3 فضای نسبتا باز سیاسی237100/01129/738/100/0821/6513/51027/0 فضای نسبتا بسته سیاسی3280100/05419/3113/982/93813/610136/16824/3 فضای بسته سیاسی4372100/08422/6195/1102/75013/412132/58823/7 جمع کل
آزمون کای- اسکور
سطح معناداریدرجه آزادیارزش0/0081531/239آمار آزمون کای2- پیرسون 0/01015 30/724 نسبت حداکثر بزرگنمایی0/00219/748پیوند خطی372تعداد مشاهدات معتبر
2-1-12:رابطه رضایت سیاسی با مشارکت در فعالیتهای سیاسی و اجتماعی:
نتایج به دست آمده در جدول کای اسکور و آزمون کای2- پیرسون(31/239)) نشان میدهد میان رضایت سیاسی و سطح فعالیتهای سیاسی- اجتماعی رابطه معناداری وجود دارد. چنانچه گزینههای 5 و 4،3 را در پرسش پیرامون سطح فعالیتهای سیاسی به عنوان مشارکت سیاسی سطح بالا تعریف کنیم ملاحظه میگردد در میان دانشجویانی که رضایت سیاسی بالایی دارند و فضای سیاسی را کاملا باز میدانند مشارکت سیاسی سطح بالا بسیار کمتر از دانشجویانی است که فضای سیاسی را کاملا بسته میدانند و نارضایتی سیاسی بالایی دارند. بر این اساس با مراجعه به دادههای جدول در مییابیم که 14/8% دانشجویان معتقد به فضای باز سیاسی گزینه 3 در پرسش سطح فعالیت سیاسی را برگزیده و سعی میکنند تا دیگران را به پذیرش دیدگاههای خود ترغیب نمایند، اما این میزان در بین دانشجویانی که نارضایتی سیاسی بالایی دارند نزدیک به دو برابر یعنی28/1% میباشد، فعالیت در ستادهای تبلیغاتی در گروه نخست 7/4% است در حالیکه در میان دانشجویان معتقد به فضای کاملا بسته سیاسی 30% است؛ همچنین عضویت در تشکلهای سیاسی در بین دانشجویانی که رضایت سیاسی بالایی دارند 7/4% و در میان دانشجویان با نارضایتی سیاسی بالا 30/8% است. ملاحظه میگردد میزان بیعلاقگی به مشارکت در فعالیتهای سیاسی و در کل سیاست در جمع دانشجویان دارای رضایت سیاسی بالا 48/1% است که به واقع بالاترین میزان عدم علاقه به مسائل سیاسی است و نکته جالب توجه این است که پایینترین میزان بیعلاقگی را در میان دانشجویان به شدت ناراضی از وضعیت سیاسی(19/3%) مشاهده میکنیم. در مجموع میتوان دریافت دانشجویانی که نارضایتی سیاسی بالایی دارند بیشتر از سایرین در کنشهای سیاسی سطح بالا شرکت میکنند. در واقع به نظر میرسد استنباط این گروه از دانشجویان این است که تنها با مشارکت در انتخابات به خواستههای خود نمیرسند و لازم است تا در کنشهای سیاسی سطح بالاتر فعالیت کنند.
2-12: ارتباط رضایت سیاسی با الگوی مشارکت
1-2-12:رابطه میان رضایت سیاسی و پذیرش نتایج انتخابات:
به نظر شما کدام موضع پس از اعلام نتایج انتخابات در راستای منافع ملی بوده است؟ جمع کلپیگیری اعتراضات با شرکت در مناسبتهای بعدی مانند روز قدس و عاشورااعتراض به نتایج با شرکت در راهپیماییهای مسالمتآمیزپیگیری قانونی اعتراض به نتایجپذیرش نظر شورای نگهبان به رغم برخی انتقادات واردهپذیرش بی قید و شرط نتایج اعلام شده کدام گزینه بیانگر وضعیت سیاسی کنونی کشور است؟27100/027/427/4414/8518/51451/9 فضای باز سیاسی128100/0414/313/61450/0310/7621/4 فضای نسبتا باز سیاسی235100/000/038/62160/0822/938/6 فضای نسبتا بسته سیاسی3260100/08131/27830/07328/1114/2176/5 فضای بسته سیاسی4350100/08724/98424/011232/0277/74011/4 جمع کل
آزمون کای- اسکور
سطح معناداریدرجه آزادیارزش0/00015113/594آمار آزمون کای2- پیرسون 0/00015105/277نسبت حداکثر بزرگنمایی0/000165/382پیوند خطی350تعداد مشاهدات معتبر
1-2-12:رابطه میان رضایت سیاسی و پذیرش نتایج انتخابات:
نتایج به دست آمده در جدول کای اسکور و آزمون کای2- پیرسون (113/594) با ضریب خطای 5% نشان میدهد میان رضایت سیاسی و پذیرش نتایج انتخابات رابطه معناداری وجود دارد. ملاحظه میکنیم که با کاهش سطح رضایت سیاسی میزان پذیرش بی قید و شرط نتایج انتخابات و تبعیت از نتایج اعلام شده کاهش می یابد. 51/9% دانشجویانی که رضایت سیاسی بالایی دارند و فضای سیاسی کشور را کاملا باز ارزیابی میکنند معتقد به پذیرش بی قید و شرط نتایج اعلام شده هستند که بالاترین میزان در میان سایر گروهها است. این میزان با کاهش سطح رضایت سیاسی شیبی نزولی میگیرد و در میان دانشجویانی که فضای سیاسی را نسبتا باز میدانند 21/4%، دانشجویان با رضایت سیاسی نسبی که معتقدند فضای سیاسی نسبتا بستهای در کشور وجود دارد 8/6% و در نهایت در میان دانشجویان دارای نارضایتی شدید که فضای سیاسی را کاملا بسته میدانند در پایین ترین میزان یعنی 6/5% قرار دارد. از سویی دیگر حمایت از اقدامات اعتراضی و مشارکت سیاسی غیر متعارف نیز با میزان رضایت سیاسی در ارتباط است. چنانچه گزینههای 5 و 4 را به عنوان اقدامات اعتراضی و به مثابه عدم پذیرش نتایج اعلام شده در انتخابات قلمداد کنیم، با جمع آمار مربوط به این دو گزینه در هرگروه روشن میگردد دانشجویان کاملا ناراضی از وضعیت سیاسی که فضای سیاسی کشور را کاملا بسته میدانند با 60/8% بالاترین میزان عدم پذیرش نتایج انتخابات را به نام خود به ثبت رساندهاند، حال آنکه این میزان در بین پاسخگویان معتقد به فضای باز سیاسی 19/8% است و در میان دانشجویان معتقد به فضای سیاسی نسبتا بسته تنها 8/6% میباشد.
2-2-12:رابطه میان رضایت سیاسی و واکنش شهروندان نسبت به تضییع حقوقشان از سوی حکومت:
چنانچه حکومتی مرتب حقوق شهروندانش را تضییع کند، چه واکنشی از سوی شهروندان را طبیعی میدانید؟جمع کلتلاش برای جدایی سیاسی، اقتصادی و حتی جغرافیاییاعتراض خشونتآمیز به قصد تغییر ساختار قدرتاقدامات اعتراضی مسالمتآمیزپیگیری مطالبات از روشهای قانونیبیتفاوتی و قهر از دنیای سیاست کدام گزینه بیانگر وضعیت سیاسی کنونی کشور است؟27100/013/727/4311/11970/427/4 فضای باز سیاسی128100/000/0414/31035/71139/3310/7 فضای نسبتا باز سیاسی236100/012/81130/61027/8925/0513/9 فضای نسبتا بسته سیاسی3276 100/0176/27928/613348/2217/6269/4 فضای بسته سیاسی4367100/0195/29626/215642/56016/3369/8 جمع کل
آزمون کای- اسکور
سطح معناداریدرجه آزادیارزش0/0001291/607آمار آزمون کای2- پیرسون 0/00012 76/138 نسبت حداکثر بزرگنمایی0/000125/448پیوند خطی367 تعداد مشاهدات معتبر
2-2-12:رابطه میان رضایت سیاسی و واکنش شهروندان نسبت به تضییع حقوقشان از سوی حکومت:
نتایج به دست آمده در جدول کای اسکور و آزمون کای2- پیرسون (91/607) با ضریب خطای 5% نشان میدهد میان رضایت سیاسی و واکنش شهروندان نسبت به تضییع حقوقشان از سوی حکومت رابطه معناداری وجود دارد. در اینجا ما گزینه های 3،4و5 را که مرتبط با واکنش شهروندان به تضییع حقوق خود میباشد را به مثابه حمایت از کنشهای سیاسی غیر متعارف قلمداد میکنیم. با این توضیح و با جمع دادههای مربوط به این دو گزینه روشن میگردد با کاهش میزان رضایت سیاسی حمایت از کنشهای مشارکتجویانه غیرمتعارف نیز افزایش مییابد. تنها 21/2%(جمع گزینههای 5،4،3) دانشجویان معتقد به فضای کاملا باز سیاسی از کنشهای مشارکتجویانه غیرمتعارف حمایت نمودهاندکه این میزان عمدتا (11/1%) مربوط به حمایت از اقدامات اعتراضی مسالمتآمیز است. حمایت ازکنشهای سیاسی غیر متعارف در میان دانشجویان معتقد به فضای نسبتا باز سیاسی50%، در میان دانشجویانی که فضای سیاسی را نسبتا بسته ارزیابی کردهاند 61/2% و در نهایت بالاترین میزان حمایت از کنشهای سیاسی غیر متعارف با 83% در بین دانشجویانی مشاهده میگردد که کاملا از وضعیت سیاسی ناراضی بوده و فضای سیاسی را کاملا بسته میدانند و بر این باورندکه نظام تاب تحمل هیچگونه انتقادی را ندارد.
فصل سیزدهم: سنجش ارتباط میان مواضع سیاسی با میزان مشارکت سیاسی و الگوی مشارکت
1-13: ارتباط مواضع سیاسی با میزان مشارکت سیاسی
1-1-13: رابطه مواضع سیاسی با شرکت در انتخابات:
در کدامیک از انتخابات زیر شرکت کردهاید؟جمع کلدر بیش از یک انتخابات شرکت کردهامدر انتخابات ... شرکت کردهامهرگز در انتخابات شرکت نکردهامآخرین انتخابات شورای شهرآخرین انتخابات مجلسآخرین انتخابات ریاستجمهوریمواضع سیاسی کدام طیف سیاسی را در راستای منافع ملی میدانید؟51100/02651/012/000/012/035/92039/2 محمود احمدی نژاد- جنتی120100/01155/000/000/015/015/0735/0 اصولگرایان همچون علی لاریجانی227100/01037/027/400/013/727/41244/4 هاشمی رفسنجانی399100/02929/322/066/122/022/05858/6 میرحسین موسوی و مهدی کروبی4171100/06035/195/31810/542/352/97543/9 هیچکدام5368100/013637/0143/8246/592/4133/517246/7 جمع کل
آزمون کای- اسکور
سطح معناداریدرجه آزادیارزش0/0882029/001آمار آزمون کای2- پیرسون 0/02320 34/496 نسبت حداکثر بزرگنمایی0/20011/639پیوند خطی368 تعداد مشاهدات معتبر
1-1-13: رابطه مواضع سیاسی با شرکت در انتخابات:
با توجه به نتایج به دست آمده از جدول کای اسکور و آزمون کای 2- پیرسون (29/001) مشخص میگردد که میان مواضع سیاسی و مشارکت در انتخابات رابطه معنا داری وجود دارد. با توجه با نتایج به دست آمده درمییابیم تفاوت معناداری میان مشارکت انتخاباتی حامیان مواضع سیاسی محمود احمدی نژاد با مشارکت اتخاباتی حامیان مواضع رهبران معترض به نتایج انتخابات(میرحسین موسوی و مهدی کروبی) وجود دارد. بر این اساس مشاهده می گردد 58/6% حامیان مواضع رهبران معترض تنها در آخرین دوره انتخابات ریاست جمهوری شرکت کردهاند که به نسبت سایرگروهها بالاترین میزان است و درمقابل 39/2% حامیان مواضع سیاسی احمدی نژاد تنها در آخرین دوره انتخابات ریاست جمهوری شرکت کردهاند که پایینترین میزان به نسبت حامیان مواضع دیگر افراد و گروههای سیاسی است. همچنین ملاحظه میگردد در حالیکه میزان عدم مشارکت در انتخابات دربین حامیان مواضع سیاسی احمدی نژاد 0/0 است، این میزان در میان حامیان میرحسین موسوی و مهدی کروبی 6/1% است. نکته شایان ذکر این است که بالاترین میزان عدم مشارکت در انتخابات را با 10/5% در میان پاسخگویانی ملاحظه میکنیم که مواضع سیاسی هیچیک از افراد و طیفهای سیاسی مذکور را در راستای منافع ملی ارزیابی نکردهاند. با عنایت به میزان بالای مشارکت این گروه درآخرین دوره انتخابات ریاستجمهوری(43/9%) و سطح پایین مشارکت فعال آنان در انتخابات(35/1%)، اینگونه به نظر میرسد که این گروه تا حدود زیادی مشروعیت سیاسی چندانی برای نظام قائل نبوده و از این رو امید چندانی برای اصلاح امور در نظام مستقر ندارند و به همین جهت مشارکت انتخاباتی در میان آنان چندان بالا نیست. البته پایینترین میزان مشارکت فعال در انتخابات(شرکت در بیش از یک انتخابات) با 29/3% مربوط به حامیان مواضع سیاسی معترض است و جالب آنکه بالاترین سطح مشارکت فعال را با 51% حامیان مواضع سیاسی احمدی نژاد به نام خود به ثبت رساندهاند.
2-1-13:رابطه مواضع سیاسی با مشارکت در فعالیتهای سیاسی و اجتماعی:
معمولا کدامیک از فعالیتهای سیاسی و اجتماعی زیر را انجام میدهید؟ جمع کلعلاقهای به مسائل سیاسی ندارم عضویت در تشکلهای سیاسی،انجمنها و یا احزابفعالیت در ستادهای انتخاباتی از قبیل پخش آگهیهای تبلیغاتیگفتگو پیرامون این مسائل با افراد گوناگون و تلاش برای متقاعد ساختن آنان گفتگو پیرامون مسائل سیاسی در جمع خانواده و دوستانپیگیری اخبار سیاسیمواضع سیاسی کدام طیف سیاسی را در راستای منافع ملی میدانید؟51100/01427/5611/800/059/81733/3917/6 محمود احمدی نژاد- جنتی120100/0525/000/015/015/0420/0945/0 اصولگرایان مستقل همچو علی لاریجانی227100/0414/827/400/0725/9622/2829/6 هاشمی رفسنجانی399100/0 99/188/188/12222/23737/41515/2 میرحسین موسوی و مهدی کروبی4173100/05129/531/710/6158/75732/94626/6 هیچکدام5370100/08322/4195/1102/75013/512132/78723/5 جمع کل
آزمون کای- اسکور
سطح معناداریدرجه آزادیارزش0/0002064/767آمار آزمون کای2- پیرسون 0/00020 66/500 نسبت حداکثر بزرگنمایی0/58510/298پیوند خطی370تعداد مشاهدات معتبر
2-1-13:رابطه مواضع سیاسی با مشارکت در فعالیتهای سیاسی و اجتماعی:
با توجه به نتایج به دست آمده از جدول کای اسکور و آزمون کای2-پیرسون(64/767)مشخص میگردد میان مواضع سیاسی و سطح فعالیتهای سیاسی- اجتماعی دانشجویان رابطه معناداری وجود دارد. در پرسش پیرامون سطح فعالیتهای سیاسی- اجتماعی پاسخدهندگان بر روی گزینههای 3،4،5 تاکید داریم و افرادی که به این گزینهها پاسخ دادهاند را فعال سیاسی مینامیم، البته گزینه 6 که میزان بیعلاقگی به مسائل سیاسی را نشان میدهد نیز واجد اهمیت است. با توجه به نکات فوق ملاحظه میگردد با جمع دادههای مربوط به گزینههای سهگانه ذکر شده، 21/6% حامیان مواضع سیاسی احمدینژاد در زمره فعالان سیاسی قرار میگیرند، حال آنکه این میزان در میان حامیان مواضع سیاسی رهبران معترض به نتایج انتخابات 38/4% است که نشاندهنده بالاترین میزان فعالان سیاسی در بین تمامی طیفهای سیاسی است. اما در خصوص بیعلاقگی به مسائل سیلسی- اجتماعی باز هم رابطه معنادار حاکم است. 27/5% حامیان مواضع سیاسی محمود احمدی نژاد نسبت به مشارکت در فعالیتهای سیاسی و اجتماعی اظهار بی علاقگی نمودهاند در حالیکه این میزان در بین حامیان مواضع سیاسی رهبران معترض 9/1% است که نشاندهنده کمترین میزان بیعلاقگی میباشد. نکتهای که لازم است به آن توجه گردد این است که بالاترین میزان بی علاقگی به مسائل سیاسی و اجتماعی را با 29/5% در بین دانشجویانی ملاحظه میکنیم که مواضع سیاسی هیچیک از افراد و طیفهای سیاسی را در راستای منافع ملی ارزیابی نمیکنند. این امر مهر تایید مجددی برگفته ما است که درصد بالایی از این افراد اصولا با موجودیت نظام مشکل داشته و به هیچ عنوان نظام سیاسی حاکم را قبول ندارند.
3-1-13:رابطه مواضع سیاسی با شرکت در انتخابات:
در کدامیک از انتخابات زیر شرکت کردهاید؟جمع کلدر بیش از یک انتخابات شرکت کردهامدر انتخابات ... شرکت کردهامهرگز در انتخابات شرکت نکردهامآخرین انتخابات شورای شهرآخرین انتخابات مجلسآخرین انتخابات ریاستجمهوریبا کدام گزینه موافقید؟169100/06739/653/0127/121/263/67745/6 یکپارچگی سیاسی1150100/06241/364/074/73 2/032/06946/0 خودگردانی اداری مناطق مختلف کشور244100/0613/624/549/149/136/82556/8 خودمختاری مناطق قومی3363100/013537/2133/6236/392/5123/317147/1 جمع کل
آزمون کای- اسکور
سطح معناداریدرجه آزادیارزش0/0171021/736آمار آزمون کای2- پیرسون 0/02410 20/618نسبت حداکثر بزرگنمایی 0/06713/358پیوند خطی363 تعداد مشاهدات معتبر
3-1-13:رابطه مواضع سیاسی با شرکت در انتخابات:
بر اساس نتایج بهدست آمده از جدول کای اسکور و آزمونکای2- پیرسون(21/736) مشخص میگردد میان مواضع سیاسی دانشجویان و مشارکت آنان در انتخابات رابطه معناداری وجود دارد. 56/8% دانشجویانی که از خودمختاری سیاسی حمایت میکنند تنها درآخرین دوره انتخابات ریاستجمهوری مشارکت کردهاند که بالاتر از سایر گروهها میباشد و مهمتر از آن شاهدیم شمار فعالان سیاسی در این جمع تنها 13/6% است که پایینترین میزان مشارکت فعال(شرکت در بیش از یک انتخابات) میباشد. این میزان در میان حامیان نظام سیاسی متمرکز 39/6% و در میان حامیان خود گردانی محلی 41/3% است. نکتهای دیگر که شایان توجه است آن است که در میان این گروه از دانشجویان بالاترین میزان عدم مشارکت در انتخابات را نیز با 9/1% مشاهده میکنیم که البته چندان هم دور از انتظار نبوده است و این افراد مشروعیت چندانی برای نظام سیاسی قائل نبوده و امید زیادی به امکان تغییرات اساسی در نظام مستقر ندارند و در مجموع مشارکت انتخاباتی آنان نیز پایین است.
4-1-13:رابطه مواضع سیاسی با مشارکت در فعالیتهای سیاسی و اجتماعی:
معمولا کدامیک از فعالیتهای سیاسی و اجتماعی زیر را انجام میدهید؟ جمع کلعلاقهای به مسائل سیاسی ندارم عضویت در تشکلهای سیاسی،انجمنها و یا احزابفعالیت در ستادهای انتخاباتی از قبیل پخش آگهیهای تبلیغاتیگفتگو پیرامون این مسائل با افراد گوناگون و تلاش برای متقاعد ساختن آنان گفتگو پیرامون مسائل سیاسی در جمع خانواده و دوستانپیگیری اخبار سیاسیبا کدام گزینه موافقید؟171100/0431/2571/400/0278/15497/28453/26 یکپارچگی سیاسی1150100/0300/2083/583/5197/12527/34330/20 خودگردانی اداری مناطق مختلف کشور244100/0920/549/124/549/11636/4920/5 خودمختاری مناطق قومی3365100/08222/5195/2102/75013/711732/18723/8 جمع کل
آزمون کای- اسکور
سطح معناداریدرجه آزادیارزش0/1321015/010آمار آزمون کای2- پیرسون 0/04510 18/672نسبت حداکثر بزرگنمایی 0/99910/000پیوند خطی365 تعداد مشاهدات معتبر
4-1-13:رابطه مواضع سیاسی با مشارکت در فعالیتهای سیاسی و اجتماعی:
بر اساس نتایج به دست آمده از جدول کای اسکور و آزمون کای2- پیرسون(15/010) میان مواضع سیاسی دانشجویان و سطح فعالیتهای سیاسی- اجتماعی آنان رابطهای معنادار وجود ندارد.
2-13: ارتباط مواضع سیاسی با الگوی مشارکت
1-2-13:رابطه میان مواضع سیاسی و پذیرش نتایج انتخابات:
به نظر شما کدام موضع پس از اعلام نتایج انتخابات در راستای منافع ملی بوده است؟ جمع کلپیگیری اعتراضات با شرکت در مناسبتهای بعدی مانند روز قدس و عاشورااعتراض به نتایج با شرکت در راهپیماییهای مسالمتآمیزپیگیری قانونی اعتراض به نتایجپذیرش نظر شورای نگهبان به رغم برخی انتقادات واردهپذیرش بی قید و شرط نتایج اعلام شدهمواضع سیاسی کدام طیف سیاسی را در راستای منافع ملی میدانید؟51100/047/812/01325/51019/62345/1 محمود احمدی نژاد- جنتی120100/0315/0210/01260/015/0210/0 اصولگرایان مستقل همچو علی لاریجانی226100/0623/11038/5623/113/8311/5 هاشمی رفسنجانی396100/04950/03344/41111/522/111/0 میرحسین موسوی و مهدی کروبی4157100/02515/93924/86943/9138/3117/0 هیچکدام5350100/08624/68524/311131/7277/74011/4 جمع کل
آزمون کای- اسکور
سطح معناداریدرجه آزادیارزش0/00020160/149آمار آزمون کای2- پیرسون 0/00020150/106نسبت حداکثر بزرگنمایی 0/000135/568پیوند خطی350تعداد مشاهدات معتبر
1-2-13:رابطه میان مواضع سیاسی و پذیرش نتایج انتخابات:
نتایج به دست آمده از جدول کای اسکور و آزمون کای2-پیرسون (160/149) نشان دهنده وجود رابطه معنادار میان مواضع سیاسی و پذیرش نتایج انتخابات در میان دانشجویان میباشد. هرچه مواضع سیاسی از مواضع رسمی فاصله میگیرد حمایت از نتایج اعلام شده پس از نتایج انتخابات نیزکاهش مییابد. بر این اساس چنانچه گزینههای 5و 4 را در پرسش پیرامون پذیرش نتایج انتخابات به معنای عدم پذیرش تلقی کنیم و با جمع دادههای مربوط به این دو گزینه این نتایج به دست میآید: 9/8% حامیان مواضع سیاسی احمدی نژاد عدم پذیرش نتایج را در راستای منافع ملی ارزیابی کردهاند، در حالیکه این میزان در بین حامیان مواضع سیاسی اصولگرایان مستقل نظیر لاریجانی 25%، در میان حامیان مواضع هاشمی رفسنجانی 61/6% و در نهایت در میان حامیان مواضع سیاسی میر حسین موسوی و مهدی کروبی 84/4% است که نشان دهنده بالاترین میزان عدم پذیرش نتایج انتخابات است. این معناداری در ارتباط با حمایت از پذیرش بی قید و شرط نتایج اعلام شده نیز صادق است. در حالیکه 41/1% حامیان مواضع سیاسی پس از انتخابات احمدی نژاد پذیرش بی قید و شرط نتایج اعلام شده را در راستای منافع ملی ارزیابی کردهاند این میزان در بین حامیان مواضع رهبران معترض تنها 1% است که البته نباید چندان تعجبآور تلقی گردد.
2-2-13:رابطه مواضع سیاسی با واکنش شهروندان نسبت به تضییع حقوقشان از سوی حکومت:
چنانچه حکومتی مرتب حقوق شهروندانش را تضییع کند، چه واکنشی از سوی شهروندان را طبیعی میدانید؟جمع کلتلاش برای جدایی سیاسی، اقتصادی و حتی جغرافیاییاعتراض خشونتآمیز به قصد تغییر ساختار قدرتاقدامات اعتراضی مسالمتآمیزپیگیری مطالبات از روشهای قانونیبیتفاوتی و قهر از دنیای سیاستمواضع سیاسی کدام طیف سیاسی را در راستای منافع ملی میدانید؟51100/012/09 17/6917/62651/06 11/8 محمود احمدی نژاد- جنتی119100/000/0526/3842/1421/1210/5 اصولگرایان مستقل همچو علی لاریجانی227100/01 3/7933/31140/7311/1311/1 هاشمی رفسنجانی399100/04 4/03737/44848/533/077/1 میرحسین موسوی و مهدی کروبی4169100/0137/73721/97946/72313/61710/1 هیچکدام5365100/0195/29726/615542/55916/2359/6جمع کل
آزمون کای- اسکور
سطح معناداریدرجه آزادیارزش0/0001672/354آمار آزمون کای2- پیرسون 0/00016 66/744نسبت حداکثر بزرگنمایی 100/0111/387پیوند خطی365 تعداد مشاهدات معتبر
2-2-13: رابطه مواضع سیاسی با واکنش شهروندان نسبت به تضییع حقوقشان از سوی حکومت:
نتایج به دست آمده از جدول کای اسکور و کای2- پیرسون (72/354) نشان دهنده وجود رابطه معنادار است. همانگونه که پیش از این نیز ذکر گردید در پرسش پیرامون واکنش شهروندان به تضییع حقوقشان از سوی حکومت ما گزینههای 3،4،5 را به مثابه تایید کنشهای سیاسی غیرمتعارف در نظر میگیریم. با جمع اعداد به دست آمده از گزینههای مذکور روشن میگردد که حمایت از کنشهای سیاسی غیر متعارف و به تعبیری مشارکت سیاسی غیر متعارف در میان حامیان مواضع احمدی نژاد تنها 37/2% است، حال آنکه این میزان در بین حامیان مواضع سیاسی رهبران معترض 89/9% است که نشان دهنده بالاترین میزان حمایت از مشارکت سیاسی غیرمتعارف است.
3-2-13:رابطه مواضع سیاسی با پذیرش نتایج انتخابات:
به نظر شما کدام موضع پس از اعلام نتایج انتخابات در راستای منافع ملی بوده است؟ جمع کلپیگیری اعتراضات با شرکت در مناسبتهای بعدی مانند روز قدس و عاشورااعتراض به نتایج با شرکت در راهپیماییهای مسالمتآمیزپیگیری قانونی اعتراض به نتایجپذیرش نظر شورای نگهبان به رغم برخی انتقادات واردهپذیرش بی قید و شرط نتایج اعلام شدهبا کدام گزینه موافقید؟162100/03320/43219/85735/2138/02716/7 یکپارچگی سیاسی1141100/02920/64229/84934/8117/8107/1 خودگردانی اداری مناطق مختلف کشور242100/022 52/4921/4716/737/112/4 خودمختاری مناطق قومی3345100/08324/18324/111332/8277/83811/0 جمع کل
آزمون کای- اسکور
سطح معناداریدرجه آزادیارزش 0/000 1034/020آمار آزمون کای2- پیرسون 0/0001032/584نسبت حداکثر بزرگنمایی0/000118/644پیوند خطی345 تعداد مشاهدات معتبر
3-2-13:رابطه مواضع سیاسی با پذیرش نتایج انتخابات:
بر اساس نتایج به دست آمده از جدول کای اسکور و آزمون کای2-پیرسون(34/020) در مییابیم که میان مواضع سیاسی و پذیرش نتایج انتخابات رابطه معناداری وجود دارد. در پرسش پیرامون مواضع سیاسی اتخاذ شده در قبال نتایج اعلام شده انتخابات ریاست جمهوری گزینه های 5و 4 به معنای عدم پذیرش نتایج اعلام شده و گزینه 1 نیز پذیرش بی قید و شرط نتایج است که ما این گزینهها را مبنای تحلیل خود قرار میدهیم. بر این مبنا ملاحظه میگردد 16/7% دانشجویانی که از نظام سیاسی متمرکز حمایت میکنند بر پذیرش بی قید و شرط نتایج اعلام شده تاکید دارند حال آنکه این میزان در میان دانشجویانی که از خود مختاری سیاسی حمایت کرده اند تنها 2/4% است. از سوی دیگر با جمع پاسخهای ارائه شده در گزینههای 5 و 4 که به معنای عدم پذیرش نتایج رسمی و به نوعی تایید مشارکت سیاسی غیر متعارف است درمییابیم که 40/2% حامیان نظامی متمرکز از پذیرش بی قید و شرط نتایج اعلام شده حمایت کرده و آن را در راستای منافع ملی ارزیابی کردهاند، اما این میزان با اختلافی زیاد در میان دانشجویان حامی خود مختاری سیاسی 73/8% است که اختلاف بالایی را نشان میدهد. نتایج نشان داد که حمایت از مواضع سیاسی رادیکال موجب تایید کنشهای مشارکتجویانه غیرمتعارف و حمایت از اعتراضات به میزان بالا گردیده است.
4-2-13: رابطه مواضع سیاسی با واکنش شهروندان نسبت به تضییع حقوقشان از سوی حکومت:
چنانچه حکومتی مرتب حقوق شهروندانش را تضییع کند، چه واکنشی از سوی شهروندان را طبیعی میدانید؟جمع کلتلاش برای جدایی سیاسی، اقتصادی و حتی جغرافیاییاعتراض خشونتآمیز به قصد تغییر ساختار قدرتاقدامات اعتراضی مسالمتآمیزپیگیری مطالبات از روشهای قانونیبیتفاوتی و قهر از دنیای سیاستبا کدام گزینه موافقید؟166100/063/64325/96438/63621/71710/2 یکپارچگی سیاسی1147100/032/03322/47249/02215/01711/6 خودگردانی اداری مناطق مختلف کشور244100/01022/71738/61329/536/812/3 خودمختاری مناطق قومی3357100/0195/39326/114941/76117/1359/8 جمع کل
آزمون کای- اسکور
سطح معناداریدرجه آزادیارزش 0/000 844/355آمار آزمون کای2- پیرسون 0/0008 35/640نسبت حداکثر بزرگنمایی 0/000112/628پیوند خطی357تعداد مشاهدات معتبر
4-2-13: رابطه مواضع سیاسی با واکنش شهروندان نسبت به تضییع حقوقشان از سوی حکومت:
نتایج به دست آمده از جدول کای اسکور و آزمون کای2-پیرسون(44/355) نشاندهنده وجود رابطه معنادار است. ملاحظه میگردد جمع پاسخهای ارائه شده به گزینههای 3،4،5 که به معنای تایید اقدامات اعتراضی و مشارکت سیاسی غیرمتعارف است در میان دانشجویانی که مواضع سیاسی رادیکالی دارند و از خودمختاری سیاسی حمایت کردهاند بیشتر است. در بین این گروه حمایت از اعتراضات خشونتآمیز به قصد تغییر ساختار حکومت 38/6% است حال آنکه این میزان در میان حامیان نظام سیاسی متمرکز 25/9% است.از سویی دیگر تایید تجزیه طلبی نیز با اختلاف فاحشی در میان دانشجویانی که مواضع سیاسی رادیکالی داشته و از خود مختاری سیاسی حمایت کردهاند (22/7%) بیشتر است، درحالیکه تایید این اقدام در میان حامیان خودمختاری سیاسی تنها 3/6% است که به هیچ عنوان نباید تعجب آور تلقی گردد.
فصل چهاردهم: سنجش ارتباط میان سطح تقاضای سیاسی با میزان مشارکت سیاسی و الگوی مشارکت
1-14: ارتباط سطح تقاضای سیاسی با میزان مشارکت سیاسی
1-1-14:رابطه سطح تقاضای سیاسی با شرکت در انتخابات:
در کدامیک از انتخابات زیر شرکت کردهاید؟جمع کلدر بیش از یک انتخابات شرکت کردهامدر انتخابات ... شرکت کردهامهرگز در انتخابات شرکت نکردهامآخرین انتخابات شورای شهرآخرین انتخابات مجلسآخرین انتخابات ریاستجمهوری از نگاه شما فوریترین مسالهای که باید بدان رسیدگی شود کدام است؟108100/03835/243/71110/221/932/85046/3 مشکلات سیاسی1207100/08842/594/373/421/062/99545/9 مشکلات اقتصادی210100/0330/000/000/000/0330/0440/0 محدودیتهای مذهبی315100/0 16/700/0213/3426/716/7746/7 مشکلات قومی432100/01031/313/1412/51 3/100/01650/0 هیچکدام5372100/014037/6143/8246/592/4133/517246/2 جمع کل
آزمون کای- اسکور
سطح معناداریدرجه آزادیارزش0/0002076/808آمار آزمون کای2- پیرسون 0/00120 44/820 نسبت حداکثر بزرگنمایی0/33110/944پیوند خطی372تعداد مشاهدات معتبر
1-1-14:رابطه سطح تقاضای سیاسی با شرکت در انتخابات:
هرچند بر اساس نتایج بدست آمده در جدول کای اسکور و آزمون کای2- پیرسون(76/808) میان سطح تقاضای سیاسی و مشارکت دانشجویان در انتخابات رابطه معناداری وجود دارد، با این حال ما معناداری را در جهت مورد نظر مشاهده نمیکنیم.
2-1-14:رابطه سطح تقاضای سیاسی با مشارکت در فعالیتهای سیاسی-اجتماعی:
معمولا کدامیک از فعالیتهای سیاسی و اجتماعی زیر را انجام میدهید؟ جمع کلعلاقهای به مسائل سیاسی ندارم عضویت در تشکلهای سیاسی،انجمنها و یا احزابفعالیت در ستادهای انتخاباتی گفتگو پیرامون این مسائل با افراد گوناگون و تلاش برای متقاعد ساختن آنان گفتگو پیرامون مسائل سیاسی در جمع خانواده و دوستانپیگیری اخبار سیاسی از نگاه شما فوریترین مسالهای که باید بدان رسیدگی شود کدام است؟109100/01412/865/532/82119/34137/62422/0 مشکلات سیاسی1206100/05828/262/941/9209/76732/55124/8 مشکلات اقتصادی211100/0327/3218/219/1327/319/119/1 محدودیتهای مذهبی315100/0320/017/61 7/616/7533/3426/7 مشکلات قومی432100/0721/9412/513/15 15/6928/1 618/8 هیچکدام5373100/08522/8195/1102/75013/412333/08623/1 جمع کل
آزمون کای- اسکور
سطح معناداریدرجه آزادیارزش0/0522031/227آمار آزمون کای2- پیرسون 0/0772029/592نسبت حداکثر بزرگنمایی0/09712/752پیوند خطی373تعداد مشاهدات معتبر
2-1-14:رابطه سطح تقاضای سیاسی با مشارکت در فعالیتهای سیاسی- اجتماعی:
نتایج به دست آمده در جدول کای اسکور و آزمون کای 2- پیرسون نشاندهنده عدم وجود رابطهای معنادار است و تنها در تحلیلی کلی میتوانیم بدین نکته اشاره کنیم که دانشجویانی که مشکلات سیاسی را در اولویت مشکلات نیازمند رسیدگی قرار دادهاند با 12/8% کمترین میزان بیعلاقگی به مسائل سیاسی- اجتماعی را دارند و از آن سو دانشجویانی که اولویت را به مشکلات اقتصادی دادهاند(که در مجموع بالاترین درصد پاسخهای دانشجویان را به خود اختصاص داده است) با 28/2% بالاترین میزان بیعلاقگی به مسائل سیاسی را به خود اختصاص دادهاند.
2-14: ارتباط سطح تقاضای سیاسی با الگوی مشارکت
1-2-14:رابطه سطح تقاضای سیاسی با مشارکت در فعالیتهای سیاسی-اجتماعی:
به نظر شما کدام موضع پس از اعلام نتایج انتخابات در راستای منافع ملی بوده است؟ جمع کلپیگیری اعتراضات با شرکت در مناسبتهای بعدی مانند روز قدس و عاشورااعتراض به نتایج با شرکت در راهپیماییهای مسالمتآمیزپیگیری قانونی اعتراض به نتایجپذیرش نظر شورای نگهبان به رغم برخی انتقادات واردهپذیرش بی قید و شرط نتایج اعلام شده از نگاه شما فوریترین مسالهای که باید بدان رسیدگی شود کدام است؟103100/04542/83231/12019/443/921/9 مشکلات سیاسی1192100/03015/63618/87740/12010/42915/1 مشکلات اقتصادی211100/0218/2218/2545/500/0218/2 محدودیتهای مذهبی314100/04 28/6642/94 28/600/000/0 مشکلات قومی430100/0620/0826/77 23/32 6/7 723/3 هیچکدام5350100/08624/68424/011332/3267/44011/4 جمع کل
آزمون کای- اسکور
سطح معناداریدرجه آزادیارزش0/0001662/037آمار آزمون کای2- پیرسون 0/0001667/552نسبت حداکثر بزرگنمایی 100/0110/196پیوند خطی350تعداد مشاهدات معتبر
1-2-14:رابطه سطح تقاضای سیاسی با مشارکت در فعالیتهای سیاسی-اجتماعی:
نتایج به دست آمده در جدول کای اسکور و آزمون کای 2- پیرسون( 62/307) نشاندهنده وجود رابطهای معنادار است، اما معناداری به واقع ضعیف است. دانشجویان خواهان رسیدگی به مشکلات سیاسی پس از پاسخگویانی که مشکلات قومی را در اولویت رسیدگی قرار دادهاند با 94/2 بالاترین میزان تایید اقدامات اعتراضی و کنشهای مشارکتجویانه غیرمتعارف را به خود اختصاص دادهاند و جالب آنکه دانشجویانی که اولویت رسیدگی را مسائل اقتصادی اعلام کردهاند با 74/5% پایینترین میزان تایید اقدامات اعتراضی و مشارکت سیاسی غیرمتعارف را دارند.
2-2-14:رابطه سطح تقاضای سیاسی با واکنش شهروندان نسبت به تضییع حقوقشان از سوی حکومت:
چنانچه حکومتی مرتب حقوق شهروندانش را تضییع کند، چه واکنشی از سوی شهروندان را طبیعی میدانید؟جمع کلتلاش برای جدایی سیاسی، اقتصادی و حتی جغرافیاییاعتراض خشونتآمیز به قصد تغییر ساختار قدرتاقدامات اعتراضی مسالمتآمیزپیگیری مطالبات از روشهای قانونیبیتفاوتی و قهر از دنیای سیاست از نگاه شما فوریترین مسالهای که باید بدان رسیدگی شود کدام است؟109100/065/54238/54642/287/376/4 مشکلات سیاسی1199100/063/03919/69145/73919/62412/1 مشکلات اقتصادی211100/011/9327/3327/3327/319/1 محدودیتهای مذهبی315100/04 26/7426/76 40/000/016/7 مشکلات قومی432100/026/3928/19 28/111 34/4 13/1 هیچکدام5366100/0195/29726/515542/36116/7349/3 جمع کل
آزمون کای- اسکور
سطح معناداریدرجه آزادیارزش0/0001647/804آمار آزمون کای2- پیرسون 0/0001644/150نسبت حداکثر بزرگنمایی 0/56610/329پیوند خطی366 تعداد مشاهدات معتبر
2-2-14:رابطه سطح تقاضای سیاسی با واکنش شهروندان نسبت به تضییع حقوقشان از سوی حکومت:
نتایج به دست آمده در جدول کای اسکور و آزمون کای 2- پیرسون( 47/704) نشاندهنده وجود رابطهای معنادار است. بر این اساس مشاهده میگردد دانشجویانی که تقاضای سیاسی بالایی دارند به نسبت سایر دانشجویان بیشتر از کنشهای سیاسی اعتراضی در اشکال رادیکال آن یعنی اقدامات اعتراضی خشونتآمیز حمایت کردهاند. 38/5% دانشجویانی که رسیدگی به مشکلات سیاسی را در اولویت میدانند و به واقع سطح تقاضای سیاسی بالایی دارند از اقدامات اعتراضی خشونتآمیز حمایت کردهاند که بالاتر از سایر دانشجویان است.
نتیجهگیری:
کاربران از شبکههای اجتماعی اینترنتی به شیوههای به شیوههای گوناگون بهره میگیرند. بسیاری از نوجوانان و جوانان مدت زمان زیادی را در این گونه سایتها میگذرانند و حتی بحث اعتیاد به استفاده از این شبکهها نیز در حال حاضر مطرح است. به شخصه افرادی را میشناسم که در صورتیکه روزی به هر دلیل نتوانند از این سایتهای اجتماعی استفاده کنند دچار مشکلات روحی و روانی میگردند. در حال حاضر بحثهای بسیاری پیرامون شیوههای گوناگون کاربرد این سایتهای اجتماعی توسط کاربران و نیز طرق گوناگون تاثیرگذاری این سایتها بر کاربرانشان در جریان است و پزوهشهای فراوانی در خصوص جنبههای مختلف شبکههای اجتماعی اینترنتی انجام گرفته است که موجی از علاقهمندی را در میان پژوهشگران سبب شده است. البته همچون بسیاری دیگر از فناوریها، فناوریهای نوین ارتباطی نیز همچون ژانوس دوچهره دارند. همانگونه که از مزیتها و قابلیتهای این فناوریها سخن میگوییم نباید از نکات منفی و حتی خطرناک اینگونه فناوریها و از جمله سایتهای اجتماعی غافل شویم. امروزه محققین علاقهمند به بحث و تحقیق پیرامون سایتهای اجتماعی نگرانی عمیق خود را از مسائلی همچون شکستهشدن حریم خصوصی و سوءاستفاده از مسائل شخصی و خصوصی افراد و مشکلات پیرامون امنیت اطلاعات بر روی شبکه ابراز میدارند. بویژه سوءاستفاده از کودکان و زنان کانون این نگرانیها میباشد. نکته نگرانکنندهتر در این زمینه عدم آگاهی کاربران و یا مسامحه و بیتوجهی آنان به مخاطرات احتمالی ایجاد شده بر اثر ارتباطات شکل گرفته در فضای مجازی است. بهرغم اینگونه مباحث، امکانات متنوع و نوینی که فناوریهای نوین ارتباطی و با تاکید بیشتر سایتهای اجتماعی در اختیار افراد قرار میدهند و به خصوص امکان ایفای نقش فعالانه برای کاربران موجب شده است تا چهره مثبتی از این سایتها در نزد عموم و به خصوص جوانان ایجاد شده و شاهد افزایش تصاعدی تعداد این سایتها و کاربرانشان باشیم. از این رو به طور حتم در آینده نه چندان دور این سایتها سطح تاثیرگذاری بسیار بالاتری خواهند داشت که توجه ویژهای را میطلبد.
ما در اين پژوهش در اصل به دنبال پاسخ بدين پرسش بوديم كه آيا سايتهاي اجتماعي فعال در سپهر مجازي و بويژه سايتهاي اجتماعي اينترنتي از قابليت تاثيرگذاري بر مشاركت سياسي كاربرانشان برخوردارند يا خير و در صورت مثبت بودن پاسخ بدين سئوال جهت تاثيرگذاري مثبت است يا منفي؛ به تعبيري آيا سايتهاي اجتماعي كه شبكههاي اجتماعي را مورد پشتيباني قرار ميدهند موجب افزايش مشاركت سياسي كاربرانشان ميگردند و يا در مقابل در جهت كاهش سطح مشاركت سياسي كاربرانشان عمل ميكنند. چنانچه بپذيريم اين سايتها در جهت افزايش مشاركت سياسي كاربرانشان گام بر ميدارند عمدتا كدام سطوح و بخشهاي مشاركت سياسي(با توجه به تفكيكي كه ميان مشاركت سياسي عرفي و غيرعرفي انجام داديم) را تحت تاثير قرار ميدهند. در ميان دو ديدگاه كلي كه در ارتباط با تاثير سايتهاي اجتماعي اينترنتي بر مشاركت سياسي وجود دارد(ديدگاه يا فرضيه بسيج و ديدگاه تقويت) ما در اين پژوهش از فرضيه بسيج حمايت كرديم كه طرفداران آن بر نقش مثبت اين شبكهها در افزايش مشاركت سياسي كاربرانشان تاكيد دارند. هرچند فرضيه بسيج(همچون فرضيه تقويت) در مواردي و بهتر است بگوييم تا حدودي پا را از دايره اعتدال و ميانهروي بيرون گذاشته و به اغراق گويي در ارتباط با تاثيرات اين شبكهها دچار شده است اما از نگاه ما چنانچه از نمايي كلي بدين موضوع بنگريم سايتهاي اجتماعي اينترنتي به واسطه سرشت خود و امكاناتي كه در اختيار كاربرانشان قرار ميدهند بر افزايش سطح مشاركت سياسي كاربرانشان اثرگذارند. البته تاييد اين فرضيه بسته به تعريفي است كه از مفهوم مشاركت سياسي ارائه ميگردد. چنانچه همچون بسياري از پژوهشهاي صورت گرفته مشاركت سياسي را در راي دهي خلاصه كنيم شايد در بسياري موارد نتوانيم از تاثيرگذاري مثبت اين سايتهاي اجتماعي در افزايش مشاركت سياسي كاربرانشان دفاع كنيم. مشاركت سياسي فراتر از عمل رايدهي است و سطوح مختلفي دارد كه ميبايد مورد توجه قرار گيرد و تعريف تنگنظرانه از آن موجب انحراف از موضوع پژوهشهاي صورت گرفته پيرامون اين موضوع خواهد گرديد. سايتهاي اجتماعي شبكهساز بر روي اينترنت هر لحظه بر تعداد كاربران خود ميافزايند و محبوبيت آنها به شكل چشمگيري بويژه در ميان جوانان و نوجوانان در حال افزايش است. اين سايتها راههاي نويني را براي مشاركت سياسي در اختيار كاربرانشان قرار ميدهند و بواسطه انعطاف پذيري و آزادي عمل كاربران از كارايي به مراتي بالاتري به نسبت شبكههاي اجتماعي سنتي و خارج از شبكه برخوردارند اما اينكه اين شبكهها بيشتر بر چه بخشها و سطوحي از مشاركت سياسي اثر گذارند به عوامل خارج از شبكهاي بستگي دارد كه خود موضوع بحثي جداگانه و البته بسيار حائز اهميت است. نگارنده امیدوار است تا در آیندهای نزدیک بتواند تا در قالب یک مقاله به بررسی این عوامل بپردازد. ما بر این باوریم که شبكههاي اجتماعي مجازی و بویژه سایتهای اجتماعی پشتیبانیکننده این شبکهها در فضای مجازی از توانايي بالقوه براي تاثيرگذاري بر سطوح مختلف مشاركت سياسي برخوردارند و چگونگي استفاده كاربرانشان از آنها كه خود به مجموعهاي از عوامل بيروني بستگي دارد جهت تاثيرگذاري اين شبكهها را تعيين ميكند. در اين پژوهش نتايج نشان داد اين شبكهها بيشتر در جهت افزايش مشاركت سياسي غيرمتعارف دانشجويان كه جامعه آماري ما را تشكيل ميدادند تاثيرگذار بودهاند و به افزايش مشاركت آنان در كنشهاي مشاركتجويانه غيرمتعارف (اعتراضات به نتايج انتخابات دوره دهم رياستجمهوري) ياري رساندهاند. امید است این پژوهش با وجود تمامی کاستیهایش بتواند شوق تحقیق در باب سایتهای اجتماعی اینترنتی و در نگاهی کلانتر فناوریهای نوین ارتباطی را میان دانشجویان برانگیزاند و در این زمینه در آیندهای نزدیک شاهد تولید متون علمی و دانشگاهی قوی به ویژه با تاکید بر جنبههای داخلی اثرگذاری چنین فناوریهایی در حوزههای مختلف باشیم و فقر منابع در این زمینه تا حدود زیادی برطرف گردد.
پیوست(پرسشنامه)
دوست عزیز سلام، من دانشجوی رشته ی علوم سیاسی دانشگاه تهران هستم و برای نگارش پایان نامه نیازمند مساعدت و همکاری صادقانه ی شما به منظور پاسخگویی به سئوالات این پرسشنامه هستم.
با توجه به ضرورت رعایت رازداری و فراهم نمودن شرایط لازم برای بیان آزادانه ی عقاید، هیچگونه نام و نشانی از شما در پرسشنامه ثبت نمی شود .از این رو امیدوارم مرا در گرد آوری اطلاعات صحیح برای نگارش یک کار علمی مدد رسانید.
از لینکه برای انجام این پژوهش وقت خود را در اختیارم قرار می دهی سپاسگزارم.
1) اگر از اینترنت استفاده می کنید کدام گزینه اولویتهای شما را بهتر نشان می دهد؟
⎕ الف) سرگرمی – دوست یابی – استفاده علمی – کسب اخبار واطلاعات – گفتگو پیرامون مسائل سیاسی و اجتماعی
⎕ ب) دوست یابی – کسب اخبار و اطلاعات – سرگرمی – گفتگو پیرامون مسائل سیاسی و اجتماعی – استفاده علمی
⎕ ج) گفتگو پیرامون مسائل سیاسی و اجتماعی – کسب اخبار و اطلاعات – استفاده علمی – سرگرمی – دوست یابی
⎕ د) کسب اخبار و اطلاعات – استفاده علمی – گفتگو پیرامون مسائل سیاسی و اجتماعی – سرگرمی – دوست یابی
⎕ ه) هیچیک از موارد فوق بلکه :
2) بطور معمول چه مدت زمانی از اینترنت استفاده می کنید؟
⎕الف) کمتر از یکساعت در روز
⎕ ب) بطور میانگین یک الی سه ساعت در روز
⎕ج) بیش از سه ساعت در روز
⎕ د) نظم مشخصی ندارد، اما بطور میانگین بیش از 10 ساعت در هفته
⎕ ه) از اینترنت استفاده نمی
3) زمان صرف شده در اینترنت چه مدت را در سایتهای اجتماعی اینترنتی نظیر فیس بوک می گذرانید؟
⎕الف) بسیار زیاد
⎕ ب) زیاد
⎕ج) مدت زمانی محدود
⎕ د) خیلی کم
⎕ ه) از این گونه سایتها استفاده نمی کنم
4) تا چه اندازه به شرکت در گفتگوهای سیاسی و اجتماعی در فضای مجازی از جمله سایتهای اجتماعی اینترنتی علاقه مندید؟
⎕الف) بسیار زیاد
⎕ ب) زیاد
⎕ ج ) علاقه کمی دارم
⎕ د) به هیچ عنوان علاقه مند نیستم
5) سطح اعتماد جوانان و بویژه دانشجویان را به سایتها و شبکههای اجتماعی اینترنتی تا چه حد ارزیابی می کنید؟
⎕الف) بسیار زیاد
⎕ب) زیاد
⎕ ج) کم
⎕ د) خیلی کم
⎕ ه) نمی دانم
6) در گفتگو با دیگران به ویژه در سایتهای اجتماعی اینترنتی بیشتر تمایل دارید با کدام دسته از افراد زیر ارتباط برقرار نمایید؟
⎕الف) افراد همفکر و هم عقیده
⎕ ب) افرادی که عقایدی مخالف دیدگاههای من دارند
⎕ ج) در این زمینه طرز فکر و باورهای افراد برایم اهمیت چندانی ندارد
⎕ د) از اینترنت به این منظور استفاده نمیکنم
7) در کدامیک از انتخابات زیر شرکت کرده اید؟ ( میتوانید بیش از یک گزینه را انتخاب کنید)
⎕ الف) آخرین انتخابات ریاست جمهوری
⎕ ب) آخرین انتخابات مجلس شورای اسلامی
⎕ ج) آخرین انتخابات شورای شهر
⎕ د) هرگز در انتخابات شرکت نکرده ام
⎕ ه) در انتخابات ......................... شرکت نموده ام
8) به نظرتان در ایام انتخابات اخیر و در خلال تجمعات اعتراضی در میزان استفاده از سایتهای اجتماعی اینترنتی چه تغییری حاصل شد؟
⎕الف) به شدت بر تعداد کاربران و استفاده از این شبکهها افزوده شد
⎕ ب) بر تعداد کاربران واستفاده ازآنها افزوده شد
⎕ج) به نظر تغییر چندانی بوجود نیامد
⎕ د) هیچگونه تغییری روی نداد
⎕ ه) نمی دانم
9) گفتگوهای سیاسی ایام انتخابات در فضای سایتهای اجتماعی اینترنتی را تا چه حد بر شرکت کاربرانشان در انتخابات موثر میدانید؟
⎕الف) بسیار زیاد
⎕ ب) زیاد
⎕ ج) تأثیر اندکی داشته است
⎕ د) به هیچ عنوان تاثیر گذار نبوده است
10) سایتهای اجتماعی اینترنتی را در کدام مقطع تاثیر گذار تر می دانید؟
⎕ الف) پیش از برگزاری انتخابات ریاست جمهوری
⎕ ب) پس از اعلام نتایج و هنگام وقایع اعتراضی
⎕ ج) تفاوت چندانی در سطح تاثیر گذاری آنها پیش و پس از انتخابات ایجاد نشد
⎕د) اصولا این شبکهها را موثر نمیدانم
11) سایتهای اجتماعی اینترنتی را تا چه حد در اطلاع رسانی پیرامون زمان و مکان برگزاری تجمعات اعتراضی موثر می دانید؟
⎕الف) بسیار زیاد
⎕ ب) زیاد
⎕ ج) تاثیر اندکی داشته اند
⎕ د) بههیچ عنوان تاثیر گذار نبودهاند
12) فیلترینگ سایتهای اینترنتی تا چه اندزه میتواند در عدم دسترسی جوانا ن و بویژه دانشجویان به این سایتها موثر باشد؟
⎕الف) بسیار زیاد
⎕ ب) زیاد
⎕ج) به صورت محدود
⎕ د) هیچ گونه تاثیری ندارد
13) کدامیک از گزینههای زیر را در شرکت جوانان، بویژه دانشجویان در رویدادهای اعتراضی به نتایج انتخابات موثر تر میدانید؟
⎕الف) شبکههای اجتماعی اینترنتی نظیر فیس بوک
⎕ب) شبکههای اجتماعی سنتی نظیر خانواده، اقوام و دوستان
⎕ج) هیچ یک از این موارد در این زمینه موثر نبودند
14) معمولا کدامیک از فعالیتهای سیاسی و اجتماعی زیر را انجام می دهید؟ ( می توانید بیش از یک گزینه را انتخاب کنید)
⎕ الف) فقط اخبار سیاسی و اجتماعی را پیگیری می کنم
⎕ ب) گفتگو پیرامون مسائل اجتماعی و سیاسی در خانواده و جمع دوستان و همفکران
⎕ ج) گفتگو پیرامون این مسائل با افراد گوناگون و تلاش برای متقاعد کردن آنها تا نظرات شما را بپذیرند
⎕ د) فعالیت در ستادهای انتخاباتی از قبیل پخش آگهیهای تبلیغاتی
⎕ ه) عضویت در تشکلهای سیاسی، انجمنها یا احزاب
⎕ و) من علاقه ای به این مسائل ندارم و حتی اخبار سیاسی و اجتماعی را هم پیگیری نمی کنم
15) به نظر شما کدام موضع پس از اعلام نتایج انتخابات ریاست جمهوری در راستای منافع ملی بوده است؟
⎕الف) پذیرش بدون قید و شرط نتایج اعلام شده
⎕ ب) پذیرش نظر شورای نگهبان علیرغم اینکه در برخی موارد به عملکرد این شورا انتقاداتی وارد است
⎕ ج) پیگیری قانونی اعتراض به نتایج و تقاضای رسیدگی از طریق مراجع قانونی
⎕ د) ابراز ناخرسندی و اعتراض از طریق درج مطالب انتقادی در سایتهای اینترنتی یا شرکت در راهپیمایی های مسالمت آمیز
⎕ ه) پیگیری اعتراضات با شرکت در مناسبتها و مراسم بعدی از جمله روز قدس ، سیزده آبان و عاشورا
16) اگر شهروندان احساس کنند که حکومت مرتبا در پی تضییع حقوق ایشان است، چه واکنشی را طبیعی میدانید؟
⎕الف) بی تفاوتی و قهر از دنیای سیاست
⎕ ب) پیگیری مطالبات از روشهای قانونی
⎕ ج) اقدامات اعتراضی مسالمت آمیز
⎕ د) اعتراضات خشونت آمیز به قصد تغییر ساختار قدرت
⎕ه) تلاش برای جدایی سیاسی، اقتصادی و حتی جغرافیایی از سرزمینی که چنین حکومتی دارد و تشکیل یک کشور مستقل
17)به نظر شما مردم بیشتر تحت تاثیر کدام عامل در انتخابات شرکت کردهاند؟( تنها یک گزینه که اولویت دارد را انتخاب نمایید)
⎕الف) برنامه ها و تبلیغات صداو سیمای جمهوری اسلامی
⎕ ب) توصیه مراجع تقلید
⎕ ج) ترس از آنکه رأی ندادن برایشان مشکلاتی در استخدام دولتی یا ثبت نام دانشگاه ایجاد کند
⎕ د) گرایشات قومی نسبت به نامزدهای انتخاباتی (به عنوان مثال تمایل ترکها برای رای دادن به میر حسین موسوی)
⎕ه) تعلقات ملی و مسئولیت شهروندی
18) کدام گزینه بیانگر وضعیت سیاسی کنونی کشور است؟
⎕الف) رسانه ها آزادانه در فضای کشور فعالند و به بیان عقاید سیاسی مختلف می پردازند
⎕ ب) هر چند برخی از رسانه ها در اختیار مراجع رسمی نظام قرار دارند اما امکان بیان آزادانه عقاید سیاسی وجود دارد
⎕ج) علیرغم محدودیتهای موجود در بیان آزادانه عقاید هنوز امکان دستیابی به مطالبات از طریق شرکت در انتخابات هست
⎕ د) جو سیاسی حاکم هیچگونه افکار مخالف یا متفاوت با مواضع رسمی نظام را تحمل نمی کند
19) مواضع سیاسی کدام طیف سیاسی را در راستای منافع ملی کشور ارزیابی می کنید؟
⎕الف) محمود احمدی نژاد – آیت اله جنتی – آیت اله احمد خاتمی
⎕ ب) اصولگرایان معتدل مانند علی لاریجانی ، احمد توکلی و عماد افروغ
⎕ج) هاشمی رفسنجانی
⎕ د) میرحسین موسوی و مهدی کروبی
⎕ه) هیچ کدام
20) با کدام گزینه موافقید؟
⎕الف)مردم نسبت به نهادها و شخصیتهای نظام و تصمیماتی که اتخاذ می شود اعتماد کامل دارند
⎕ب) هر چند نسبت به نهادها و شخصیتهای سیاسی اعتماد کامل دارند اما در خصوص برخی تصمیمات انتقادات جدی دارند
⎕ج) گرچه نهادهای سیاسی برآمده از قانون اساسی را قبول دارند اما لزوما اعتمادی به تمامی شخصیتهای نظام ندارند
⎕د) مردم به هیچیک از نهادها و شخصیتهای نظام و تصمیماتی که اتخاذ می شود اعتمادی ندارند
21) اگر بخواهید فقط یک گزینه را به عنوان فوری ترین مسأله ای که باید به آن رسیدگی شود انتخاب کنید، کدام را بر می گزینید؟
⎕الف)مشکلات سیاسی( مانند آزادی بیان و انتخابات آزاد)
⎕ ب) مشکلات اقتصادی (مانند تورم و گرانی) و مشکلات اجتماعی(مانند اعتیاد و فحشا)
⎕ ج) مشکلات و محدودیتهای اعتقادی ومذهبی (مانند حق داشتن مسجد برای اهل تسنن یا آزادی برگزاری مراسم مذهبی)
⎕ د) مسائل مربوط به قومیتها و ستمهای قومی
⎕ ه) هیچکدام بلکه اولویت نخست از دید من :
22) اخبار و اطلاعات مورد نیاز زندگی خود را بیش از همه از طریق کدام منبع اطلاعاتی بدست می آورید؟
⎕الف)روزنامه ها
⎕ ب) صدا و سیمای جمهوری اسلامی
⎕ ج) شبکه های ماهواره ای و رادیوهای خارجی
⎕ د) سایتهای اینترنتی
⎕ه) شبکه های اجتماعی سنتی ( مانند دوره های فامیلی و یا جمع دوستان)
.................................................................................................................................................................................
سن : ..... جنس : ⎕ مرد ⎕زن تأهل : ⎕ مجرد ⎕متأهل اشتغال : ⎕ بیکار ⎕ شاغل
مقطع تحصیلی : ⎕ کارشناسی ⎕ کارشناسی ارشد ⎕ دکترا رشته تحصیلی : ................................
فهرست منابع:
منابع فارسي:
1- ارتباطات و توسعه؛ چهار دهه نظریه پردازی... و امروز؟، فرقانی، محمد مهدی، فصلنامه رسانه، 1380، شماره 12.
2- بررسی فرصتها و چالشهای ناشی از رسانههای دیجیتالی، گلشنپژوه، محمود رضا، دفتر گسترش نشر علوم(وابسته به معاونت آموزشی دانشگاه آزاد اسلامی)،1387.
3- تکنولوژیهای نوین ارتباطی در کشورهای درحال توسعه، هنسون، جریس و رولا، اومانا، مترجم داوود حیدری، دفترمطالعات و برنامه ریزی رسانه ها،1378.
4 - رسانهها و دموکراسی، کین، جان، مترجم نازنین شاه رکنی، طرح نو،1383.
5- رسانههای نوین، هارپر، کریستوفر، مترجم علی اصغر کیا، سازمان معین ادارات،1387.
6- جامعه اطلاعاتی، اندیشههای بنیادی، دیدگاههای انتقادی و چشماندازهای جهانی، معتمد نژاد،کاظم، مرکز پژوهشهای ارتباطات، 1384.
7- فناوریهای نوین ارتباطی و چالشهای فرهنگی در ایران، بهرام پور، شعبانعلی ، فصلنامه رسانه، 1381 ، شماره 13.
8- شبکههای علمی مجازی، عاملی، سعید رضا، پژوهشکده مطالعات فرهنگی- اجتماعی،1387.
9- عصر اطلاعات، کاسلز، مانوئل، اقتصاد، جامعه و فرهنگ، مترجمین احد علیقلیان و افشین خاکباز، طرح نو، 1380.
10- عصر دوم رسانهها، پاستر، مارک، مترجم غلامحسین صالحیار، انتشارات موسسه ایران، 1377.
11- نسل دوم وب، مرکز تحقیقات و مطالعات رسانهای روزنامه همشهری، 1386 .
12- هویت و مجاز: تاثیر هویتی اینترنت، معینی علمداری، جهانگیر ، فصلنامه مطالعات ملی، سال ششم، شماره 4،1384.
منابع انگليسي:
1 - Allison Orr، Political Participation and Web 2.0 ، University of New South Wales ، 2007 ، p.p 1- 16.
2- Andrew Bourne، Paul: Unconventional political participation in a Middle income Developing Country. Journal of social sciences،2010، 3، 196-203.
-3Boyd, d. m., & Ellison, N. B. Social network sites:.Journal of Computer-Mediated Communication, V13, article 11،2007.
4- Brian ،S. Kruger : Government Surveillance and Political Participation on the Internet ، Social Sience Computer Rewiew، 2005، p.p 439-452.
5- Calenda.David& Albert Meijer. Young People, Internet and Political participation. 2007,1-30.
6-Choul Kim,Young : unconventional political participation in the new democracies during the 1990:Poland،mexico،south Africa and south korea، University of Evansvill ،2007، 191-214.
7- Christopher Nickson. The History of Social Networking Sites., Junuary 2009 .
-8Delli Carpini gen.com: Youth، Civic engagement and the new information environment. Political Communication،17،2005،341-349.
9 -Dong, WanQing: Social Network Dependency and Intended Political participation. Human Communication, 2009,Vol13, pp13-27.
10Electronic Privacy Information Center (the century Foundation center). E-Deceptive Campaign Practices Report: Internet Technology & Democracy2/0، 2008، 1-43.
11- Feezell & Etal : Facebook is Fostering Political Engagement: A Study Of Online Social Networking Groups and Offline Participation. ، Uc Santa Barbara،August 2009.
12- Jody C. Baumgartner and Jonathun S. Morrise : My Facetube Politics، 2009 ، p.p 23- 44.
13- Patrick Fournier & Et al. The Determinants of Youth Political Participathion: conventhional and non conventhional. University Montreal and McGill، 2007، 1-15.
Web 2/0 Tecnologies 14- Qumar, Hari .Explore The Differences Between Social Networking Media&Bookmarketing. . August 2007.
15 -Sebastia .Valenzuela & Etal .Lessons from Facebook: The Effect of Social Network Sites on College Students Social Capital، University of Texas at Austin, International Symposium on Online Journalism ,April 2008.
16-Seminar) New Ways of YouthParticipation، Based on Information and Communication Technologies European Youth Centre، Strasbourg، 2009
17- Tiffany A. Pempek: College Students Social Networking Experiences on Facebook ، Journal of Applied Developmental Psychology، 2009، p.p 227-238.
18)-Torento Star.(2008، february 4). How Obama using tech to Triumph.
19- Vecchione، Michele & Caprara Gian Vittorio. Personality determinants of political participation: the contribution of traits and self-efficacy beliefs. Personality and Individual Differences، 46، (2009) ،487-492.
20- Weiwu Zhang and Et Al . The Revolution Will be Networkes: The Influence of Social Networking sites on Political Attitudes and Behavior، 2009 ،p.p 74- 92.
Abstract
Although, it is no long time that the social networking sites(SNSs) raise on internet, but many researches have been done about them, especially during the middle 1990s up to now.
The researches now focus on the effects of social networking sites on their users.
One of the most important fields in these studies, is thinking about effects of social networking sites on the users’ political participation.
It seems that, because of developing of social networking sites in quality and quantity and also their attraction, nowadays, studying about social networking sites and their social and political effects are important and necessary.
I’m believe That social networking sites are similar to galaxies that including thousands stars. These networks have a role as a massive networks that include and support many other small networks.
In this current research we study about effects of internet base social networks on the users’ political participation and specially their Effects on the unconventional political participation after the 10th presidential election in Islamic republic of IRAN.